Je gaat in je Profielwerkstuk laten zien wat je allemaal kunt na 5 jaar havo.
Oefening voor het hbo.
Je kiest iets waar je interesse ligt.
gestolen van:
www.4tuschools.nl
Chatten met Napoleon, Berend last e.a.
Chat gpt.
Co Pilot
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4
In deze les zitten 25 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
Les 1. Wat is creativiteit?
Havo 5 PWS
Wat ga je doen?
Je gaat in je Profielwerkstuk laten zien wat je allemaal kunt na 5 jaar havo.
Oefening voor het hbo.
Je kiest iets waar je interesse ligt.
gestolen van:
www.4tuschools.nl
Chatten met Napoleon, Berend last e.a.
Chat gpt.
Co Pilot
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide zoomt in op generatieve AI. Leg uit dat generatieve AI is het maken van elk type nieuw materiaal. Denk dus ook aan muziek en beeldmateriaal.
Les 1. Wat is creativiteit?
maken van hoofdvraag
PWS fase 1: theoretisch kader
- schriftelijk verslag met hoofd- een deelvragen.
- conclusie is niet noodzakelijk, wel wenselijk.
PWS fase 2: praktische uitwerking
- Fase 1 en 2 moeten op elkaar aansluiten.
PWS fase 3: presentatie
Op deze avond ga je aan je ouders laten zien wat je allemaal kunt.
Hoe maak je een hoofdvraag?
Slide 2 - Tekstslide
Ga in op de voorbeelden en voeg eventueel school specifieke voorbeelden toe.
Les 1. Wat is creativiteit?
Wat is generatieve AI?
Generatieve AI is een onderdeel van Artificial Intelligence die zich focust op het maken van nieuw materiaal.
Denk aan: het genereren van tekst, video, of muziek! ChatGPT is dus een voorbeeld van generatieve AI.
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide zoomt in op generatieve AI. Leg uit dat generatieve AI is het maken van elk type nieuw materiaal. Denk dus ook aan muziek en beeldmateriaal.
Les 1. Wat is creativiteit?
Lesdoelen
Uitleggen wat generatieve AI is
Voor- en nadelen van generatieve AI benoemen
AI gebruiken als hulpmiddel bij schoolopdrachten
Een effectieve prompt formuleren
AI-gegenereerde informatie kritisch beoordelen
Ethische dilemma’s rondom AI herkennen en bespreken
Correct vermelden wanneer AI is gebruikt in een werkstuk of presentatie
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide zoomt in op generatieve AI. Leg uit dat generatieve AI is het maken van elk type nieuw materiaal. Denk dus ook aan muziek en beeldmateriaal.
Les 1. Wat is creativiteit?
Angsten over AI
Vooroordelen en discriminatie - AI traint op onze gegevens dus discriminatie kan versterkt worden.
Privacy - Het verzamelen en analyseren van persoonsgegevens.
Misbruik - gebruikt worden voor kwaadaardige doeleinden.
Transparantie - Onduidelijk hoe AI tot beslissingen komt.
Autonomie en controle - Angst dat AI buiten menselijk controle ontwikkelt.
Verlies van banen - Bang zijn dat banen overbodig worden.
Slide 5 - Tekstslide
Deze zes angsten worden vaak gehoord. Link deze antwoorden aan de antwoorden van de leerlingen. In de rest van de les zullen we verder in gaan op deze categorieën.
Les 1. Wat is creativiteit?
Vooroordelen en discriminatie
AI werkt door te rekenen en kan het niet altijd bij het rechte eind hebben.
Een onschuldig voorbeeld: Heel lang heeft AI moeite gehad met het onderscheiden van een blueberry muffin en een chihauhau.
Helaas is niet elk voorbeeld zo onschuldig en kan verkeerd getrainde AI schadelijk zijn!
Slide 6 - Tekstslide
AI werkt door rekenen en kan het niet altijd aan het juiste eind hebben. Kijk bijvoorbeeld bij deze afbeelding hiernaast. Wij kunnen makkelijk zien dat de een een hond is en de andere een cupcake. Voor AI algoritmes was dit een hele tijd niet mogelijk om dit verschil te zien, dus werd een chihauhau vaak met een cupcake verward.
Nu is dit een redelijk onschuldig voorbeeld, maar je kunt je voorstellen dat dit ook minder onschuldig zou kunnen zijn!
Les 1. Wat is creativiteit?
Vooroordelen en discriminatie
AI traint op de informatie die wij online zetten en wij discrimineren. Kijk dus altijd met een kritisch oog naar dat wat is gegenereerd.
Bedrijven achter AI proberen meer gelijkheid te krijgen in gegenereerde content. Maar dat lijkt heel lastig. Zo genereerde Gemini afbeeldingen van Duitse soldaten tijdens de tweede wereld oorlog waarop veel etniciteiten te zien waren.
Het is lastig om discriminatie in AI te voorkomen. Er is namelijk een dunne lijn tussen waarheid en gelijkwaardigheid in AI. Het forceren van diversiteit in de beeldgenerator Gemini zorgde er namelijk voor dat er afbeeldingen werden gegenereerd die niet waarheidsgetrouw waren over bijvoorbeeld de tweede wereld oorlog.
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht 1: Duistere bedoelingen
Generatieve AI kan worden getraind op alle informatie online. Zo zou een crimineel generatieve AI kunnen gebruiken om alles over een specifiek persoon te vinden en automatisch mails te genereren. Jullie gaan uitproberen hoe veel informatie eigenlijk te vinden is.
Aan jullie de taak:
- Ga op zoek naar zo veel mogelijk informatie over SpongeBob op Google.
- Stel een realistische mail op (met of zonder de hulp van ChatGPT) met
het doel om bankgegevens te achterhalen.
timer
8:00
Phishing mail
Een phishingmail is een frauduleuze e-mail die bedoeld is om ontvangers te misleiden en gevoelige informatie, zoals wachtwoorden of financiële gegevens, te verkrijgen door zich voor te doen als een legitieme bron.
Bijvoorbeeld een e-mail van een "bank" die vraagt om je inloggegevens te bevestigen vanwege verdachte activiteit op je account.
Slide 8 - Tekstslide
Taak van docent
De leerlingen informatie laten zoeken:
Geef ze even de tijd om dit te doorlopen. Het doel is dat ze zien hoeveel informatie er te vinden is over een persoon en hoe goed een generatieve AI die alle kennis van het internet uit zich kan opnemen een mail zou kunnen schrijven.
Mail schrijven:
Leerlingen schrijven een prompt met de gevonden informatie om de mail op te stellen. Alternatief kunnen ze de mail ook zelf opstellen. Ze hoeven deze niet in te vullen of in te leveren. In de stap hierna vind een discussie plaats met hoe makkelijk/lastig het was.
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht 2: fact checking
Om zeker te zijn van de juistheid van wat we genereren, is het belangrijk om alle informatie te controleren op feiten. Dit noemen we fact checken.
In tweetallen: Lees de AI-gegenereerde tekst hiernaast en vind de 4 onwaarheden.
"Wist je dat de Eiffeltoren oorspronkelijk bedoeld was als tijdelijke bouwwerk voor de Wereldtentoonstelling in Parijs? De toren, opgeleverd in 1885, werd ontworpen door ingenieurs Marcel Koechlin en Emile Nouguier (twee medewerkers van Gustave Eiffel). Na de tentoonstelling was het plan om de toren weer af te breken, maar vanwege zijn nuttige functie als radiotoren mocht hij blijven staan. Tegenwoordig is de Eiffeltoren een van de meest bezochte monumenten ter wereld."
timer
2:00
Slide 9 - Tekstslide
Laat leerlingen door middel van google kijken wat wel of niet waar is. Laat ze voor deze opdracht geen ChatGPT gebruiken.
Antwoorden
Tijdelijke structuur - de Eiffeltoren was nooit bedoelt als tijdelijk.
1885 - Hij werd opgeleverd in 1889
Marcel - moet Maurice zijn
Nuttige functie als radiotoren - het heeft nooit deze functie gehad
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht 2: fact checking
"Wist je dat de Eiffeltoren oorspronkelijk bedoeld was als tijdelijke bouwwerk voor de Wereldtentoonstelling in Parijs? De toren, opgeleverd in 1885, werd ontworpen door ingenieurs Marcel Koechlin en Emile Nouguier (twee medewerkers van Gustave Eiffel). Na de tentoonstelling was het plan om de toren weer af te breken, maar vanwege zijn nuttige functie als radiotoren mocht hij blijven staan. Tegenwoordig is de Eiffeltoren een van de meest bezochte monumenten ter wereld."
timer
2:00
Slide 10 - Tekstslide
Antwoorden
Tijdelijke structuur - de Eiffeltoren was nooit bedoeld als tijdelijk.
1885 - Hij werd opgeleverd in 1889
Marcel - moet Maurice zijn
Nuttige functie als radiotoren - het heeft nooit deze functie gehad
Les 1. Wat is creativiteit?
Hoe werkt generatieve AI?
Generatieve AI is gebouwd om nieuwe content te creëren, maar hoe leren ze dit dan?
Data verzamelen:
- Trainen op grote hoeveelheden gegevens, zoals boeken, artikelen, of afbeeldingen.
Modellen gebruiken:
- Speciale modellen om de structuur van bijvoorbeeld taal of beelden te begrijpen.
- Leren patronen herkennen, net als dat wij leren door te oefenen.
Patronen begrijpen:
- Kijken naar hoe woorden of beelden samenhangen. Bijvoorbeeld, het leert dat "boek" vaak samen met "lezen" voorkomt.
Creatief zijn:
- Nieuwe dingen bedenken door de patronen die het heeft geleerd toe te passen.
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide legt uit hoe deze nieuwe content wordt gegenereerd.
Data verzamelen:Hoe meer data je hebt hoe meer je er van kan leren. Voor chatGPT is bijvoorbeeld het hele internet aan tekst afgezocht.
Modellen gebruiken: Maak leerlingen bewust van het gebruik van modellen in generatieve AI.
Tip: maak eventueel de vergelijking met hoe een kind leert. Een kind krijgt als het jong is te maken met een omgeving van taal en leert hiervan.
Patronen begrijpen:
Een model begrijpt dat sommige woorden vaak in dezelfde context worden gebruikt. Dit is de samenhang van woorden.
Creatief zijn:
De laatste stap is het toepassen van het model om nieuw materiaal te genereren.
Les 1. Wat is creativiteit?
Voorbeelden gebruik
Hulp bij brainstormen: “Kun je me helpen brainstormen voor een uniek natuurkundeproject over energie?”
Specifieke informatie: “Kun je uitleggen hoe fotosynthese werkt, inclusief de chemische reacties?”
Projectplanning: “Hoe kan ik een effectieve tijdlijn maken voor mijn scheikundeproject?"
Taakverdeling: “Hoe verdeel ik de taken binnen ons groepsproject. De taken zijn als volgt: …”
Probleemoplossing/advies: “Wat moet ik doen als mijn experiment voor scheikunde niet de verwachte resultaten oplevert?”
Voorbeelden: ”Wat zijn enkele tips voor het houden van een boeiende mondelinge presentatie over duurzaamheid?”
Slide 12 - Tekstslide
Ga in op de voorbeelden en voeg eventueel school specifieke voorbeelden toe.
Les 1. Wat is creativiteit?
Verschil Google en AI-prompt
Slide 13 - Tekstslide
Benadruk hier het verschil. Een vaardigheid in werken met Google is dus totaal anders dan het werken met een generatieve chatbot.
Google
Google zoekt op of de trefwoorden op websites voorkomen. Als je dus onnodige woorden betrekt in je zoekopdracht zul je minder goede resultaten krijgen.
AI-prompt
De reden waarom je vragen moet stellen met veel context is omdat hij op volledige tekst getraind is. Schrijf opdrachten dus op dezelfde manier alsof je een persoonlijk assistent een opdracht zou geven.
Les 1. Wat is creativiteit?
maken van hoofdvraag
PWS fase 1: theoretisch kader
- schriftelijk verslag met hoofd- een deelvragen.
- conclusie is niet noodzakelijk, wel wenselijk.
PWS fase 2: praktische uitwerking
- Fase 1 en 2 moeten op elkaar aansluiten.
PWS fase 3: presentatie
Op deze avond ga je aan je ouders laten zien wat je allemaal kunt.
Hoe maak je een hoofdvraag?
Slide 14 - Tekstslide
Ga in op de voorbeelden en voeg eventueel school specifieke voorbeelden toe.
Les 1. Wat is creativiteit?
Prompt engineering
Wist je dat: als je aardig bent tegen een AI je een beter antwoord krijgt?
Het aanpassen van je prompt zodat de beste en meest bruikbare antwoorden krijgt noemen we prompt engineering. En hier zijn dus allemaal trucjes voor!
Laten we een kijkje nemen naar wat we kunnen doen om het beste antwoord te krijgen!
Slide 15 - Tekstslide
Aardig zijn tegen AI:
Dit komt door de data waarop hij getraind is. Als je aardig op een forum bent, kun je ook een beter antwoord verwachten! AI weerspiegelt dezelfde online cultuur.
Les 1. Wat is creativiteit?
Geef generatieve AI een persona (nep-persoon) om het beste antwoord te krijgen. Hoe meer complimenten je geeft, des te beter het antwoord!
Wist je dat: bij het opstarten van ChatGPT hij ook gewoon een persona met regels mee krijgt?
Wist je dat: generatieve AI altijd het gewenste antwoord wil geven. Het helpt om:
Te vragen of hij het zeker weet.
Te vragen of hij iets heeft gemist.
Hem op te dragen om eerst zelf na te denken voordat hij je prompt verder leest.
Prompt engineering
Persona
Een persona is een omschrijving van een fictief persoon. In het voorbeeld op deze slide is de wereldberoemde schrijver die kasten vol prijzen heeft gewonnen dus de persona.
Slide 16 - Tekstslide
Persona
Komt doordat hij nu voornamelijk data gebruikt geschreven door goede schrijvers.
ChatGPT krijgt een hele grote prompt bij het opstarten met zijn gedragsregels en wie hij is. Dit kun je dus ook zelf doen.
Gewenste antwoord:
AI is getraind om jou een wenselijk antwoord te geven. Als je een mening geeft zal AI het vaak met je eens zijn. Er zijn enkele tips om het antwoord van AI te dubbel checken.
Les 1. Wat is creativiteit?
Een paar tips:
Geef veel details
Geef een doelgroep/schrijfstijl
Geef aan in welke vorm je je antwoord wilt hebben
Prompt engineering
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Les 1. Wat is creativiteit?
Nog een paar tips:
Gebruik scheidingstekens
Geef stappen
Geef een referentietekst
Prompt engineering
Slide 18 - Tekstslide
Vertaal ipv vetaal
Qui. toevoegen rechts
Les 1. Wat is creativiteit?
En nog veel meer:
Geef voorbeelden van het type antwoord dat je wilt hebben.
Ga een gesprek aan met ChatGPT.
Geef aan dat de chatbot vragen mag stellen ter verduidelijking.
Splits complexe taken op.
...
Er is nog één belangrijke regel als je een prompt schrijft: gebruik nooit privacygevoelige om je prompt te schrijven.
Prompt engineering
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht: Verbeter de prompt
Nu jullie!Voer de volgende stappen uit:
Maak tweetallen.
Jullie willen te weten komen hoe de structuur van een verslag moet zijn in een project over de transatlantische slavenhandel. Daarnaast willen jullie wat tips krijgen voor het schrijven.
Verbeter de volgende prompt: "Hoe schrijf ik een goed verslag?"
Samenvatting tips:
Wees aardig.
Geef een persona mee.
Geef veel details.
Geef een doelgroep/schrijfstijl.
Geef aan in welke vorm je je antwoord wilt hebben.
Gebruik scheidingstekens.
Geef stappen.
Geef een referentietekst.
Geef voorbeelden van het type antwoord wat je wilt hebben.
Ga een gesprek aan met ChatGPT.
Geef aan dat de chatbot vragen mag stellen ter verduidelijking.
Ik ben een 4 havo leerling die een verslag moet schrijven over de Transatlantische slavenhandel. Kun je me in maximaal 150 woorden uitleggen hoe ik een goed verslag kan opstellen, inclusief een inleiding, hoofdtekst en conclusie? Geef ook tips voor het structureren van mijn bronnen en het vermijden van plagiaat.
Opdracht: Verbeter de prompt
Slide 21 - Tekstslide
Leerlingen zullen allemaal andere antwoorden hebben. Vraag één of twee tweetallen om het geschreven antwoord voor te lezen.
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht: Prompt wars
Maak tweetallen en schrijf een kort verhaal van maximaal 200 woorden dat creatief, grappig en boeiend is. Het doel: het beste verhaal schrijven en er met de winst vandoor gaan!
Volg de stappen
Kies een onderwerp.
Maak een prompt voor ChatGPT om het verhaal te laten schrijven.
Ga in gesprek met ChatGPT om zo je verhaal te verbeteren.
Ga door totdat je het beste verhaal hebt.
Onderwerpen
Een pratende kat die de wereld wil redden.
Een ontdekkingsreis door een magische koelkast.
Een robot die alles letterlijk neemt.
Een vampier die bang is voor het donker.
Een detective die alleen raadsels oplost met snoepjes.
timer
5:00
Slide 22 - Tekstslide
Laat leerlingen een verhaal schrijven en ondersteun waar mogelijk.
Les 1. Wat is creativiteit?
Opdracht: Prompt wars
Finalisten bepalen
Jullie worden door de docent met groepen bij elkaar gezet.
Lees alle verhalen voor aan elkaar en besluit welke van de verhalen het beste is.
De finale
De finalisten mogen hun verhaal voor de hele klas voorlezen.
De hele klas mag stemmen op de winnaar!
timer
7:30
Slide 23 - Tekstslide
Rol voor de docent
Zorg dat je de klas in 3 groepen verdeeld. Met kleine klassen kun je kiezen voor minder groepen.
Laat leerlingen de verhalen aan elkaar voorlezen.
Nadat elke groep hun finalist heeft gekozen, laat de finalisten hun verhaal voorlezen voor de hele klas.
Laat leerlingen stemmen op het beste verhaal.
Eventueel kun je er ook een prijs aan verbinden, bijvoorbeeld een reep chocolade.
Les 1. Wat is creativiteit?
AI in bronvermelding
Hier zijn twee manieren:
1. In de tekst (bijvoorbeeld in de inleiding of verantwoording):
“Bij het schrijven van dit werkstuk is gebruikgemaakt van ChatGPT (OpenAI, 2025) om te brainstormen over de opbouw en om feedback te vragen op de inleiding.”
2. In de literatuurlijst (APA-stijl):
OpenAI. (2025). ChatGPT (versie 4.0) [Large language model]. https://chat.openai.com/
Let op: AI is geen auteur van originele ideeën. Als AI iets genereert, is het belangrijk dat je zelf de inhoud controleert en herschrijft in eigen woorden.
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Les 1. Wat is creativiteit?
Terugblik
In deze les hebben we gekeken naar wat prompting is, waarvoor je generatieve AI in een schoolproject kan gebruiken, hoe je de beste vraag kan stellen aan generatieve AI en zijn we de strijd met elkaar aangegaan.
Nu kun je:
omschrijven wat een prompt is;
benoemen wat belangrijk is bij het schrijven van een prompt;