4.2 Zien en horen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Waarnemen en reageren

4.2 - Zien en horen

Open alvast Lessonup

Hoofdstuk 4 - Waarnemen en reageren

4.1 - Waarnemen

4.2 - Zien en horen

4.3 - Proeven, ruiken, voelen

4.4 - Zenuwstelsel

4.5 - Reageren

4.6 - Reageren door hormonen

Dilemma op dinsdag

Trommelvlies of oorvlies? ->

Dilemma op dinsdag

Hoornlaag of hoornvlies?

Wijs 2 zintuigen bij jezelf aan!

Lesprogramma

Leerdoelen 4.2 (3 minuten)

Uitleg theorie + lessonup vragen 4.2 (20 minuten)

Opdracht oor of oog maken (10 minuten)

Leerdoelen vragen (5 minuten)

Doel van de paragraaf

• Je kunt de bouw en werking van je ogen beschrijven.
  
• Je kunt de bouw en werking van je oren beschrijven.

Turflijstje maken

Deel 1, het oog

Bescherming van het oog

4.2 Wat is de functie van de wimpers?

1. Beschermd je ogen tegen de wind
2. Haalt alleen zweet weg
3. Haalt alleen stof weg
4. Haalt beide zweet en stofjes weg

Wat is de functie van de
wenkbrauwen?

1. Vocht verspreiden
2. Zweet of vocht langs de ogen laten lopen
3. Zweet of vocht in de ogen laten lopen
4. Traanvocht produceren

Wat is de taak van een traanklier?

1. maakt traanvocht
2. houdt stofjes tegen
3. zorgt ervoor dat het oog kan sluiten
4. geeft de iris een kleur

Werking van het oog

Het hoornvlies is een deel van het ........

1. netvlies
2. harde oogvlies

Wat is de functie van het hoornvlies?

1. Het samentrekken van de pupil met behulp van spieren.
2. Het regelen van het licht in het oog.
3. Beschermen van het oog en het breken van licht.
4. Het zorgen voor het scherp kunnen zien van voorwerpen.

De gele vlek:

1. Een plek met zintuigcellen waar je het scherpst ziet
2. Regelt de hoeveelheid licht die in het oog valt
3. Stuurt impulsen naar de hersenen
4. is een lichtdoorlatende beschermlaag

De blinde vlek........

1. wordt gekenmerkt door te veel zintuigcellen
2. is de plek waar de oogzenuw de oogbol verlaat
3. zit vlak achter de gele vlek
4. wordt op oudere leeftijd steeds groter

Blinde vlek
Op de blinde vlek valt geen licht.

1. Juist
2. Onjuist

verdeling staafjes en kegeltjes

Staafjes...

1. zitten niet in de gele vlek, wel in de blinde
2. zitten niet in de gele vlek en niet in de blinde
3. zitten in de gele vlek en niet in de blinde
4. zitten in de gele vlek en in de blinde

de kegeltjes in het netvlies zijn voor

1. beeldvorming
2. kleuren zien
3. scherpte van het beeld
4. zwart/wit zien

Wat is de prikkel van staafjes?

1. geluid
2. licht
3. smaakstoffen
4. geurstoffen

Accomoderen

Bril nodig?

Verziend? 

Dichtbij onscherp, bolle lens +

geen bril = hoofdpijn

Bijziend?

Veraf onscherp, holle lens -

pupil

Doel van de paragraaf

• Je kunt uitleggen hoe je ogen worden beschermd.
  
• Je kunt de bouw en werking van je ogen beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen waardoor je kleuren kunt zien.
  
• Je kunt uitleggen waardoor je scherp kunt zien.
  
• Je kunt uitleggen hoe je pupillen groter en kleiner kunnen worden.
  

4.2 - Zien en horen

Hoofdstuk 4 - Waarnemen en reageren

4.1 - Waarnemen

4.2 - Zien en horen

4.3 - Proeven, ruiken, voelen

4.4 - Zenuwstelsel

4.5 - Reageren

4.6 - Reageren door hormonen

Lesprogramma

• Leerdoelen bespreken
• Herhaling oog
• Theorie oor en Lessonup vragen
• Oortest 
•  Huiswerk
• Herhalen leerdoelen

Doel van de paragraaf

• Je weet hoe je oor werkt
• Je kent de werking van het evenwichtsorgaan
  

Deel 2, het oor

Het oor: de weg van het geluid

Trommelvlies

De stand van het trommelvlies met luchtdruk.

De buis van Eustachius zorgt ervoor dat de druk kan veranderen door met slikken of gapen even open te gaan.

Gehoorbeschadiging loop je op wanneer je je oren vaak hard (80-120 dB) en langdurig overbelast. De trilhaartjes beschadigen en trillen minder goed mee. Er ontstaan minder impulsen

Evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat je weet wat boven, onder, links en rechts is.

Lees de tekst op blz 115 voor de werking van het orgaan.

Wat is de functie van het oor?

1. Geluidstrillingen doorgeven naar de gehoorzintuigen
2. Geluid doorgeven naar de hersenen

Welk onderdeel zorgt ervoor dat de druk buiten je oor en binnen in je oor even groot is?

1. Trommelvlies
2. Slakkenhuis
3. Buis van Eustachius
4. Gehoorgang

In het oor worden trillingen uit de lucht versterkt. In welk onderdeel van het oor gebeurt dit?

1. Het slakkenhuis
2. De oorschelp
3. De gehoorbeentjes
4. Het trommelvlies

Welk deel van het oor beschadigd door langdurige overbelasting?

1. trommelvlies
2. gehoorbeentjes
3. trommelholte
4. trilhaartjes in het slakkenhuis

Hoe heten de onderdelen van het evenwichtsorgaan die gevuld zijn met vloeistof?

1. gehoorbeentjes
2. zintuigcellen
3. halve cirkelvormige kanalen
4. evenwichtszenuw

Opdracht

Kijk op je turflijst waar jij de minste streepjes hebt.

Pak de opdracht van het oog of het oor. 

Eerst blad 1 maken dan blad 2 (dan nakijken)

Klaar? ga oefenen op www.biologiepagina.nl

Leerdoelvragen

Ogen

• Benoem 5 onderdelen van het oog
• Met welk onderdeel kan je niet zien?

Oren

• Vertel hoe geluid door je oog gaat
• Hoe heet het onderdeel dat je oor met je keelholte verbind?

Aan het werk

- Opdrachten 4.2 

vanaf opdracht 28 

Doel van de paragraaf

• Je weet hoe je oor werkt
• Je kent de werking van het evenwichtsorgaan