P 8.1 Ziekten van de spijsvertering

M1W1
2
ziekten van de spijsvertering
TM module 8
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
AFPMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 34 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 100 min

Onderdelen in deze les

M1W1
2
ziekten van de spijsvertering
TM module 8

Slide 1 - Tekstslide

1.1 braken en slikstoornissen
LEERDOELEN...
  • Je legt braken, rumineren en regurgitatie uit
  • Je noemt oorzaken van braken
  • Je legt uit dat slikstoornissen een neurologische of een niet-neurologische oorzaak hebben aan de hand van voorbeelden.
  • Je noemt aan welke symptomen je een slikstoornis kunt herkennen

Slide 2 - Tekstslide

braken of overgeven is een reflex beweging die tegengesteld is aan het normale slikmechanisme...
  • braken komt door antiperistaltiek tot stand
  • het strotklepje (epiglottis) is gesloten bij braken
1.1
braken

Slide 3 - Tekstslide

braken te verdelen in...
  • rumineren (herkauwen) is het 'doelbewust' weer naar boven halen van eten en opnieuw te beginnen
  • kan voorkomen bij verwarde mensen, bij dementie en mensen met een verstandelijke beperking
1.1
braken

Slide 4 - Tekstslide

braken te verdelen in...
  • regurgitatie (terugstroom) is het opgeven van (een beetje) voeding
  • wordt ook refluxziekte genoemd, een afsluitprobleem bij de maagmond
1.1
braken

Slide 5 - Tekstslide

in de hersenstam zit het braakcentrum...
  • het maagdarmkanaal is middels een zenuw (nervus vagus) hiermee verbonden
  • wanneer het braakcentrum voldoende is getriggerd, start het braakreflex
1.2
mechanisme van braken

Slide 6 - Tekstslide

in de hersenstam zit het braakcentrum...
  • het evenwicht is met dit centrum verbonden
  • heftige emoties, buikgriep, breinschade en giftige stoffen in bloed kunnen het centrum triggeren
1.2
mechanisme van braken

Slide 7 - Tekstslide

  • prikkeling van het maag- of darmkanaal, organen van de vertering
  • infectie in het mdk of een andere acute infectie
  • vergiftiging door overdosering, bijwerkingen van medicatie
1.3
oorzaken van braken
infectie
prikkeling mdk,
verteringsorganen
vergiftigingen

Slide 8 - Tekstslide

  • hersenafwijkingen door breinschade, beroerte, hersentumor
  • overprikkeling zintuigen
  • een hartinfarct
  • start zwangerschap
  • psychische factoren, zoals angst, stress en heftige pijn
1.3
oorzaken van braken
hersenschade
hartinfarct
zwangerschap
psychisch
overprikkeling

Slide 9 - Tekstslide

het opbraken van de inhoud van de maag kan op verschillende manieren plaatsvinden...
1.4
observaties van het braken

Slide 10 - Tekstslide

a) bij projectielbraken (explosief braken) braakt iemand plotseling krachtig over enige afstand...
  • breinschade (tumor, beroerte)
  • afgesloten maagportier (pylorusstenose)

1.4.1
projectielbraken

Slide 11 - Tekstslide

b) bij retentiebraken braakt iemand hele etensresten uit, omdat het voedsel zich heeft opgehoopt in de maag (retentiemaag)
  • een afsluiting van de dunne darm of maag

1.4.2
retentiebraken

Slide 12 - Tekstslide

zorgelijk is het als er bij het braaksel...
  • bloed zit (bloeding in mdk)
  • gal zit (gal- en leverfalen)
  • feces zit (darmafsluiting of ileus)
1.4.3
aspecten van het braaksel

Slide 13 - Tekstslide

bij langdurig braken loopt men het risico...
  • op uitdroging
  • op verlies van mineralen
  • op slokdarmschade
  • aspireren (braaksel inademen) en daardoor longontsteking
1.5
gevolgen van het braken

Slide 14 - Tekstslide

braken gaat vaak spontaan over, maar bij langdurig braken kan men...
  • extra vocht en mineralen via infuus geven
  • medicijnen geven (antibraakmiddelen)
1.6
behandeling van braken

Slide 15 - Tekstslide

slikken is een moeilijk samenspel tussen zenuwen en spieren rondom de mond en het strottenhoofd...
  • gevoels- en beweegzenuwen maken slikken mogelijk
  • het slikcentrum ligt in de hersenstam
1.7
slikstoornissen
slikcentrum in de hersenstam

Slide 16 - Tekstslide

slikken wordt verdeeld in twee fasen, kenmerk van fase 1 is...
  • willekeurig gestuurd
  • de mond is hierbij betrokken (tong, gehemelte)
  • de slikbeweging wordt ingezet als het voedsel de achterkant raakt
1.7.1
slikmechanisme

Slide 17 - Tekstslide

slikken wordt verdeeld in twee fasen, kenmerk van fase 2 is...
  • onwillekeurig gestuurd
  • het strottenhoofd is hierbij betrokken (strotklepje sluit ingang luchtpijp af, stembanden knijpen dicht)
1.7.1
slikmechanisme

Slide 18 - Tekstslide

slikken wordt verdeeld in twee fasen, kenmerk van fase 2 is...
  • deze zet de peristaltiek in gang
1.7.1
slikmechanisme

Slide 19 - Tekstslide

er zijn twee groepen oorzaken te noemen...
  1. neurologische oorzaken
  2. niet-neurologische oorzaken
1.7.2
oorzaken van slikstoornissen
neurologische oorzaken

Slide 20 - Tekstslide

er zijn twee groepen oorzaken te noemen...
  1. neurologische oorzaken
  2. niet-neurologische oorzaken
1.7.2
oorzaken van slikstoornissen
niet-neurologische oorzaken
kanker van mond, keel of slokdarm
bijwerkingen van medicijnen
slecht kunstgebit
ouderdom

Slide 21 - Tekstslide

  • moeite met starten
  •  hoesten bij poging
  • voedsel komt de neus uit
  • na slikken blijft voedsel achter in de keel
  • gorgelende stem vlak na slikken
  • pijnlijk slikken
1.7.3
slikproblemen herkennen

Slide 22 - Tekstslide

  • voedsel uit de mond laten lopen
  • speeksel niet doorslikken
  • aspiratiepneumonie
  • ondervoeding en/of afvallen
1.7.3
slikproblemen herkennen

Slide 23 - Tekstslide

2
afwijkend ontlastingspatroon

Slide 24 - Tekstslide

2 afwijkende ontlastingspatronen
LEERDOELEN...
  • Je legt uit wat een normale stoelgang is.
  • Je licht toe hoe je door de ontlasting te observeren veel informatie krijgt over de oorzaak van het afwijkende ontlastingspatroon

Slide 25 - Tekstslide

  • ontlasting (feces) is het eindproduct van de vertering
  • het bestaat uit onverteerde voedselresten, bacteriën en afgeschilferde darmcellen
  • de galkleurstof zorgen voor de typische bruine kleur
  • 1x per dag - 1x per 5 dgn is normaal patroon
2.1
ontlasting en defecatiepatroon

Slide 26 - Tekstslide

  • normale consistentie is worstig
  • een grijswitte kleur (stopverfontasting) wijst op lever- of galfalen of verstopping in de galwegen
2.2
aspecten van de feces

Slide 27 - Tekstslide

  • een groene kleur wijst op een ontsteking met (de gevaarlijke) Salmonella-bacterie
2.2
aspecten van de feces

Slide 28 - Tekstslide

melena, teerzwarte ontlasting die ontstaat na een bloeding in het bovenste gedeelte van het
maagdarmkanaal...
  • het bloed is verteerd
  • komt door maag- of duodenum bloeding
2.3
melena

Slide 29 - Tekstslide

bloed bij de ontlasting kan op twee manieren...
  • helderrood bloed vermengd met de ontlasting (bloeding in het ileum of opstijgend deel)
  • helderrood bloed op de ontlasting (bloeding rectum)
2.4
bloed bij de ontlasting

Slide 30 - Tekstslide

steatorroe is vettige ontlasting...
  • doordat de darmen het vet niet (kunnen) opnemen, malabsorptiesyndroom
  • doordat de lever of galwegen niet goed zijn

2.5 steatorroe en het malabsorptiesyndroom

Slide 31 - Tekstslide

waterige ontlasting (diarree) komt door...
1 acuut
  • buikgriep of andere enterale infectie
  • gebruik van antibiotica
2.6
diarree

Slide 32 - Tekstslide

waterige ontlasting (diarree) komt door...
2 chronisch (maanden)
  • chronische darminfectie
  • extra darmzak die is gaan ontsteken (diverticulitis)
  • darmkanker
  • darmoperatie
2.6
diarree

Slide 33 - Tekstslide

bij een verstopping (obstipatie) is de ontlasting hard en droog...
  • vezelarme voeding
  • geen beweging
  • darmziekten
  • afwezige zenuwwerking
2.7
obstipatie

Slide 34 - Tekstslide