Les 2: veranderingen op de arbeidsmarkt

• Mask
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Programma

Terugblik vorige les.

Leerdoelen

Uitleg: arbeidsmarkt

Opdrachten

Uitleg: veranderingen op de arbeidsmarkt

Opdrachten

Leerdoel

Beschrijf de functies en maatschappelijke waardering van arbeid  en benoem factoren die van invloed zijn op de cultuur van een bedrijf.

Leerdoel

Geef een beschrijving van de arbeidsverhoudingen in Nederland.

Wat doe je?

Een oudere, ernstig zieke man vraagt jou (een bejaardenverzorg(st)er of je niet een hele doos slaaptabletten kunt regelen. Hij krijgt nog heel weinig bezoek en wilt liever dood. 

Een bejaardenverzorgster mag nooit over euthanasie beslissen. Maar je moet wel je leidinggevende inlichten over de doodswens van een patiënt. Deze kan dan, samen met een arts, met de man daarover spreken.

Het is ook raadzaam te vertellen dat de man jou om een doos slaaptabletten heeft gevraagd. Er is namelijk een reële kans dat collega’s ook een dergelijk verzoek krijgen of dat hij bij medepatiënten gaat bedelen of probeert de pillen te stelen.

Wat doe je?

Je werkt in een computerwinkel. Tijdens je pauze zit je in het kantoortje achterin de winkel. Even later zie je dat een collega die nieuwe geheugenkaarten in de binnenzak van de jas stopt. Zonder dat hij/zij jou gezien heeft, gaat hij/zij terug naar de winkel.

Wie neem je in bescherming: het bedrijf of je collega? Meld je de situatie aan het bedrijf, dan is je collega de dupe. Vertel je niets, dan ben je oneerlijk ten opzichte van het bedrijf.

Misschien is het de beste oplossing om vertrouwelijk met je collega te spreken en haar te bewegen de kaarten terug te leggen. Je vertelt haar dat je de diefstal dan niet doorgeeft, maar dat je dit een volgende keer wel zult doen.

Wat doe je?

Je bent verkoper in een schoenenzaak. Een klant vraagt je wel tien keer om een paar schoenen uit het magazijn te halen. Als je de verkeerde schoenen haalt, begint de klant te schelden. Als je hem even later vertelt dat de schoenen zijn uitverkocht, wordt hij zelfs agressief. 

In de detailhandel is de klant koning, hoe onredelijk die zich ook mag gedragen. Als verkoper moet je in dergelijke situaties zo neutraal en beheerst mogelijk optreden. Alleen bij agressie – verbaal of in daden – moet je een streep trekken. Duidelijk laten zien dat je dat niet accepteert.

Er zijn cursussen om te leren hoe je het beste kunt optreden in dit soort gevallen. In een goede winkel zullen andere personeelsleden je al snel hebben ondersteund en de klant gevraagd hebben of hij eerst even rustig wil nadenken, voordat hij iemand steeds iets uit het magazijn laat halen.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...kan je de oorzaken en gevolgen van veranderingen op de arbeidsmarkt noemen en verklaren. 

De arbeidsmarkt

De vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten.

-> Vraag = werkgelegenheid  het totaal aantal mensen dat nodig is om het werk in de samenleving uit te voeren.

-> Aanbod = beroepsbevolking  mensen tussen de 15 en 67(+) jaar die meer dan 12 uur per week werken.

De arbeidsmarkt

De soorten werk kunnen we in vier delen opdelen.

1) de primaire sector 

- landbouw, veeteelt, jacht en visserij

De arbeidsmarkt

De soorten werk kunnen we in vier delen opdelen.

1) de primaire sector 

2) de secundaire sector

- ambachten en industrie

De arbeidsmarkt

De soorten werk kunnen we in vier delen opdelen.

1) de primaire sector 

2) de secundaire sector

3) de tertiaire sector

- commerciële dienstverlening, zoals handel, transport, verzekeringsbedrijven, horeca, reisbureau's, etc.

De arbeidsmarkt

De soorten werk kunnen we in vier delen opdelen.

1) de primaire sector 

2) de secundaire sector

3) de tertiaire sector

4) de quartaire sector

- de overheid, brandweer, onderwijs.

De arbeidsmarkt

De soorten werk kunnen we in vier delen opdelen.

1) de primaire sector 

2) de secundaire sector

3) de tertiaire sector

4) de quartaire sector

}

dienstensector

Maatschappelijke klasse

een groep mensen met ongeveer dezelfde maatschappelijke positie binnen de samenleving

Deze wordt bepaalt door de status van je beroep en de factoren die werk jou opleveren.

Niet iedereen is hierin even gelijk. Dit noemen we sociale ongelijkheid. Dit wilt zeggen dat de kennis, het inkomen en de macht niet gelijk over de mensen zijn verdeeld. 

Verschuiving van werk

1) flexibel werken = wisselende werktijden en plekken

2) flexwerken = werken zonder vast contract

- wel verbonden aan bedrijf, maar niet in vaste dienst (oproep- en uitzendkrachten)

- zelfstandigen die werken voor meerdere opdrachtgevers.

3) automatisering en digitalisering

Automatisering en digitalisering

1) industriële automatisering: mensen worden vervangen door computers.

2) automatisering in dienstverlening: kantoorwerk of dienstverlenend werk wordt overgenomen door computers of robots.

3) digitale automatisering: grote hoeveelheid aan digitale data (nadeel: privacy aangetast)

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...kan je de oorzaken en gevolgen van veranderingen op de arbeidsmarkt noemen en verklaren. 

Leerdoelen = HW

• Je kan de oorzaken en gevolgen van de veranderingen op de arbeidsmarkt noemen en verklaren.