NN7 - Spelling §11 - Homofone werkwoordsvormen - 3H

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Homofone werkwoordsvormen

Leerdoel van deze paragraaf:

Je leert verschillende werkwoordsvormen die hetzelfde klinken op de juiste manier spellen.

Homofone werkwoordsvormen zijn werkwoordsvormen die verschillend gespeld worden, hoewel ze hetzelfde klinken. Denk aan vormen als bind en bindt, gelooft en geloofd, rusten en rustten en vergrootte en vergrote. 

‘Homofoon’ betekent ‘gelijk van klank’.

d of dt?
Bekijk de volgende zin:

– Victor vindt pizza het lekkerste wat er bestaat, maar ik vind pizza te vet en te zout.

De keuze tussen d en dt komt voor bij de persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt) enkelvoud van werkwoorden met in de infinitief een d voor de uitgang en (antwoorden, redden, vinden).

d of dt?

Bekijk de volgende zin:

– Op de meeste dagen gebeurt er niks bijzonders op school, maar vandaag is er toch iets spannends gebeurd.

De keuze tussen d of t komt voor bij de persoonsvorm tegenwoordige tijd enkelvoud en het voltooid deelwoord (vd): gebeurt, verdient (pvtt) en gebeurd, verdiend (vd). Dat speelt bij zwakke werkwoorden waarvan de letter voor de uitgang en niet in ’t(e) x - f (o) k s ch (aa) p zit, zoals gebeuren en verdienen.

de(n) of dde(n), te(n) of tte(n)?
Bekijk de volgende zinnen:
– We zouden die flyers vandaag huis aan huis verspreiden (inf), maar Wouter en Tom verspreidden (pvvt) ze gisteren al in de binnenstad onder het winkelende publiek.
– Reizigers wachten (pvtt) / wachtten (pvvt) op de vertraagde trein.
– Landen (pvtt) / Landden (pvvt) de spelers van het elftal op Schiphol.

de(n) of dde(n), te(n) of tte(n)?
Bekijk de volgende zinnen:
– We zouden die flyers vandaag huis aan huis verspreiden (inf), maar Wouter en Tom verspreidden (pvvt) ze gisteren al in de binnenstad onder het winkelende publiek.
– Reizigers wachten (pvtt) / wachtten (pvvt) op de vertraagde trein.
– Landen (pvtt) / Landden (pvvt) de spelers van het elftal op Schiphol.
– Doordat de ijzeren emmer altijd buiten in de regen stond, verroestte (pvvt) hij nogal, maar dat is niet erg, want verroeste (bn) objecten in de tuin zijn tegenwoordig helemaal hip.

De keuze tussen één of twee d’s of t’s komt voor bij zwakke werkwoorden met in de infinitief een d of t voor de uitgang en (verspreiden, wachten, landen). Er zijn twee lastige gevallen:

• Er is verschil tussen de infinitief (inf) of de persoonsvorm tegenwoordige tijd meervoud (verspreiden, wachten, landen) en de persoonsvorm verleden tijd (pvvt) meervoud (verspreidden, wachtten, landden).

De keuze tussen één of twee d’s of t’s komt voor bij zwakke werkwoorden met in de infinitief een d of t voor de uitgang en (verspreiden, wachten, landen). Er zijn twee lastige gevallen:

• Bij werkwoorden die beginnen met be, ge, her, mis, ont en ver is er ook verschil tussen de persoonsvorm verleden tijd enkelvoud (verroestte, misleidde) en het bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoord (bn): verroeste, misleide.

Kies de juiste vorm:
Deliah .......... hoeveel geld ze nodig heeft voor de vliegreis van aanstaande zomervakantie.

1. berekent
2. berekend

Kies de juiste vorm:
De docent wiskunde ....... de wiskundeolympiade met veel enthousiasme.

1. begeleide
2. begeleidde

Kies de juiste vorm:
Na de ...... arbeid rustten de verhuizers uit in het zonnetje.

1. verrichte
2. verrichtte

Kies de juiste vorm:
Kas heeft de treinbaan van Lego ........ door zelf blokjes toe te voegen.

1. verbreed
2. verbreedt

Kies de juiste vorm:
Tijdens de opname van Vroege Vogels ....... Benno en de cameravrouw door de IJssel.

1. waden
2. waadden