5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden

5. Ontdekkers en Hervormers

Inleiding

Het Aljafería in Zaragoza (Spanje) is een Moors paleis. Het is een overblijfsel uit de periode van de Arabische overheersing. 

Video

https://www.youtube.com/watch?v=1Q2QoWyXSzM

Reconquista = Herovering van Spanje/Portugal op de Islam

• In de 8e eeuw begon de ‘Arabische’ verovering van Spanje en Portugal

• Vanaf de 10e eeuw veroveren Christelijke koninkrijken gebied op de Arabieren

Na Reconquista gaat Spanje/Portugal verder met veroveringen op de Arabieren 

Leerdoel 1

Je kent de economische, politieke en religieuze motieven voor ontdekkingsreizen en kolonisatie.

Portugal 15e eeuw

• De scheepvaart werd gestimuleerd door Prins Hendrik:   "De zeevaarder"

Hendrik de Zeevaarder

I. Sticht een zeevaartschool. 

II. Ondersteunt scheepswerven 

III. Organiseert expedities langs de Afrikaanse kust. 

De route naar Indië

• 1488 Diaz: Kaap de Goede Hoop

• 1498 Da Gama:  Zeereis naar India 
  

De Carreira da India is strikt geheim

https://www.youtube.com/watch?time_continue=154&v=G_eh42mhSHg

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, 'medicijn'.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Handelskolonisatie

•  Doel van de kolonie: Handeldrijven. 
  

• Aanwezigheid Europeanen:
  

Beperkt tot factorijen aan de kust.

Maken 5.2

Opdracht: 1, 2ab, 3

Spanje volgt Portugal

Na reconquista:

• Columbus wil Indië bereiken via het westen.

• Idee van een ronde aarde was niet nieuw

• Verkeerde inschatting

Waarom steun voor Columbus?

• Winstgevende handelscontacten in Indië
  
• De tussenhandel van de Arabieren kapot concurreren
  
• Eerder in Indië zijn dan de Portugezen

Steun voor Columbus

• Verspreiding van Rooms Katholieke geloof 
  
• Voortzetting van de strijd tegen de Islam.

Amerigo Vespucci

• Ontdekt dat het een ’Nieuwe Wereld’ is: Amerika  
  

1494 Verdrag van Tordesillas

• Spanje en Portugal trekken denkbeeldige lijn.
• Westen van de lijn  Spanje (Amerika)
• Oosten Portugal (Afrika en Azie)

Motieven voor ontdekkingsreizen en kolonisatie:

1. Economisch = .......
2. Politiek = ........
3. Religieus = ..........

Laat leerlingen aanvullen aan het einde van de les.

5.2 Spanjaarden in Amerika

Leerdoel 2

Je weet hoe in de 16e eeuw de kolonisatie van Zuid- en Midden-Amerika verliep. 

Leerdoel 3

Je kunt beschrijven hoe in Spaans-Amerika de samenleving was ingericht. 

De reconquista betekent ( meerder antwoorden mogelijk)

1. dat de Franken de islamieten verslaan in 732
2. dat Spanje islamitisch werd
3. dat Spanje weer christelijk werd
4. de herverovering in 1492

Welke vorst staat bekend om zijn Zeevaartschool, waarmee hij de opkomst van een wereldhandel stimuleerde?

1. De Spaanse koning Lodewijk de Zeevaarder
2. De Portugese koning Hendrik de Zeevaarder
3. De Franse koning Frederik de Zeevaarder
4. De Nederlandse koning Willem de Zeevaarder

Welke ontdekkingsreiziger bereikt als eerste Indië via zee?

1. Vasco da Gama
2. Christoffel Columbus
3. Willem Barentsz
4. Bartholomeus Diaz

Hoe heet de ontdekkingsreiziger die de route bij cijfer 1 heeft gevaren?

1. Vasco de Gama
2. Vespucci
3. Bartholomeüs Diaz
4. Maghelhaes

Hoe heet de ontdekkingsreiziger die de route bij cijfer 2 heeft gevaren?

1. Bartholomeüs Diaz
2. Columbus
3. Cornelis de Houtman
4. Maghelhaes

Hoe heet de ontdekkingsreiziger die de route bij cijfer 3 heeft gevaren?

1. Christoffel Columbus
2. Hendrik de Zeevaarder
3. Marco Polo
4. Vespucci

Welke Europese ontdekkingsreiziger vaarde als eerste om Afrika heen?

1. Christoffel Columbus
2. Vasco da Gama
3. Bartholomeüs Diaz
4. Amerigo Vespucci

wanneer ontdekte Columbus Amerika?

1. 1416
2. 1492
3. 1694
4. 1542

Na Columbus

Gelukzoekers staken de oceaan over--> Conquistadores: Veroveraars

Indianen worden verslagen:

Paarden, zwaarden, ziektekiemen.

Encomienda

Conquistadores die gebieden veroveren krijgen als beloning grote landgoederen.

Hier werkten lokale indianen verplicht op plantages of in mijnen.

Spanje neemt bezit van Amerika het wordt een vestigingskolonie. 

- Vestigingskolonien

- Hacienda: Boerderij met grond, waarover belasting werd betaald.

- Encomienda: grondgebied waarover een Spanjaard de baas was.

www.bing.com

Koloniën in de nieuwe wereld

Verloop van kolonisatie in Zuid- en Midden-Amerika

Leg uit wat er gebeurd .......

Laat leerlingen aanvullen

Hoe was de samenleving ingericht in Spaans-Amerika?

De samenleving in Spaans-Amerika bestond uit......

Laat leerlingen aanvullen.

Leerdoel 4

Je kunt de gevolgen van de ontdekkingsreizen voor de inheemse bevolking van Amerika, voor de Europeanen en voor de wereldhandel beschrijven.

Leerdoel 5

Je kunt beschrijven hoe het wereldbeeld en het westerse denken veranderede door de combinatie van ontdekkingsreizen, kolonisatie en de renaissance.

De Inheemse bevolkingen van Midden- en Zuid-Amerika stierven snel door het harde werken, Europese ziektes en door oorlogen.

De las Casas

• Missionarissen naar Amerika
  
• Bekeerde indianen mochten geen dwangarbeid verrichten.

Op zoek naar nieuwe slaven om in Amerika te werken -> Ontstaan Trans-Atlantische Slavenhandel/Driehoekshandel.

Maken 5.2

Opdracht 3 ,5 en 8

Examentraining (blz 102-103)

- Opdracht 3 en 6

Gevolgen van ontdekkingsreizen voor:

1. De inheemse bevolking van Amerika .......
2. De Europeanen .........
3. De wereldhandel .......

Laat leerlingen aanvullen

Het wereldbeeld/westerse denken veranderde door:

1. Ontdekkingsreizen, leg uit .....
2. Kolonisatie, leg uit ......
3. De Renaissance, leg uit ....

Laat leerlingen aanvullen