Hoofdstuk 6 Leven in de stad

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom bij het vak Mens en maatschappij

Deze les

• Start hoofdstuk 6 Leven in de stad
• 6.1 Stad en land
• 6.2 Ontstaan van steden

Lesdoelen 6.1

• Je kunt het verschil tussen een stad en het platteland benoemen
• Jekunt benoemen wat verstedelijking is en wat een stedelijkgebied is

Leven in de stad

Wat weten we eigenlijk allemaal van de stad en platteland?

Stad

Stad

- Grote gebouwen                            

- Veel verkeer

- Veel mensen                                                 

- Veel voorzieningen

- Veel werk

- Gebouwen dicht op elkaar

Wat zijn typische beelden van het platteland?

Kenmerken platteland

- Weinig mensen

- Veel ruimte

- Weinig voorzieningen

- Weinig verkeer

- Weinig werk

- Meer rust

Stad

- meer dan 10.000 inwoners

- Grote gebouwen                           

- Veel verkeer

- Veel mensen                                     - Veel voorzieningen

- Veel werk

- Gebouwen dicht op elkaar

Platteland

Minder datn 10.000 inwoners

- Weinig mensen

- Veel ruimte

- Weinig voorzieningen

- Weinig verkeer

- Weinig werk

- Meer rust

Waar woon jij liever in de stad of op het platteland? En waarom?

Verstedelijking:

• Als er veel mensen van het platteland naar de stad verhuizen
• De groei van steden

6.2 Het ontstaan van steden

Lesdoelen 6.2

•  Je kunt één verbetering in de landbouw noemen die zorgde voor een grotere opbrengst rond het jaar 1000.

• Je kunt uitleggen waarom niet iedereen meer boer hoefde te zijn.

 

• Je kunt uitleggen hoe steden ontstonden in Nederland rond het jaar 1000.

Groei

Rond het jaar duizend gingen de boeren op een andere manier het land bewerken:

• Ze gebruikten een betere ploeg. 
• Ze gingen in plaats van 1/2 deel van het land, 2/3 deel van het land gebruiken.

Gevolg: er was meer dan de boeren zelf nodig hadden. Wat ze over hadden verkochten ze op de markt.

Andere beroepen

De mensen die het eten van de boeren wilde hebben, moesten iets anders maken wat ze konden ruilen (handelen). Alle beroepen die toen kwamen noemen we ambachten 

En zo kon een boer zaken doen met een kledingmaker

Wat zijn Ambachtslieden

Ambachtslieden

• Ambachtslieden: mensen die producten maken met hun handen en gereedschap.

• Ambachtslieden gingen wonen op plekken waar veel mensen kwamen.

• Zo ontstonden marktplaatsen waar veel handelaren kwamen
  

Filmpje Hanze

De stad Amersfoort met in het midden de marktplaats.

• Handelaren en ambachtslieden gingen rond de marktplaats wonen omdat het veiliger is om met meer mensen bij elkaar te wonen.

• De stadsmuren en grachten volgden al snel.
  

Evaluatie Lesdoelen 6.2

•  Je kunt een verbetering in de landbouw noemen die zorgde voor een grotere opbrengst rond het jaar 1000.

• Je kunt uitleggen waarom niet iedereen meer boer hoefde te zijn.

 

• Je kunt uitleggen hoe steden ontstonden in Nederland rond het jaar 1000.

Huiswerk:

Maken online:

• opdrachten van 6.1 + 6.2

Welkom bij het vak Mens en maatschappij

Deze les

• Terug blik 6.1 Stad en land  en 6.2 Ontstaan van steden
• 6.3 Stad en land in vroeger tijden

Rond het jaar 1000 groeiden de oogsten snel. Welke oorzaak had dat?

1. De boeren hadden geleerd het land te bemesten.
2. De boeren lieten hun kinderen meehelpen op het land.
3. Er kwamen steeds meer boeren, omdat de mensen in steden ook moesten eten
4. De boeren gebruikten betere werktuigen.

Een boer is een ambachtsman

1. Waar
2. Niet waar

Een timmerman is een ambachtsman

1. Waar
2. Niet waar

Bekijk de afbeelding.

Waarom ligt de markt in het midden van de stad?

1. Omdat iedereen er dan makkelijk kan komen
2. Omdat de kerk daar ook ligt
3. Omdat mensen rond de markt gingen wonen

Lesdoelen 6.3

• Je kunt beschrijven  hoe een middeleeuwste straat er uit

     zag.

• Je kunt uitleggen wat een landbouwstedelijke samenleving

     is en hoe dat is ontstaan.

• Je weet wat centralisatie betekent.

6.3 stad en land vroeger tijden

Wat valt je op aan deze middeleeuwse straat

Wat zijn de voordelen van wonen in een middeleeuwse stad?

Wat zijn nadelen van het wonen in een middeleeuwse stad?

Leven in de stad

• Er was gebrek aan hygiëne.

•  Het gevaar voor brand was groot.

•  Smalle straatjes, je woonde dicht op elkaar
  

Stad en platteland

2 belangrijke veranderingen in de tijd van steden en staten:

•  Van ruilhandel naar betalen met geld.

•  Van een landbouwsamenleving naar een landbouwstedelijke samenleving.
  

Waaraan kun je zien dat dit een landbouwsamenleving is?

Waaraan kun je zien dat dit een landbouwstedelijke samenleving is

Edelen en steden

•  De edelen hadden geld nodig voor ridders en kastelen.

•  Edelen verkochten rechten aan steden voor geld.

•  Steden mochten hierdoor steeds meer zelf beslissen.

•  Steden kregen hun eigen bestuur: de schout en de schepenen.
  

Machtige koningen

• Vanaf 1300 verliezen edelen de macht en de koningen krijgen meer macht.
• Ze maken wetten en lieten de bewoners belasting betalen.
  
•  Steden kregen hun eigen centraal bestuur.
  
• Centralisatie: gebied wordt bestuurd vanuit één centrale plaats

Is dit een landbouw of een landbouwstedelijke samenleving?

1. Landbouwsamenleving
2. Landbouwstedelijke samenleving

Is dit een landbouw of een landbouwstedelijke samenleving?

1. Landbouwsamenleving
2. Landbouwstedelijke samenleving

Huiswerk deze week

Maken opdrachten 6.3 

stad en land in vroeger tijden