2.9 Hedendaagse klimaatverandering: oorzaken

Programma:

2.7 Natuurlijke klimaatverandering: onderzoek
2.8 Natuurlijke klimaatverandering: oorzaken
2.9 Hedendaagse klimaatverandering
2.10 Complexiteit van hedendaagse klimaatverandering
2.11 Gevolgen van hedendaagse klimaatverandering



H2. Aarde: klimaat
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Programma:

2.7 Natuurlijke klimaatverandering: onderzoek
2.8 Natuurlijke klimaatverandering: oorzaken
2.9 Hedendaagse klimaatverandering
2.10 Complexiteit van hedendaagse klimaatverandering
2.11 Gevolgen van hedendaagse klimaatverandering



H2. Aarde: klimaat

Slide 1 - Tekstslide

§2.9 Hedendaagse klimaatverandering: oorzaken

Slide 2 - Tekstslide

Schrijf een oorzaak op van hedendaagse klimaatverandering

Slide 3 - Woordweb

3 oorzaken hedendaagse klimaatverandering
  1. Toename broeikasgassen in de atmosfeer
  2. Verandering landgebruik
  3. Andere oorzaken: Variabiliteit

Doel: 
- Oorzaken van klimaatverandering bestuderen en begrijpen

Slide 4 - Tekstslide

1. Toename broeikasgassen
  1. CO2: verbranding fossiele brandstoffen (bijv. fabrieken, electriciteitsopwekking, verwarming en auto's)
  2. Methaan (= aardgas): koeien + ontdooien permafrost (= ondoordringbare laag)
  3. Waterdamp: meer verdamping

Slide 5 - Tekstslide

Dit is de Batagaikakrater in Oost-Siberië. Er komen steeds meer van dit soort kraters.

Slide 6 - Tekstslide

Dit is de Batagaikakrater in Oost-Siberië. Er komen steeds meer van dit soort kraters. Leg uit hoe deze kraters ontstaan en waarom er steeds meer bij komen.

Slide 7 - Open vraag

Slide 8 - Link

1

Slide 9 - Video

01:18
De ontdooiing van permafrost is een voorbeeld van:
A
een negatief terugkoppelingsmechanisme
B
een voorbeeld van externe variabiliteit
C
een voorbeeld van interne variabiliteit
D
een positief terugkoppelingsmechanisme

Slide 10 - Quizvraag

Meer verdamping -> meer wolken
  • Wolken weerkaatsen en absorberen zonlicht aan boven en onderkant. 
  • Wolken werken als een deken en houden warmte vast.

Mondiaal gevolg lijkt te zijn dat de toename van wolken de verwarming van de atmosfeer vermindert.
Er zijn echter regionale verschillen te meten.

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

In bron 46 zie je dat er een jaarlijkse cyclus is in de ontwikkeling van CO2 concentratie. Waarom is er in september een dal?
A
De regenwouden van de Amazone nemen dan veel CO2 op
B
De begroeiing op het noordelijk halfrond neemt in de zomer veel CO2 op
C
De ITCZ ligt dan boven Centraal-Azië waardoor CO2 wordt weggeblazen
D
De vulkaan Mauna Loa op Hawaii barst vaak in september uit.

Slide 13 - Quizvraag

2. Veranderend landgebruik
a. Verbranden regenwoud: bron CO2 uitstoot 

Slide 14 - Tekstslide

Waarom is het verbranden van het regenwoud een bron van CO2 uitstoot?
A
Rook zorgt voor meer wolken en dus meer absorptie van warmte
B
Het verbranden zorgt voor hitte die bijdraagt aan het broeikaseffect
C
Bij het verbranden van bos komt CO2 vrij
D
De opname van CO2 stopt door de verbranding

Slide 15 - Quizvraag

Zuid-Amerika gaat schuil onder de rook van de branden in het Amazonegebied in Brazilië.

Ook de grote bosbranden in Californië laten een spoor van rook achter.
Beeld Michael Benson/CIRA/NOAA; jan 2021

Slide 16 - Tekstslide

2. Veranderend landgebruik
  • Verbranden regenwoud: bron CO2 uitstoot 
  • Toename akkers en weilanden: 
      weerkaatsen zonlicht -> afkoeling
      houden minder vocht vast -> verdroging , met als gevolg: 
  • Toename aerosolen (vergelijkbaar effect als wolken)

Slide 17 - Tekstslide

Opwarming aarde door de mens
  • Bij het verbranden van regenwoud komt CO2 vrij
  • Akkers, weilanden kaatsen meer zonlicht terug
  • Meer aerosolen door verdroging

Slide 18 - Tekstslide

Aerosolen
Afhankelijk van omstandigheden -> mondiaal gezien afkoeling, maar er zijn grote regionale verschillen.
vliegtuigstrepen: aerosolen + waterdamp

Slide 19 - Tekstslide

3. Andere oorzaken
Beïnvloeding tussen oceaan en atmosfeer:

a. interne variabiliteit - bijv. El Niño

b. externe variabiliteit - 
                               - variaties activiteit vulkaanuitbarstingen
                               - variaties in aantal zonnevlekken

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Er lijkt een relatie te zijn tussen het aantal zonnevlekken en de Elfstedentocht. Toch is er niet altijd een Elfstedentocht bij weinig zonnevlekken. Hoe kan dit?

Slide 24 - Open vraag

Slide 25 - Link

3 oorzaken hedendaagse klimaatverandering
  1. Toename broeikasgassen in de atmosfeer
  2. Verandering landgebruik
  3. Andere oorzaken: Variabiliteit

Doel: 
- Oorzaken van klimaatverandering bestuderen en begrijpen

Slide 26 - Tekstslide

De toename van toename van de verdamping is een voorbeeld van:
A
een negatief terugkoppelingsmechanisme
B
een voorbeeld van externe variabiliteit
C
een voorbeeld van interne variabiliteit
D
een positief terugkoppelingsmechanisme

Slide 27 - Quizvraag

  • Ga naar de digitale omgeving van BuiteNLand 
  • Maak de opdrachten van §2.9

Slide 28 - Tekstslide