8.3 "Straling gebruiken"

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

8.3 Straling gebruiken

Leerdoelen

Na deze les kan je:

• weten hoe een röntgenfoto ontstaat
• weten hoe een CT-scan ontstaat
• weten wat een securityscan is
• medisch onderzoek met tracers beschrijven. 
• beschrijven hoe kanker van buiten het lichaam en binnenin het lichaam bestraald wordt.
  

Soorten straling

De ioniserende straling lopen van minder sterk naar sterk:

Alfa straling 

Beta straling

Gamma straling

Alle drie de verschillende soorten straling komen voor in onze atmosfeer; vaak in lage hoeveelheden.

Stralingskracht

Het ene soort straling heeft een veel groter doordringend vermogen dan de andere:

• Alfastraling
  
• Betastraling
  
• Gammastraling
  

Gammastraling

Alfastraling

Betastraling

Groot doordringend vermogen

Klein doordringend vermogen

Bijna geen doordringend vermogen

 α,

β

γ

Met welk materiaal kan je jezelf beschermen tegen gammastraling?

Straling die moleculen kapot kan maken noem je....

Dracht 

Hoe ver de straling in een stof kan doordringen 

(doordringend vermogen)

Alfa komt niet ver, gamma komt verder

Onderzoek met gammastraling

Met behulp van een tracer

Tracer

Radioactieve merkstof die cellen zichtbaar maakt

Medisch onderzoek

1. een tracer wordt in je lichaam gespoten

2. de tracer verspreidt zich door je lichaam en komt aan bij het orgaan dat onderzocht moet worden

3. de gammastraling die de tracer uitzendt komt je lichaam uit en kan met een camera geregistreerd worden

Hoe werkt het?

Tracer in lichaam.

Een tracer laat zien waar het probleem zit.

Van welke straling is de dracht het verst?

1. Gamma
2. Alfa
3. Beta

Van welke straling is de dracht het kortst?

1. Gamma
2. Alfa
3. Beta

Een radioactieve merkstof die ingespoten of ingenomen kan worden is een ...

Bestraling

Inwendige bestraling --> 

Van binnen uit je lichaam

Uitwendige bestraling -->
Van buiten je lichaam

Inwendige bestraling

Radioactieve stof in het lichaam brengen (chemo)

Patient wordt tijdelijk radioactief! 

Stoffen met korte halveringstijd!

Uitwendige bestraling

Bijv. om kanker te bestrijden

Alleen daar bestralen waar nodig; de rest beschermen!

Nog een aantal toepassingen van straling zijn:

• Röntgen foto
  
• Bestralings therapie
• Douane check
• Voedsel steriliseren
• Kernenergie opwekken

Welke soort straling is schadelijk voor je lichaam?

1. Alfa-straling
2. Bèta-straling
3. Gamma-straling
4. Zeta-straling