§ 5.1 Overheid, burgers, bedrijven

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

§ 5.1 Overheid, burgers, bedrijven

Planning

Voor we starten. Weet je het nog?

Wat weet je nog van
de hoofdstukopening?

§ 5.1 Overheid, burgers, bedrijven

Lesdoelen

In deze les leer je:

• wat collectieve goederen zijn en wat de collectieve sector is
• over de particuliere sector en marktwerking
• wat voor- en nadelen zijn van privatisering
• op welke manier de overheid het gedrag van burgers beïnvloedt

Collectieve voorzieningen

Collectieve voorzieningen =

voorzieningen waarvan iedereen gebruik kan maken

en die betaald en geleverd worden door de overheid

Waarom?

• Ze zijn voor iedereen van belang
• De overheid wil zelf de kwaliteit ervan bewaken
• Je kunt mensen er niet apart voor laten betalen
• Ze moeten voor iedereen betaalbaar blijven

De overheid levert collectieve goederen.
Noem drie voorbeelden van collectieve goederen.

Collectief of particulier?

Particuliere sector

• Marktsector
  
• Burgers en bedrijven

• Verkoop goederen en diensten
  
• Doel is: winst maken
  

Marktwerking --> Aanbieders van producten moeten concurreren om klanten te krijgen

Privatisering = De verkoop van een dienst of activiteit door de overheid aan de particuliere sector.

 

Voorbeelden van bedrijven die geprivatiseerd zijn:

• treinvervoer
  
• telefonie
  
• post

Het tegenovergestelde is nationaliseren:

de overheid neemt dan een particulier bedrijf over.

Voorbeeld:

• In 2008 nationaliseerde de overheid ABN AMRO-bank om de financiële dienstverlening veilig te stellen.
  

Privatisering

Nationalisering

Door privatisering zijn er minder collectieve bedrijven.

1. Juist
2. Onjuist

Een genationaliseerd bedrijf moet concurreren.

1. Juist
2. Onjuist

Aanmoedigen en ontmoedigen

Subsidie maakt bepaalde producten goedkoper. Met subsidie moedigt de overheid aan. Bijvoorbeeld:

•  aanschaf elektrische auto’s
  
•  aanschaf zonnepanelen
  

Accijns maakt bepaalde producten duurder. Met accijns ontmoedigt de overheid. Bijvoorbeeld:

•  brandstofgebruik
  
•  consumptie van alcohol en sigaretten
  

Aan het werk

Maak paragraaf 5.1

Schrijf de antwoorden op in je schrift.

Afsluiten

Leerdoelen waren voor mij duidelijk.

😒🙁😐🙂😃

Weet je wat collectieve goederen zijn en wat de collectieve sector is

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Weet je hoe de particuliere sector en marktwerking werkt

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Weet je wat voor- en nadelen zijn van privatisering

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Weet je op welke manier de overheid het gedrag van burgers beïnvloedt

Ja

Nee

Ik moet hier nog op studeren

Extra uitleg

Kijk voor meer uitleg de volgende video's