13.2 Ademhalen

• bio
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Paragraaf 13.2 Ademhalen

Benodigheden

- Schrift

- Pen, potlood

- Laptop

LessonUp: 

JA!

Programma

Welkom

Nieuwe stof uitleg : 

 '13.2 Ademhalen'

Aan de slag/huiswerk

- Maak deze LessonUp

- Maak de werkboekopdrachten

Klassikale afsluiting

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

2. Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

3. Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken.

Ademhaling bij insecten 

zuurstofrijke lucht -> stigma ->

tracheeën -> langs cellen ->

gaswisseling d.m.v. diffusie

1. zuurstof naar de cellen

2. koolstofdioxide naar de tracheeën -> stigma-> buiten

 

Ademhaling bij insecten 

Insecten hebben zuurstof nodig verbranding

Ademhalingsorganen: geen longen maar tracheeën 

gaswisseling dmv diffusie

Diffusie

Stoffen verplaatsen zich van een hoge naar een lage concentratie.  (passief)

Ademhaling bij insecten 

Het bloed vervoert geen zuurstof

Insecten ademen via buizen: tracheeën

De opening van deze buizen heten stigmata.

Insecten ademen door hun achterlijf korter en langer te maken.

Koolstofdioxide en zuurstof worden met de omgeving uitgewisseld door diffusie: 

de stof gaat van een hoge naar een lage concentratie.

Ademhaling bij vissen

Geen longen maar kieuwen

In de kieuwplaatsjes gaat door 

diffusie zuurstof  naar het bloed en 

 koolstofdioxide naar het water.

bron 3, blz 165

Vissen halen met hun kieuwen zuurstof uit het water en geven er koolstofdioxide aan af.

In de kieuwplaatsjes gaat door diffusie zuurstof naar het bloed en koolstofdioxide naar het water.

Gaswisseling door tegenstroomprincipe 

Tegenstroomprincipe

Ademhaling bij planten

Processen in een plant

Verbranding en ademhaling.

Gedurende de nacht vindt er geen fotosynthese plaats.

De verbranding gaat echter wel door.

Hoe komt een plant aan de zuurstof voor deze verbranding?

Planten maken bij de fotosynthese zelf zuurstof en gebruiken daarbij koolstofdioxide.

Een klein deel van de zuurstof gebruiken de planten voor de verbranding. De rest gaat via de huidmondjes naar buiten.

Aan de slag

1. Maak deze LessonUp van 13.2 in de klas LessonUp.

2. Maak de werkboekvragen 13.2

opdr. 3, 4, 5, 7, 8, 13, 15a, 17.

Kijk het na! In teams staat het nakijkboekje.

Waar vindt de verbranding bij mensen plaats?

1. cellen van darmen
2. cellen van longen
3. cellen van hart
4. in alle cellen van je lichaam

Insecten zijn koudbloedig. Dit houdt in dat hun lichaamstemperatuur sterk afhankelijk is van de omgevingstemperatuur. Leg uit, met betrekking tot het ademhalingssysteem van insecten, waardoor zij in de winter niet erg actief zijn.

Wat is de reactie van fotosynthese van planten (beginstoffen --> eindproducten)

Hoe heten onderdeel 1 en 2?

1. 1 - kieuwplaatje 2 - kieuwboog
2. 1 - kieuwboog 2 - kieuwplaatje

Wanneer staan de huidmondjes open?

1. In ieder geval: overdag bij voldoende water in de bodem
2. In ieder geval: 's nachts ongeacht de hoeveelheid vocht in de bodem
3. In ieder geval: 's nachts bij voldoende water in de bodem
4. In ieder geval: overdag ongeacht voldoende vocht in de bodem

Welke stoffen verlaten overdag via de huidmondjes het blad?

1. Water en zuurstof
2. Koolstofdioxide en water
3. Zuurstof
4. Koolstofdioxide en zuurstof

Door welk proces vindt de gaswisseling plaats in de opening van de huidmondjes?

1. Actief transport
2. Worteldruk
3. Diffusie
4. Osmose