Kennislijn kwetsbare ouderen blok 1

• Kennislijn
• HBO
• Studiejaar 2

Evaluatie OP5 Chronisch zieken 

Hoe vonden jullie het blok?

Wat vonden jullie van de toets? 

Geef een tip en een top aan je docent (werkgroepen) en zet het op een post-it! 

Kwetsbaarheid 

Kwetsbaarheid is een dynamische toestand waarin een individu verkeert die tekorten heeft in één of meerdere domeinen van het menselijk functioneren (lichamelijk, psychisch, sociaal), die onder invloed van een diversiteit aan variabelen wordt veroorzaakt en die de kans op het optreden van ongewenste uitkomsten vergroot (Gobbens et al., JAMDA, 2010).

Kwetsbare ouderen 

• Toenemende dubbele vergrijzing 
• Grote kans op negatieve gezondheidsuitkomsten (denk aan functiebeperkingen)
• Meervoudige problematiek 
• Beperkingen in het dagelijks functioneren
• Doel: kennisbekwaamheid creëren/opdoen en kunnen toepassen rondom het thema kwetsbare ouderen! 

Tijdplaning is een indicatie

Geriatrische Trias: drieheid, drie-eenheid, drieling: drie bijeen horende zaken: functiestoornissen op het gebied van somatisch, psychisch en sociaal

 

BoKS: body of knowledge and skills: kennis en vaardigheden van de kernbegrippen (uit BN2020)

60 MC vragen

Week 1, 2, 3 en 4 zie CH

Blok 1: Signaleren en diagnosticeren van kwetsbaarheid bij ouderen

Blok 2: E-Health als interventie bij het verhogen van het zelfmanagement, zodat kwetsbare ouderen zo lang mogelijk in de eigen omgeving kunnen blijven wonen.

Blok 3: De kwetsbare oudere opgenomen in een ziekenhuis, verpleeghuis of andersoortige instelling.

Blok 4: De kwetsbare oudere met onbegrepen gedrag, waarbij tevens sprake is van culturele diversiteit

In de werkgroep gaan we deze modellen en meetinstrumenten gebruiken om de kwetsbare ouderen beter in kaart te brengen en te vergelijken met de “gezonde” ouderen. Deze werkvorm geeft je een goed beeld of je geneeskunde en verpleegkunde kunt samenvoegen en integreren.

 

Voorbereiding literatuur

Bakker, T. et al., (2019). Klinisch redeneren bij ouderen. Functiebehoud in levensloopperspectief.

Hoofstuk 1: Inleiding

Hoofdstuk 4: Screening en geriatrisch assessment

Hoofdstuk 5: Klinisch redeneren met behulp van redeneerhulpen

Hoofdstuk 11: Ondervoeding en dehydratatie.

 

Bekijk de volgende 3 screeningsinstrumenten:

TFI: Tilburg Frailty Indicator en de vragenlijst TFI

CGA: de richtlijn Comprehensive geriatric assessment 

VMS: de praktijkgids ‘Kwetsbare ouderen’ 

 

Vraag jezelf af wat de bijdrage is van deze 3 screeningsinstrumenten aan het klinisch redeneerproces. Beschrijf dit in 50 woorden en neem de uitwerking mee naar de werkgroep.

 

Bekijk de 2 E-colleges week 1 werkgroep 1.1 (zie BS)

 

Wil jij je voorkennis activeren: Quiz_OP68 kopQ  Eventueel ook te doen in formatief moment 

Carpenito-Moyet et al.). Zakboek/handboek verpleegkundige diagnosen.: meenemen naar alle werkgroepen

Zo ja: stel deze graag en vervolgens hebben wij een vraag aan jullie

Wat is het belang van voorbereiding en actieve deelname aan de werkgroep?

Antwoord: Kennis = macht

Komt hierna

Of deze vraag via LessonUp doen

Antwoord te vinden op blz. 45 figuur 4.1 en tekst HS 4.2

CGA = multidisciplinair onderzoek dat problemen van een ouderen zoveel mogelijk opspoort, beschrijft en verklaart en de capaciteiten en zorgbehoeften onderzoekt om tot een gecoordineerd integraal zorgplan te komen voor het individu. Screenend gedeelte en diagnostisch gedeelte 

- Zowel vpk als geriatrisch arts hebben hier een rol in (afnemen van CGA).

-  is per sector afhankelijk. 

- de arts doet vaak de medische diagnostiek

- vpk een groot deel van geriatrische problemen uitvragen mbv meetinstrumenten.  

Screening

Wat is screenen? 

Waarom doen we dat eigenlijk?

Is een klinische blik niet voldoende? 

Waarom niet? 

Hoe kunnen we screenen? 

Wie kent een screeningsinstrument? (denk aan stage) 

Screenen: in kaart brengen van risicopopulaties voor een bepaalde aandoening of uitkomst (bv: alle mensen tussen de 55 en 75 jaar worden 2x per jaar uitgenodigd voor een bevolkingsonderzoek --> darmkanker vroegtijdig opsporen) 

Waarom: Het tijdig opsporen van kwetsbare ouderen

Klinische blik moet je toetsen met een screeningsinstrument  

Zie info uit de DIK

Opdracht: van screenen naar interventie 

Stap 1: Screening

Stap 2: Screenend geriatrisch assessment (CGA)

Stap 3: Prioriteren en doelen stellen 

Stap 4: Diagnostisch geriatrisch assessment (CGA)

Stap 5: Zorgbehandelplan 

vanaf blz. 44 boek

Opdracht: stappen worden onderverdeeld per subgroepje. De 2 vragen op de volgende dia worden beantwoord. Uitwerking op een grote flap. 

Vragen bij de opdracht 

1. Wat word er gedaan in de stap? Wat houd de stap in?

2. Wat is de verpleegkundige rol binnen de stap? 

Het goede antwoord is C: blz 61

Het is interessant om met de studenten de kijken naar figuur 2 (Schematische indeling van het boek) uit Bakker, T. et al., (2019). Klinisch redeneren bij ouderen. Functiebehoud in levensloopperspectief.

BLZ. XII uit de LEESWIJZER (begin van het boek)

zie blz. 61

Samenwerkingsopdrachten

YouTube filmpje

Voorbereidende opdrachten

Meetinstrumenten herkennen en toepassen

Adviseer de studenten om bij elke opdracht na te denken:

Wat weet ik er al van?

Welke theorie/ literatuur/ modellen heb ik over dit thema gehoord, gezien, gelezen, gebruikt in het eerste jaar

Aan de slag

• Na deze start /intro ga je aan de slag met de opdrachten in de samenwerkingsomgeving.
  
• Op BS staat een word.doc. klaar met de opdrachten
  
• Voorbereidingsopdrachten
  
• Werkgroepopdrachten
  
• Vervolgens nabespreking van de opdrachten (plenair)
  
• Presentatie van de uitkomsten door de studenten
  

Afstemmen hoe laat we elkaar weer plenair zien in deze werkgroep

Presentatie van de uitkomsten door de studenten: feedback/feedforward

Meetinstrument: CSI, Caregiver Strain Index

Programma 

• Filmpje kwetsbaarheid ouderen 
• Ruimte voor vragen voorbereiding
• Herhalingsopdracht belangrijke concepten (wg 3)
• Pauze 
• Klinisch redeneren (korte intro)
• Samenwerkingsopdracht 3 

Het bespreken van de opdrachten komt aan de orde in de subgroepen

Onderwerpen

Analyseren en het diagnostisch denkproces

Instrumenten kiezen, toepassen en leren hanteren (modellen, methodieken, classificaties, score-instrumenten)

Met als einddoel van signaleren en diagnosticeren: de verpleegkundige diagnose(s) bij kwetsbaren ouderen vaststellen

Wat is normaal en wat zijn de risicofactoren?

Hoe herken je signalen in je casus en hoe pas je kennis en evidence toe in je redeneerproces.

Gekoppeld aan de volgende patiëntproblemen: verminderde mobiliteit, risico op vallen, vermoeidheid, eenzaamheid, ondervoeding, vochttekort, nierafwijkingen, gynaecologische afwijkingen

Voorbereiding op de werkgroep

Bekijk het E-colleges week 1 werkgroep 1.2

Bestudeer de literatuur en verdiep je nogmaals in de vragenlijst TFI

Neem Carpenito-Moyet et al., (2019 of 2023) Zakboek verpleegkundige diagnosen/Handboek Verpleegkundige diagnosen mee naar alle werkgroepen

Literatuur

Haaren, van E., Mast, J. & Graaf-Waar, de. H. (2017). Klinisch redeneren en verpleegkundige classificaties.

Hoofdstuk 4. Het Omaha System (geen toetsstof)

Hoofdstuk 5. Nanda-I, NIC en NOC.

Wilkinson, J. M. (2020). Kritisch denken binnen het verpleegkundig proces (6e ed.);

Hoofdstuk 10 Verpleegkundige diagnose

Herdman TH, S Kamitsuru (red) (2017). NANDA International Verpleegkundige diagnoses en classificaties 2015-2017. Vertaling van de 10e Engelstalige editie.; Kwetsbare oudere syndroom

Kwetsbaarheid is een dynamische toestand waarin een individu verkeert die tekorten heeft in één of meerdere domeinen van het menselijk functioneren (lichamelijk, psychisch, sociaal), die onder invloed van een diversiteit aan variabelen wordt veroorzaakt en die de kans op het optreden van ongewenste uitkomsten vergroot (Gobbens et al., JAMDA, 2010).

Opeenstapelingsproces van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in functioneren met als gevolg vergrote kans op negatieve gezondheid, bestaande uit functiebeperkingen, opname, overlijden (Bron: Kwetsbare ouderen 2011; Sociaal en Cultureel Planbureau)

En nu in eigen woorden.. 

Smalle definitie: lichamelijke kwetsbaarheid

voorbeeld: beperkingen in activiteiten dagelijks leven (ADL)

Brede definitie: psychische en sociale kwetsbaarheid 

voorbeeld: psychisch (depressie, dementie, persoonlijkheidsproblemen)

voorbeeld: sociaal (SES, woonsituatie --> gevoel van veiligheid, toegang tot zorg, eenzaamheid etc.)

Ouderen zien kwetsbaarheid zo: kijken vooral naar bedreigingen kwaliteit van leven (slechte gezondheid, zorgen om kinderen, ontbreken van partner, afhankelijkheid etc.) 

De verpleegkundige diagnose 

Een klinisch oordeel over de ervaring/reacties van een individu/gezin/groep/gemeenschap op actuele of potentiële gezondheidsproblemen

Hoe kom je tot een klinisch oordeel  (diagnose)?

• Etiologisch redeneren: wat zijn de oorzaken en risicofactoren die het probleem in stand houden? 

• Diagnostisch redeneren 

- analyseren van gegevens die je hebt verzameld van de patiënt

- je geeft een (nieuwe) betekenis aan de verzamelde gegevens = synthetiseren 

2 HBO vaardigheden: analyseren en synthetiseren

2 HBO vaardigheden: analyseren en synthetiseren

2 HBO vaardigheden: analyseren en synthetiseren

Samenwerkingsopdrachten

Neem de opdracht erbij: zie brightspace: opdracht WG2

- Opdracht 1: al over gehad (begrippen analyseren en synthetiseren)

- Opdracht 2: verpleegkundige diagnose (Carpenito nodig)

- Opdracht 3: opdracht met casuïstiek 

Nog wat belangrijke concepten (herhaling wg 1) 

• Dynamische systeemanalyse (DSA) 
• Tilburg Frailty Indicator (TFI)
• Comprehensive Geriatric Assessment (CGA) 

Onderwerpen verdelen en in de literatuur opzoeken

gezamenlijke terugkoppeling 

Nog wat belangrijke concepten (herhaling wg 1) 

• Gevalideerde screeningsinstrumenten inzetten (vroegsignalering, preventie)
• voorkomen van cascade breakdown (voorkomen dat probleem erger wordt)
• voorbeeld: oudere met een delier, valt, breekt heup, ligt veel op bed, eet weinig = blijvende achteruitgang. Tijdige herkenning van delierrisico is hierbij belangrijk 

Stap 1 = screening 

• In kaart brengen van de risicopopulaties voor een bepaalde aandoening. 

denk aan: bevolkingsonderzoek darmkanker voor mensen tussen 55 en 75 jaar krijgen 2jaarlijks uitnodiging. doel = darmkanker in vroegtijdig stadium opsporen. 

• Screeningsinstrumenten ouderen: ISAR (functieverlies), TFI, Easycare-TOS (opsporen kwetsbare ouderen.

Stap 2 = CGA (Comprehensive Geriatric Assessment)

Deel 1 = Screenend geriatrisch assessment (vpk en arts)

• Problematiek wordt in kaart gebracht mbv bijvoorbeeld risicosignaleringslijsten (per setting verschillend)
• Er wordt gekeken naar verschillende domeinen 

Stap 3 = prioritering en doelen formuleren

• in samenspraak met oudere en/of naasten
• herkenning is belangrijk 
• aansluiten bij behoeften 

Stap 4 = diagnostisch geriatrisch assessment (deel 2 CGA)

na prioritering en de doelen worden de belangrijkste problemen verder uitgediept:

- achterliggende oorzaak van probleem

- waarmee hangt het probleem samen

- doel = etiologie helder krijgen, waardoor juiste passende interventies ingezet kunnen worden 

Stap 5 = opstellen zorgbehandelplan

• selecteren interventies en uitvoeren zorgbehandelplan
• verantwoordelijkheden en tijdsinvestering 

Enable Sharing toets over KR en OMAHA (OMAHA = nog geen toetsstof; wel van belang voor de praktijk in de thuiszorg  

    https://b.socrative.com/teacher/#import-quiz/40082051   of SOC-40082051

SOC-53158285  KopQ Nederlandse versie Dikkers 2016 of de FORMS delen met studenten (staat ook op BS)

SOC-71526393  KopQ Nederlandse versie Dikkers 2016 met AFP vragen door Nandita toegevoegd. 

    https://b.socrative.com/teacher/#import-quiz/71526393

Ook via Socrative: SOC-53158285

Of via Forms: zie sheet hierna

forms.office.com