PRV 2.6

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Professionele Vaardigheden

Les 6

Periode 1

Leerjaar 2

Vorige les

- Wat verstaan we onder de GGZ?

- Naar wie moet je altijd als eerste wanneer er sprake is van psychische problemen?

- Met welke klachten/aandoeningen kun je terecht bij de POH-GGZ?

- Met welke klachten/aandoeningen kun je terecht bij de Basis GGZ?

- Met welke klachten/aandoeningen kun je terecht bij de Specialistische GGZ?

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• Uitleggen wat de GGZ inhoudt
• Enkele voorbeelden geven van problemen/aandoeningen binnen de GGZ
• Wanneer je bij de POH-GGZ/Basis-GGZ/Specialistische GGZ komt
• De drie categorieën in de gehandicaptenzorg benoemen
• Vertellen waar je op let bij het omgaan met mensen met een lichamelijke, auditieve, visuele of verstandelijke beperking

Lesindeling

1. Welkom
2. Vorige les
3. Opdracht Dwang in de zorg
4. Samenvatting GGZ in Nederland
   
5. Pauze
6. Doktersassistente Eveline + MGZ
7. Lesdoelen
8. Afsluiting en huiswerk

Dwang in de zorg

Zorgmachtiging:

1. Wanneer:
2. Wie regelt het:
3. Hoe lang:

Dwang in de zorg

Crisismaatregel:

1. Wanneer:
2. Wie regelt het:
3. Hoe lang:

Samenvatting GGZ (1)

GGZ: Voor de psychische gezondheid (geestelijke gezondheidszorg

Stap 1: Naar de huisarts (medicijnen, zelfzorg, psycho-educatie)

Stap 2: Vervolg

1. POH-GGZ: Lichte problemen (vb. somberheid)
2. Basis GGZ: Milde, niet-complexe problemen (vb. depressie, angst, ADHD)
   
3. Specialistische GGZ: Ernstige, complexe problemen (vb. anorexia)
   - Eventueel met opname, dagbehandeling of ambulante zorg

Samenvatting GGZ (2)

Zorgmachtiging:

• Bij ernstig gevaar voor zelf of omgeving
• Via officier van Justitie en de rechter
• Duur: Maximaal 6 maanden

Crisismaatregel:

• Bij acuut en ernstig dreigend gevaar door psychiatrische stoornis
• Via burgemeester
• Duur: Maximaal 3 dagen (daarna via rechter maximaal 3 weken)

In de praktijk

Zie Word document les 6

Indeling naar doelgroep

Zorg in Nederland

AGZ                                                                   GGZ

                                                                                (Geestelijke gezondheidszorg)

       Algemene Gezondheidszorg (AGZ)                                                                                

Maatschappelijke Gezondheidszorg (MGZ)                                                                          Verstandelijk Gehandicaptenzorg (VGZ)                                                                          Jeugdgezondheidszorg (JGZ)                                                                                

Gehandicaptenzorg

Zorg voor mensen met een:

1. Lichamelijke beperking
   - Matig of ernstig
2. Zintuiglijke beperking
   - Auditief, visueel
3. Verstandelijke beperking
   - Licht, matig, ernstig, meervoudig

 

PAUZE

Lichamelijke beperking

Fysieke afwijking: Ledemaat is er niet (normaal)

• Ontbreken van (delen van) ledematen
• Afwijkende ledematen

Functionele afwijking: Ledemaat functioneert niet (normaal)

• Dwarslaesie of hersenbeschadiging
• Spieraandoeningen (MS, Duchenne)

1,4 miljoen mensen in Nederland met matige of ernstige lichamelijke afwijking

Fysieke afwijking: door amputatie of ontbreken/afwijking in aanleg, na botbreuk

Hoe zou je omgaan met...

Omgaan met...

1. Neem nooit beslissingen voor iemand met een beperking
2. Probeer op ooghoogte te communiceren 
3. Spreek de patiënt altijd zelf aan, i.p.v. de begeleid(st)er
4. Help niet meer dan nodig of gewenst is
   
5. Gebruik geen kinderachtige taal
6. Bij een hulphond: deze niet aaien!
7. Niet staren

Deze tips zijn vooral voor rolstoelgebruikers, maar kunnen ook omgezet worden op andere lichamelijk beperkingen

Gewoon waar gewoon kan

Zintuiglijke beperking

Auditief: Ernstig doof of slechthorend (12 000 in Nederland)

• Aangeboren of verworven
• Hoortoestel, gebarentaal, CI
• Invloed op sociale leven (vermoeidheid, laag zelfvertrouwen)

Visueel: Ernstig slechtziend of blind (325 000 in Nederland)

• Aangeboren of verworven
• Vergrotingen, braille, hulphond, stok
• Onzekerheid, angst, verdriet, boosheid

Verworven auditieve beperking: erfelijkheid, ongeluk/trauma, virusinfectie, geluidsoverlast

Slecht of niet kunnen horen kan grote invloed hebben op je sociale leven. Ook is school of werk vaak extra vermoeiend, omdat luisteren meer inspanning en concentratie kost. Als je gesprekken niet kunt volgen, kan dit je zelfvertrouwen negatief beïnvloeden. Sommige mensen zijn bang dat er over hen gepraat wordt. Ook ondernemen mensen die slecht horen vaak minder sociale activiteiten, omdat ze dingen niet kunnen verstaan. Dit kan leiden tot een sociaal isolement en vereenzaming.

Verworven visuele beperking: oogziekte, trauma, hersenaandoening

Hoe zou je omgaan met...

Auditieve beperking

1. Spreek rustig, duidelijk en in korte zinnen
   
2. Articuleer goed en maak oogcontact
   
3. Gebruik je mimiek en lichaamstaal
4. Houd niks voor je mond
   
5. Praat niet door elkaar
   
6. Vermijdt achtergrondgeluid
7. Schreeuw niet (dat helpt niet...)
   
8. Benader de patiënt niet van achteren
9. Als je hem/haar wil roepen, tik dan even op de schouder
10. Schrijf moeilijke woorden op
11. Ga goed in het licht staan
    

Visuele beperking

1. Zeg bij de begroeting altijd even je naam
2. Ondersteun je gebaren (een glimlach en knikken) met woorden
   
3. Raak iemand niet zomaar aan
   
4. Spreek mensen in gezelschap bij hun naam aan, zodat het duidelijk tegen wie er gepraat wordt
   
5. Kijk uit met obstakels, zoals een tas, speelgoed en niet aangeschoven stoelen
6. Zorg voor een goed verlichte ruimte (bij slechtziendheid)
7. Wees nauwkeurig in je uitleg over waar iets staat/is

Check of de patiënt je goed verstaan heeft

Vraag om herhaling als jij iets niet begrijpt

Wordt niet boos/verlegen

Verstandelijke beperking

Verstandelijke beperking: IQ lager dan 70

• 160 000 in Nederland (1-2%)
• Erfelijk bepaald (in de genen)
• Syndroom of stoornis
• Problemen tijdens de zwangerschap
• Zuurstoftekort bij bevalling
• Hersenvliesontsteking, ongeluk, ziekte

Onderverdeling

1. Zwakbegaafd: IQ 70-85
2. Licht verstandelijke beperking: IQ 50-75 (kind tussen 6 en 12)
   - Beperkt informatie opnemen en onthouden
   - Sociale vaardigheden zijn beperkt (onderscheid goed/kwaad)
   - Schoolse vaardigheden zijn beperkt (klokkijken, lezen, schrijven)
   - Gedragsproblemen
3. Matige verstandelijke beperking: IQ 35-50
4. Ernstige tot diepe verstandelijke beperking: IQ 0-35

Beperkingen in het intellectueel functioneren

Beperkingen in het adaptief gedrag (sociaal emotioneel functioneren)

De beperking is aanwezig vóór het achttiende levensjaar

Omgaan met...

1. Gebruik korte zinnen en hou het eenvoudig (niet kinderachtig)
2. Gebruik geen beeldspraak ('hij zag groen van jaloezie')
3. Neem de tijd om te luisteren en vragen te beantwoorden
4. Bespreek in een zin maar 1 onderwerp of stel maar 1 vraag
5. Ga met de ander om zoals je zelf behandeld wil worden 
6. Herhaal afspraken en leg deze vast op papier
7. Help bij het nemen van beslissingen, maar laat hen zelf beslissen

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• Uitleggen wat de GGZ inhoudt
• Enkele voorbeelden geven van problemen/aandoeningen binnen de GGZ
• Wanneer je bij de POH-GGZ/Basis-GGZ/Specialistische GGZ komt
• De drie categorieën in de gehandicaptenzorg benoemen
• Vertellen waar je op let bij het omgaan met mensen met een lichamelijke, auditieve, visuele of verstandelijke beperking

Huiswerk

Maken opdracht Braille en gebarentaal