4.1 en 4.2 MASSAMEDIA

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Massamedia

paragraaf 4.1:

''Het Nieuws''

Uitleg.....

+

12:15 Pauze

Leerdoelen 4.1

Aan het eind van deze les kan je:

1: Uitleggen op welke drie manieren nieuws wordt geselecteerd

2: Minstens drie selectiecriteria benoemen

Het nieuws

Redactie

De redactie van een krant, journaal of actualiteitenprogramma is  elke dag op zoek naar nieuws. 

Zij bepalen dus wat er in het nieuws komt ! ( Wat er wordt uitgezonden )

3 manieren hoe redacties aan nieuws komen:

1: Krijgen persberichten van personen en instellingen  (actiegroep bijvoorbeeld)

2: Journalisten gaan zelf op zoek naar nieuws (zijn gespecialiseerd in een bepaald onderwerp)

3: Berichten kopen van persbureau's

Heel veel nieuws.....

Er zijn wereldwijd heel veel nieuwsberichten iedere dag.

Omdat er maar een beperkte zendtijd is wordt er een keuze gemaakt welk nieuws er wordt uitgezonden door journalisten en door redacties. (Een selectie dus.)

Van al het nieuws die persbureau's aanbieden verschijnt minder dan 1% uiteindelijk in de krant of op tv.

Selectie maken..... selectie criteria

Bij het maken een selectie welk nieuws er wordt uitgezonden houden redacties rekening met: 

- is het actueel

- hoe bijzonder is het

- hoe nabij is het nieuws (hoe dichtbij is het bij Nederland...)

- de belangstelling van de doelgroep van de krant of programma en commerciële belangen

- de identiteit van de krant 

de punten noem je ook wel: de selectie criteria !! 

1: Actualiteit

Selectiecriteria 1 waar redacties en journalen rekening meehouden is: hoe actueel is het nieuwsfeit.

Iets dat vandaag heeft plaatsgevonden heeft méér nieuwswaarde dan iets dat vorige week is gebeurd.

2: Bijzonder/uitzonderlijk

Iets dat vreemd is of onverwacht maakt mensen nieuwsgierig. 

Redacties kiezen dus voor nieuwsfeiten die mensen nieuwsgierig maken!

Op de volgende dia staat een nieuwsbericht van 14 april 2020 van de NOS dat best bijzonder is....... 

https:

3: Nabijheid

Hoe dichter bij nieuws bij mensen staat, hoe belangrijker mensen het vinden.

Als er in Nederland een schietpartij is geweest vinden Nederlanders dat belangrijker dan dat dat in China is gebeurd.

Op de volgende dia vind je een nieuwsfeit op NOS dat in Nederland is gebeurd en waarschijnlijk daarom is geselecteerd.

https:

4: Doelgroep

Lezers van populaire kranten lezen graag nieuws over bekende Nederlanders of over criminaliteit. 

Een krant wil zoveel mogelijk zijn éigen doelgroep bereiken en daar wordt rekening mee gehouden.  

Ze zullen dus minder snel een politiek nieuwsfeit op de voorpagina zetten en eerder een vliegtuigramp.

5: Identiteit

Een krant of nieuwsprogramma heeft een eigen identiteit. Bij het selecteren van nieuwsfeiten wordt daar zeker rekening mee gehouden.

 

Met een identiteit laten media zien: wie ze zijn en wat ze belangrijk vinden.

De nieuwsfeiten moeten dus wel passen bij de identiteit van de krant of nieuwsprogramma...

Voorpagina telegraaf... 

Sluit aan bij wat de doelgroep wilt lezen en bij de identiteit van de krant!

Leerdoelen check:

Op welke drie manieren wordt nieuws geselecteerd? 

1....................

2.................

3..................

Noem minstens drie selectiecriteria die redacties aanhouden. 1...............

2................... 3 ......................................

Massamedia

paragraaf 4.2

''Betrouwbaarheid''

Uitleg.....

 

Leerdoelen 

Aan het eind van deze les kan je:

1: Uitleggen wat er wordt bedoeld met: 'objectief' nieuws.

2: Uitleggen wanneer nieuws objectief wordt genoemd.

3: Uitleggen wat er wordt bedoeld met: selectieve perceptie

4.2 Betrouwbaarheid!

Naast de selectiecriteria waar redacties rekening mee houden om nieuws uit te kiezen spelen er nog wat andere zaken mee bij het selecteren van nieuws!

Selectieve perceptie

(perceptie betekent waarneming)

Met selectieve perceptie wordt bedoeld: dat iemand bewust of onbewust keuzes maakt bij het waarnemen. 

Iemand die gek is op zingen kijkt anders het programma: The voice of holland, dan iemand die gek is op koken.

- Selectieve perceptie zorgt ervoor dat je een keuze maakt:

 Hier kijk ik wél naar en hier kijk ik niet naar....

Ook bij journalisten speelt selectieve perceptie een rol bij selecteren van nieuwsfeiten..

Dat komt door hun: referentiekader

Referentiekader

Iemands referentiekader bestaat uit: al zijn persoonlijke waarden, normen, belangen, meningen en ervaringen. 

Een journalist die  tegen dierenleed is zal eerder een artikel schrijven over plofkippen. 

De journalist heeft een ander referentiekader dan een journalist die zich vooral met politiek bezig houdt.

De selectieve perceptie en het referentiekader van journalisten hebben invloed op welk nieuws wordt geselecteerd, uitgezonden en hoe het wordt uitgebracht!

Oftewel: daardoor is nieuws nooit OBJECTIEF

Objectiviteit....

Objectiviteit = een beschrijving van gebeurtenissen die klopt met de werkelijkheid en niet gekleurd is door een eigen mening. 

Het is belangrijk dat media nieuws brengen dat OBJECTIEF is. (Zonder mening dus)

Om zo objectief mogelijk te schrijven gebruik journalisten deze criteria:

- ze maken een scheiding tussen feiten en meningen

-  ze kiezen voor passende woorden en beelden

- ze passen hoor en wederhoor toe

-  ze raadplegen meerdere bronnen

Feiten en meningen scheiden

Om nieuws zo objectief mogelijk te brengen moeten media feiten en meningen van elkaar onderscheiden. 

Dat maakt het nieuws betrouwbaar en zorgt ervoor dat mensen alleen feiten krijgen te zien en horen. 

Kiezen voor passende beelden en woorden

Media zorgen er ook voor dat hun nieuws zo objectief mogelijk is door te kiezen voor teksten en afbeelding die passen bij de situatie en geen mening bevatten. 

De titel: PSV verliest is passender dan: Eindhovenaren zijn vernederd. 

Daarom zal gekozen worden voor de eerste titel.

Hoor en wederhoor

Om objectief nieuws te brengen passen journalisten hoor en wederhoor toe.

Dat wil zeggen: dat meerdere partijen worden ondervraagt en dus meerdere kanten worden belicht. (meer meningen)

Voorbeeld: als een journalist iemand interviewt die beweert dat die moet liegen van zijn baas tegen klanten, gaat hij vervolgens ook de baas van de medewerker opzoeken om ook zijn mening en verhaal aan te horen. 

Gebruik van méérdere bronnen

Informatie uit één bron is vaak onbetrouwbaar. (Dus van één persoon, of één persbureau.)

Daarom zoeken journalisten altijd naar meerdere bronnen om te onderzoeken of een verhaal wel klopt. En dat maakt dat nieuws betrouwbaar én objectief is!

Leerdoelen check:

1: Wat wordt er bedoeld met objectief nieuws?

2: Wanneer wordt nieuws als 'objectief' gezien?

3: Wat wordt er bedoeld met selectieve perceptie?

ZELFSTANDIG WERKEN IN BOEK TOT 13:25

Maken: vanaf pagina 47.

van 4.1: opgaven 2 - 3- 4- 9 - 13

van 4.2 opgaven 5-6-7-8-12-14-15

HOE:

De afbeeldingen laten het je zien! 

Om 13:25 CONTROLE. WEINIG/NIETS GEDAAN = 15:10 komen werken. 

KLAAR:? laat het mij weten! 

Huiswerk volgende keer

van 4.1: opgaven 2 - 3- 4- 9 - 13

van 4.2 opgaven 5-6-7-8-12-14-15

+ de begrippenlijst en de samenvatting pagina 54-55

Waarom kwam de brand waarbij 111 mensen omkwamen niet in het nieuws?
geef de twee goede antwoorden.

1. Bangladesh is heel ver weg.
2. Zoiets gebeurt daar zo vaak dat het geen nieuws meer is.
3. Het was niet zo'n grote ramp.
4. Daar werden geen westerse kleren gemaakt.

Leg uit hoe het referentiekader van de journalist kan meespelen bij het selecteren van nieuws.

Vergelijk de onderstaande krantenkoppen: welke kop is het meest objectief? Leg uit waarom?
krantenkop 1: Overvallers krijgen vier maanden.
krantenkop 2: 'Softe' straffen voor criminele broers.

Leg in je eigen woorden uit wat het principe van 'hoor en wederhoor' betekent. Waarom is dit zo belangrijk voor objectieve journalistiek?

Leg aan de hand van de begrippen 'referentiekader' en 'selectieve perceptie' uit waarom nieuws nooit helemaal objectief kan zijn.

Voor de vragen hierna kan het schema dat hieronder staat je helpen.

Bericht 1: De Volkskrant schrijft het artikel: "Politie Helmond: duizenden kilo's vlees van bedrijf in beslag genomen in verband met rundvleesfraude."
Dit bericht is WEL/MINDER betrouwbaar, omdat...

Bericht 2: Tweet van actievoerder Job van Greenpeace: "In het restaurant waar ik nu zit, stoppen ze volgens mij gewoon paardenvlees in de pizza's."
Dit bericht is WEL/MINDER betrouwbaar, omdat...

Bericht 3: In de rubriek 'ingezonden brieven' van het Utrechts Dagblad schrijft een slager: "Het valt allemaal wel mee, kranten overdrijven dit soort dingen altijd."
Dit bericht is WEL/MINDER betrouwbaar, omdat...