Literatuurtentamen les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Literatuurtentamen les 1

Leerdoelen literatuur

Je leert over begrippen uit de literatuur.

Je kan de begrippen toepassen op verschillende verhalende tekstsoorten.

Wat is fictie?

Verzonnen               verhalen

Bedacht

Verhalen

gebaseerd op        werkelijkheid

                                                    Feiten

Fictie

Fictie

Fictie

Non-fictie

Non-fictie

Non-fictie

Realistisch of niet-realistisch

Realistisch = verzonnen verhalen die lijken op de werkelijkheid.

Niet realistisch = verhalen waarin dingen voorkomen die in werkelijkheid niet kunnen gebeuren.

Wat is een autobiografie?

Claudia de Breij schreef een boek over het leven van kroonprinses Amalia. Dit is een:

1. autobiografie
2. biografie

(auto)biografie

Autobiografie: De schrijver vertelt zijn eigen levensverhaal.  

Biografie: De schrijver vertelt het levensverhaal van een ander. Ook hier is de inhoud gebaseerd op feiten, maar kan fictie gebruikt worden om het verhaal aan te vullen.

Genre

Verhalende teksten kun je onderverdelen in verhaalsoorten. Dat noem je genre. 

3 Hoofdgroepen fictie

Proza = verhalende teksten zoals romans en korte verhalen

Poëzie = gedichten. Gevoelens spelen een grote rol, er is geen tijdsverloop

Toneel = Het opvoeren van een spel in een theater. Toneelstukken,  maar ook musicals en cabaret.

Proza

Binnen de proza kennen we:

Kort verhaal: staat vaak in een verhalenbundel of tijdschrift

Roman: een lang verhaal in boekvorm met meerdere personages, een grotere hoeveelheid gebeurtenissen en vaak meerdere verhaallijnen.

Novelle: dit zit tussen een kort verhaal en een roman in. Korter en minder ingewikkeld dan een roman.

Welke verschillende personages in een verhaal ken je?

bijfiguren die de hoofdpersoon dwars zitten zijn

1. hoofdpersonen
2. helpers
3. tegenstanders
4. afzijdigen

personen die geen belangrijke rol in het verhaal spelen zijn:

1. hoofdpersonen
2. helpers
3. tegenstanders
4. afzijdigen

de belangrijkste figuur in het verhaal met een doel is:

1. hoofdpersonen
2. helpers
3. tegenstanders
4. afzijdigen

bijfiguren die helpen bij het doel zijn:

1. hoofdpersonen
2. helpers
3. tegenstanders
4. afzijdigen

Personages 

hoofdpersoon = belangrijkste figuur in het verhaal met een doel.

helpers = bijfiguren die helpen bij het doel

tegenstanders =  bijfiguren die de hoofdpersoon dwars zitten

afzijdigen = spelen geen belangrijke rol in het verhaal

Waar wil je nog extra uitleg over?

Huiswerk

Maak van het boekje literatuur de volgende onderdelen:

- fictie en non-fictie

- hoofdgroepen

- personages

(bladzijde 3 t/m 5)