H1 par. 1.2 Landschappen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Paragraaf 1.2: Gesteente verandert

.....gebergte

..... gebergte

Scherpe punten.

Afgevlakt door verwering en erosie

Leerdoelen

- Je weet het verschil tussen mechanische en chemische verwering.

- Je begrijpt waarom het klimaat invloed heeft op de aard en snelheid van verweringsprocessen.

- Je weet hoe grotten ontstaan.

Verwering=

Het uitelkaar vallen van geteente.

Verwering

Mechanische verwering

Chemische verwering

Mechanische verwering

Verwering waarbij gesteente verbrokkelt zonder dat de samenstelling verandert.

Door temperatuur of planten.

Mechanische verwering

1. Vorstverwering
   
2. Verwering door temperatuurverschillen
   
3. Biologische verwering
   

Vorstverwering

Water in de spleten bevriest en ontdooit. 

Op een gegeven moment brokkelt gesteente af.

Verwering: Temperatuur verschillen

Een steen wordt overdag door de warmte van de zon heel warm en koelt 's nachts af tot onder het vriespunt.

Hierdoor zal de steen uitzetten en inkrimpen en daardoor afbrokkelen.

Biologische verwering

Wortels van planten en bomen zorgen voor het breken van gesteente.

Verwering

Mechanische verwering

Chemische verwering

Chemische verwering: 

Verwering van gesteente door werking van zuurstof en vocht.

Grotten

1. Er valt neerslag.
   
2. Neerslag wordt zuur door  de plantenwortels. 
3. Neerslag sijpelt door het  gesteente naar beneden. 
4. Kalksteen lost op.

Karstgebieden

Gebieden van kalksteen worden ook wel karstgebieden genoemd. 

Gebied dat gekenmerkt wordt door het oplossen van kalksteen.

Waarom vind je in Nederland alleen grotten in Zuid-Limburg?

1. In Zuid-Limburg valt meer neerslag dan in de rest van Nederland
2. In Zuid-Limburg bevindt zich kalksteen in de grond
3. In Zuid-Limburg is het regenwater zuurder
4. In de rest van Nederland komt geen verwering voor

Sleep het juiste begrip naar de juiste afbeelding

Chemische verwering

Mechanische verwering: water

Mechanische verwering: temperatuur

Mechanische verwering: planten

Mechanische verwering

Mechanische verwering

Chemische verwering

1. mechanische verwering
2. chemische verwering

Verwering

Mechanische verwering

Chemische verwering

Vorstverwering

Verwering temperatuur verschillen

Biologische verwering

https:

Maken

Werkboek blz. 10 en 11 vraag 1-2-3-5-8

Eerst lezen blz. 12 en 13 leerboek

Paragraaf 1.3: Gesteente wordt verplaatst

massabeweging

Gesteente dat langs een helling naar beneden komt onder invleod van de zwaartekracht.

Steile helling

Gesteente gaat rollen of vallen.

Flauwe helling

Gesteente schuift langzaam naar beneden.

 

Een Puinhelling is een helling die bestaat uit verbrokkeld gesteente.

Erosie

De uitschurende werking van stromend water, wind of ijs.

Net verweerd gesteente is hoekig en scherp.

Doordat stenen met elkaar botsen  en langs elkaar schuren in de rivier, worden de stenen steeds meer afgerond.

Hierdoor onstaat in de bovenloop van de rivier grind.

V-dal!

rivier/V-dal

gletsjer/U-dal

Gletsjer: ijsmassa's die langzaam naar beneden bewegen.

Firnbekken:

Komvormig gebied in de bergen waar zich sneeuw ophoopt en in ijs wordt omgezet

Voorbeeld U-dal!

Fjorden: een u-vormig dal dat is volgelopen met zeewater.

Een u-vormig dal dat is volgelopen met zeewater.

0

Grind: zien met blote oog.

Zand: zien met blote oog

Klei: alleen zien met microscoop

Verwering en erosie zorgen ervoor dat gesteente in kleine korreltjes uiteenvalt.

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

1. U-dal
2. V-dal

Wat heeft de grootste korrels?

1. zand
2. klei
3. grind

Hoe ontstaat een fjord?

U-dal

Gletsjer

V-dal

Rivier

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Delta

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop