§ 1 De crisis van 1914

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema: De Eerste & Derde Wereldoorlog

§ 1. De crisis van 1914

Planning

• Leerdoel (5 min)
  
• Voorkennis (5 min)


• Verhaal van Princip ( 5 min)
• uitleg Schlieffenplan ( 10 min)
• Opdracht zelfstandig (15 min)
• Nakijken en afsluiting (5 min)

Otto Dix, zelfportret 1914.

Leerdoelen

• Je kunt de belangrijkste gebeurtenissen noemen die vooraf gingen aan de Eerste Wereldoorlog.

• Je kunt uitleggen hoe Duitsland een tweefrontenoorlog wilde voorkomen door het Schlieffenplan. 

Moord in Sarajevo 
(aanleiding WOI)

• Oostenrijk-Hongarije neemt Bosnië in (1908).
  
  
• Servische nationalisten willen daad stellen

• Gavrilo Princip vermoordt Frans Ferdinand, kroonprins Oostenrijk-Hongarije.

https://www.historischnieuwsblad.nl/gavrilo-princip-en-de-aanslag-op-franz-ferdinand/

We weten niet zeker wanneer Gavrilo Princip is geboren: op 13 juni OF 13 juni 1894. 

Hij kreeg 20 jaar later het voordeel van de twijfel en werd NIET ter dood veroordeeld omdat hij dus als minderjarig werd beschouwd ten tijde van de moord (28 juni 1914). 

Arme boerenfamilie, zes broertjes/zusjes vroeg overleden. Zelf ook een zwakke gezondheid. Leergierig.

De oorlogsverklaringen 

1. Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog.
2.  Rusland steunt Servië en mobiliseert zijn troepen aan grens Duitsland/Oostenrijk-Hongarije.
3. Duitsland geprikkeld door Russische actie verklaart Rusland de oorlog en vervolgens hun bondgenoot Frankrijk.
4. Duitsland valt België binnen om Franse verdedigingslinie te omzeilen > Engeland verklaart Duitsland de oorlog.
   
5. Oostenrijk-Hongarije verklaart Rusland de oorlog.
6. Engeland en Frankrijk verklaren O-H de oorlog.

Bondgenootschappen op het bord!
Neutrale landen op het bord

Start van de oorlog

• Duitsland wilde een tweefrontenoorlog voorkomen
  =  Vechten op twee plekken tegelijk; leger splitsen
  
  
• Eerst Frankrijk verslaan.
• Daarna Rusland verslaan (Rusland heeft langere tijd nodig voor mobilisatie).

Bondgenootschappen op het bord!
Neutrale landen op het bord

Koloniën

raken betrokken

Weet je het nog? Sleep naar de juiste plek.

1

2

3

4

5

Oostenrijk-Hongarije verkaart Servië de oorlog

Rusland mobiliseert

DU verklaart RU en FA de oorlog

GB verklaart DU de oorlog

O-H verklaart RU de oorlog

Controle: leg in eigen woorden uit wat de doelen waren van het Von Schlieffenplan.

Zelf oefenen (15 min)

Vaardigheid: verklaringen, toeval en onvoorspelbaarheid

Verdiepen blz 116

Vraag 1 t/m 5 

All gemaakt? Alvast maken verwerken 6 t/m 11 blz 114 (par 2)

Leerdoelen

• Je kunt de belangrijkste gebeurtenissen noemen die vooraf gingen aan de Eerste Wereldoorlog.

• Je kunt uitleggen hoe Duitsland een tweefrontenoorlog wilde voorkomen door het Schlieffenplan. 

Welke vragen krijg je zeker op de toets?

• Verwerkingsvragen § 1: 1, 3, 4
• Volgorde gebeurtenissen start oorlog. 

Volgende les

• Cubacrisis

Otto Dix, zelfportret 1914.