H03 Balans, winst-en-verliesrekening en liquiditeit

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H03 Balans, winst-en verliesrekening en liquiditeit

Wat weet je al van de balans?

Een eigen bedrijf

Stel je voor... jullie mogen een eigen ijssalon beginnen. Het ijs gaan jullie zelf maken en verkopen 

• Schrijf op een vel zoveel mogelijk (tastbare dingen) op die jullie nodig hebben om de ijssalon te kunnen beginnen. 
• Schrijf achter de spullen die je zult moeten kopen, hoeveel je verwacht dat je dit gaat kosten.
• Tel al deze bedragen op
• Schrijf op hoe je aan dit geld denkt te komen?

De balans

• Om te kunnen verkopen heeft elke onderneming bezittingen nodig.
  
• Om deze bezittingen te kunnen aanschaffen heb je geld nodig – dit noemen we vermogen.
  
• Een balans laat zien welke bezittingen het bedrijf heeft en met welk vermogen het bedrijf deze bezittingen heeft gefinancierd.
  
• De balans geeft een overzicht op papier zodat je niet het hele bedrijf door hoeft te lopen om te kijken wat er allemaal staat.
  
• Verplicht gesteld door belastingdienst en gevraagd door financiers

Een eigen bedrijf - de balans

Neem deze T-vorm groot over op jouw blad

De balans

De balans geeft een overzicht van alle bezittingen van een bedrijf én met welk vermogen dit is gefinancierd. 

Debet

Bezittingen

of

Activa

Credit

Vermogen

of

Passiva

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Een eigen bedrijf - de balans

Waarom moet de balans altijd in balans zijn? 

Een eigen bedrijf - de balans

• Schrijf de 6 categorieën over op je balans
• Pak nu je lijst met spullen die je nodig hebt er weer bij en neem deze op in één van de 3 categorieën aan de debetzijde van de balans
• Doe het zelfde met het geld wat je zelf inbrengt en het geld wat je moet lenen en zet dit in de juiste categorie aan de creditzijde. 

Voorbeeld van een bedrijfsbalans

Er bestaat geen standaard balans want elke onderneming heeft andere bezittingen nodig. Een snackbar heeft bijvoorbeeld geen bedrijfsauto nodig, maar een koeriersbedrijf wel.

crediteuren = het bedrag wat de onderneming nog te betalen heeft aan haar leveranciers (gekocht op rekening) 

Inventaris = de waarde van alle kleinere kapitaalgoederen bij elkaar die langer dan één jaar of één productieproces meegaan. Voorbeelden: een kassa, laptop, toonbank, kast, bureau etc.

De balans 

Debet = bezit

Credit = hoe is het bezit gefinancierd? 

Vermogen zit vast in stenen

Vermogen kan direct gebruikt worden

Vermogen hoeft nooit terugbetaald te worden 

Vermogen = schuld moet snel terugbetaald te worden (aflossing)

Kost geld: rente

= gestort door eigenaar +/- winst en verlies 

Als je een gebouw huurt, komt deze dan op de balans te staan?

Debet = bezit

Credit = hoe is het bezit gefinancierd? 

Vermogen zit vast in stenen

Vermogen kan direct gebruikt worden

Vermogen hoeft nooit terugbetaald te worden 

Vermogen = schuld moet snel terugbetaald te worden (aflossing)

Kost geld: rente

= gestort door eigenaar +/- winst en verlies 

Als je een gebouw huurt, komt deze dan op de balans te staan? Nee, het is niet jouw bezit

Debet = bezit

Credit = hoe is het bezit gefinancierd? 

Vermogen zit vast in stenen

Vermogen kan direct gebruikt worden

Vermogen hoeft nooit terugbetaald te worden 

Vermogen = schuld moet snel terugbetaald te worden (aflossing)

Kost geld: rente

= gestort door eigenaar +/- winst en verlies 

Balansposten

• Inventaris - één post waar alle kleinere vaste activa onder vallen 
  Voorbeeld bij een winkel; de kassa, toonbank, kledingrek, hangertjes
• Debiteuren - het bedrag wat door klanten nog aan de onderneming betaald moet worden. (vordering = bezit) 
  Herkennen: "verkocht op rekening" of "wordt na 14 dagen betaald..."
• Crediteuren - het bedrag wat door de onderneming betaald moet worden aan leveranciers (= schuld) 
  Herkennen: "gekocht op rekening" of "Moet na 14 dagen betaald worden.."

Opgave 3.1 - gezamenlijk

Teken balans op het bord, kris kras door de klas punten indelen in juiste categorie en overnemen in de balans 

Opgave 3.2 maken 

Balansmutaties

• Bij iedere wijzing een nieuwe balans compleet opstellen is te veel werk.
• Wijzigingen verwerken we daarom per financieel feit in de vorm van balansmutaties. 
• Bijvoorbeeld eens per maand stellen we een complete balans op met behulp van de balansmutaties die sinds de laatste balansdatum hebben plaatsgevonden. 

Voorbeeld 

Saldo debet- en creditzijde altijd in balans

noteer altijd een + of - teken

Opgave 3.3 - gezamenlijk 

Eigen vermogen 

• Neemt toe door opbrengsten
• Daalt door kosten 

Terugblik

• Balans 
• Balansmutaties 
• Huiswerk 3.2 en 3.4

Opgave 3.2

Opgave 3.4 maken 

Opgave 3.4 nakijken 

Opgave 3.4

Opgave 3.4 C 

Lesdoelen vandaag

• Je kunt mutatiebalansjes opstellen voor de winst-en-verliesrekening 
• Je kunt de winst-en-verliesrekening over een periode opstellen. 

Opgave 3.5 maken 

Opgave 3.5

Winst-en-verliesrekening

• Ook wel resultatenrekening genoemd 
• Geeft inzicht in de kosten en opbrengsten van een onderneming én of er winst of verlies is gemaakt in een periode 

Winst-en-verliesrekening

• Als de winst-en-verliesrekening in balansvorm wordt opgesteld dan moet totaalbedrag debet- en creditzijde in balans zijn
• Bereken het totaalbedrag van beide kanten. Bereken het verschil tussen beide kanten  dit is winst of verlies. Voeg de post winst of verlies toe met het berekende verschil 
• Opbrengsten > kosten = winst 
• Kosten > opbrengsten = verlies

W-e-v in paginavorm

Mutaties op de winst-en-verliesrekening 

• De winst-en-verliesrekening wordt gemaakt aan het einde van een periode, bijvoorbeeld aan het einde van een maand
• In de maand wordt bij ieder financieel feit bekeken of er sprake is een verandering op de winst-en-verliesrekening 
• Zo ja, dan wordt er een mutatie (= verandering) op de winst-en-verliesrekening gemaakt  

Mutaties op de winst-en-verliesrekening 

een + of - teken gebruik je niet bij winst-en-verliesrekening 

uit de omschrijving moet duidelijk blijken van wat voor kosten/ opbrengsten sprake is 

Debet en credit hoeven op een mutatiebalans w-e-v niet in balans te zijn. Het verschil is de toe- of afname van het eigen vermogen als gevolg van het financiële feit

Opgave 3.6 

Opgave 3.6 en 3.7 t/m E maken

Opgave 3.7 

Opgave 3.8

Liquiditeitsoverzicht 

Geeft inzicht in het verloop van het  bedrag aan liquiditeiten (bank en kas) waarover de onderneming kan beschikken. 

 

saldo bank + kas begin van de periode (kan ook boven ontvangsten vermeld staan)

Liquiditeitsoverzicht opstellen

Ga bij elke balansmutatie na of er een verandering is van de balanspost bank of kas. Tel soortgelijke ontvangsten en uitgaven bij elkaar op en neem deze op in het liquiditeitsoverzicht

 

Opgave 3.8 F (liquiditeitsoverzicht)

Opgave 3.9 

Stel het liquiditeitsoverzicht over januari 2018 op

Opgave 3.10 

Leren voor toets

• Maak opdracht 3.10 thuis en controleer je antwoorden zorgvuldig
• Zelftoets maken  we laatste les voor toets