Bewegingsstelsel

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

Het bewegingsstelsel

Leeruitkomst voor vandaag

- Je kunt benoemen welke functies het skelet heeft.

- Je kunt beschrijven hoe een bot is opgebouwd.

- Je kunt benoemen welke drie groepen botverbindingen er zijn.

- Je kunt beschrijven hoe een gewricht gebouwd is en welke beweeglijkheid een gewricht heeft

- Je kunt beschrijven welke spieren bij het bewegingsstelsel horen en  wat de werking is 

Het bewegingsstelsel

Het bewegingsstelsel bestaat uit...

• alle botten (os) van het skelet
• alle gewrichten 
• alle spieren aan het skelet 

Wat zijn de functies van het skelet?

de werking van skeletspieren

skeletspieren...

• werken samen om een volledige beweging te maken: de ene spier start te beweging, de andere spier doet de tegenovergestelde beweging (de antagonist)

Skelet - Functies

- stevigheid waardoor we rechtop kunnen staan.

- bescherming voor belangrijke tere organen (hersenen, hart).

- aanmaken van bloedcellen.

- opslaan van vet.

- bewegen.

- geeft vorm aan ons lichaam.

 Skelet - soorten botten (os)

lange beenderen (pijpbeenderen)

• opperarmbeen (humerus)
• dijbeen (femur)
• vingers 

platte beenderen

botten die dun en in verhouding breed  zijn, bijv.:

• schedel (cranium)
• borstbeen (sternum) 
• ribben (costa)

onregelmatige beenderen

botten met een aparte vorm, bijv.:

• wervels (vertebrae)
• bovenkaak 

korte beenderen 

botten waarvan lengte en breedte ongeveer gelijk is:

• handwortelbeentjes 
• voetwortelbeentjes 

 Skelet - bouw pijpbeen

Pijpbeen: 

• botuiteinden kraakbeen (glad oppervlak en beschermt het bot en zorgt voor soepele beweging
• op de grens tussen uiteinde en het middenstuk zit de groeischijf botcellen groeien in de lengte, hierdoor wordt bot langer
• om het bot ligt een beschermend vlies (botvlies) het bevat bloedvaten en zenuwen
• Bot bestaat uit
  
• een compacte buitenlaag (botcellen dicht bij elkaar)
• een sponzige binnenlaag (botcellen liggen uit elkaar.
• een middenstuk met beenmerg (rood: maakt bloedcellen/geel: bestaat uit vetcellen )

Botverbindingen

- Bindweefselverbinding (elastische en collageenvezels, zorgen voor stevigheid en stabiliteit, beperkt de beweging tussen botten)

- Kraakbeenverbinding (glasachtig, deel van de ribben en vezelig tussenwervelschijven)

- Gewrichten 

Gewricht

• Zijn botten die aan elkaar grenzen.  
• Bouw van gewricht maakt beweging mogelijk, terwijl de onderdelen bij elkaar blijven.
  
• Gewrichtskraakbeen en -vloeistof zorgen voor soepele beweging
• Kapsel en banden houden de onderdelen bij elkaar. 

Spieren

Er zijn 3 soorten spierweefsel, welke?

De functie van spieren

- beweging mogelijk maken

spieren trekken aan het bot om beweging mogelijk te maken.

- positiebepaling

spieren laten het brein weten in welke houding je ligt, staat of jezelf beweegt.

Kenmerken van skeletspieren 

skeletspieren...

• bestaan uit bundels en vezels van spiercellen (fibrillen)
• reageren op elektrische prikkels van (motorische) zenuwen
• trekken willekeurig samen
• hebben altijd (ook in rust) een spierspanning (tonus)

spiergroepen

zorgen voor bewegingen...

• draaien naar buiten en draaien naar binnen (exorotatie en endorotatie)
•  strekken (extensie) en buigen (flexie)
• van het lichaam af en naar het lichaam toe bewegen (abductie en adductie)

OPDRACHT 

https://www.anatomie-online.nl/mobiliteit.html 

Oefen daar de onderdelen van de botten!