Verzorgingsstaat les 5: verzorgen

0

Verzorgingsstaat les 5

Verzorgen

Wat is een verzorgingsstaat?

Leerdoelen 

• Je kan uitleggen wat een verzorgingsstaat is 
• Je kan uitleggen hoe verschillende verzorgingsstaten van verschillende landen van elkaar verschillen 

Waar denk je aan bij een verzorgingsstaat?

Studiefinanciering

Kinderbijslag

Zwangerschapsverlof/ouderschapsverlof

Huurtoeslag

Zorgtoeslag

Schoolboeken

Uitkering

AOW

Vakantiedagen 

Kernbegrippen

Welvaart 
Welzijn 
Solidariteit 
Plichten 
Rechten 

Willem Drees (1886-1988)

• Vadertje Drees
• Naoorlogse kabinetten
• Wederopbouw
•  AOW 1956
• Door de jaren heen ontwikkeld en veranderd

Hoe val je zelf binnen de verzorgingsstaat? :
1. Waar maak jijzelf nu onbewust of bewust gebruik van?
2. Waar ga je binnen nu en 15 jaar gebruik van maken?

Kosten 

• In 1970 deden 170.000 mensen een beroep op de bijstand. In mei 2023 nu zijn dat er 397000.  Daalt al een jaar. Waarom?
  
• Het aantal AOW-uitkeringen steeg van 800.000 in 1960 naar in december 2022 3.592.377
  Waarom?
• De kosten van de gezondheidszorg stegen van 17 miljard in 1980 naar rond de 125 miljard euro nu. Totaal geschatte kosten in 2060: 291 miljard euro
  
  Waarom?
• Onderwijs: elke leerling in VO kost de overheid 7300 euro per jaar. In 2022 totale onderwijskosten 58 miljard euro --> inclusief geld voor onderzoek hogescholen en universiteiten

Andere ''uitdaging''

Misbruik van voorzieningen

We spreken van misbruik van voorzieningen als mensen meer geld van de overheid ontvangen dan dat ze, gezien hun situatie, zouden moeten krijgen.

Bijvoorbeeld:

als student doen alsof je uitwonend bent, terwijl je nog thuis woont

Verschillende soorten verzorgingsstaten

Esping-Anderson onderscheidt drie typen westerse verzorgingsstaten:

1. de sociaaldemocratische verzorgingsstaat;

2. de liberale verzorgingsstaat;

3. de corporatistische verzorgingsstaat.

Welk model hebben we in Nederland? 

Beschrijf je ideale verzorgingsstaat 

Met welke van de drie visies van de verzorgingsstaat ben je het het meest eens? En waarom?

Wat is de grootste uitdaging voor de verzorgingsstaat in de toekomst?

www.cbs.nl

Uitdagingen voor de toekomst

Volksgezondheid: mensen blijven langer leven: 

Uitgaven in 2040 € 9600 pppj = 59% (was in 2015 €5000 44%)

 

Minder kinderen geboren, niet genoeg personeel

(Zonder immigratie zou bevolking krimpen)

Pensioen duur: minder belastinginkomsten

Noem 2 oorzaken
voor vergrijzing

Oorzaken

* We leven langer (ziekten behandelen, genezen)

* Minder kinderen geboren (voorbehoedsmiddelen)

Studeren = uitstellen. Woningtekort.

Oplossingen: Wat moeten we tegen vergrijzing doen?

Oplossingen: Wat moeten we tegen vergrijzing doen?

Dure behandelingen niet meer vergoeden?

Meer kinderen krijgen: bonus!

Immigratie?

Robots?

Later met pensioen?

Wat is het resultaat van jouw oplossingen?

Beoordelen wat gewenst is (elke oplossing voor/nadelen)

Meer mensen sterven, geld besparen?

Bonus reden om kind te krijgen? Wat gevolgen voor kind?

Wie lost het op?

Hoeveel verschil mag er zijn?

Staat

Gemeen-schappen

Markt

Midden

veld

opdracht:

Maak een plattegrond van jullie huidige woning.
teken per verdieping een plattegrond.
Het hoeft niet in detail en ook niet perfect op schaal

opdracht:

Je hebt een plattegrond getekend van je huidige huis.

stel: jullie hebben een paar oudere familieleden die niet meer op zichzelf kunnen wonen. Ze moeten bij jullie erbij in.
Teken een ruimte waar deze familieleden kunnen gaan wonen. Je mag je woning verbouwen maar hou rekening met de onkosten.

1

is er plek voor deze familieleden?

1. ja
2. nee

zie je het zitten dat deze mensen bij jullie intrekken?

1. ja
2. nee
3. als het niet anders kan dan moet het maar
4. kan het niet anders?

generatiewoning

Stel het gaat lukken. Maar ze hebben zorg nodig. Hoe gaan jullie dat regelen?

Jullie kunnen hulp krijgen van de overheid. Bijv. door het persoongebondenbudget. De overheid maakt wetten waarin staat wie er recht hebben op geld en verzorging. Hieraan zitten natuurlijk grenzen

Dit is wanneer de familie het allemaal zelf besluit te doen. Dit kan uit naastenliefde of solidariteit. Mensen helpen elkaar omdat ze dit willen niet omdat het een verplichting is.

Op de markt kan je zorg kopen. In principe kun je alle verzorging kopen maar het kost (veel) geld. Aanbieders op de markt willen vaak winst maken dus je bent vaak veel geld kwijt. Maar je hebt wel alle vrijheid en bent niet gebonden aan strakke overheidsregels.

mijn voorkeur gaat uit naar.....

1. particulier initiatief
2. de markt
3. de overheid
4. kunnen ze ook naast elkaar bestaan?

Wat zou de overheid moeten doen?

Verzorgen

Verheffen

Verbinden

Verzekeren

Verplaats de afbeelding met de dame van functie naar functie. Bespreek wat de overheid in iedere functie van de verzorgingsstaat zou kunnen/moeten doen voor een speciaal type persoon (presenteer de dame als kwetsbaar of juist heel zelfstandig bijvoorbeeld).

Of bespreek wat het beste zou zijn in elke functie volgens leerlingen zelf. 

Welke opvatting van de verzorgingsstaat past het best bij Adam Smith

1. Liberale visie
2. Sociaal-democratische visie
3. Communistische visie
4. Christen-democratische visie

Lees blz 80-84

Zorgverzekeringswet

Bron: https://www.economielokaal.nl/sociale-zekerheid-1/

En hoe zit het in 2024?

Gemiddelde premie voor de basisverzekering in 2023 was           € 138 per maand.  In 2024 komt er gemiddeld  9 euro per maand bij, dus is in 2024 de gemiddelde premie €147 per maand.

In totaal kost de basisverzekering in 2024 circa 1764 euro per jaar!

(2019 was dit dus 1380 euro per jaar)