Hoofdstuk 4: Voorbereiding toets

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Zelf voorbereiden:

- Tien minuten zelfstandig de paragrafen en basisboeknummers doornemen.

- Opschrijven wat je minder goed begrijpt, uitleg bij nodig hebt.

- Tien minuten de tijd om uitleg te vragen aan je buurman of buurvrouw. (maak daarbij aantekeningen)

- Samen de moeilijkste dingen uit het hoofdstuk herhalen.

4.1 Regio in beeld: Oost-en Zuidoost Azië

In Azië wonen de meeste mensen!!! Bevolkingsdichtheid is hoog.
Veel mensen wonen aan de kust, het binnenland is dunbevolkt.

Om de bevolkingsgroei tegen te gaan, werd geboorteperking ingevoerd : voorbeeld: Eenkindpolitiek in China.

Twee cultuurgebieden

2 verschillende cultuurgebieden.
Overeenkomst: 1. RIJST > Sawa's en natte rijstbouw > arbeidsintensief
2. wij-gevoel in de groep.

Paragraaf 2: China, de fabriek van de wereld

Communistisch land = staat heeft veel invloed op de economie
Planeconomie = regels waren erg streng. De overheid bepaalde wat bedrijven moesten doen.

Weinig vrijheid in China, westerse cultuur verboden!

Na 1980 kwam er meer vrijheid en openheid.
Concurrentie van vrijemarkteconomie = bedrijven mogen zelf weten wat en hoe ze dingen aanpakken.

In de speciale economische zones (SEZ's) nam China dit systeem over. Zie figuur 6.

B190/191

Multinationale ondernemingen: MNO's.
Bedrijven met vestigingen in verschillende landen.

Productie van goederen, dienstverlening.

De keuze van vestiging MNO hangt af van: economische en politieke factoren.
Is het goedkoop? Kun je goed samenwerken met dat land op politiek gebied?

China, de fabriek van de wereld

Multinational = internationale onderneming (bedrijf met vestigingen over de hele wereld)

Globalisering = onderneming werken steeds meer internationaal

Lagelonenland = land met goedkope arbeidskrachten

China exporteerd veel producten en heeft een enorme afzetmarkt.

Paragraaf 3: Ongelijkheid in China

Urbanisatietempo: De snelheid waarmee verstedelijking plaatsvindt.

In China ligt het urbanisatietempo erg hoog. Dit komt door de push en pullfactoren.

Push = duwen ... Redenen waarom mensen willen vertrekken van het platteland: Te weinig eten/werk/armoede

Pull = trekken ... Redenen waarom mensen naar de stad willen: Daar is werk/krijg je meer betaald/moderne leven.

B117 Immigratie en emigratie

Buitenlandse en binnenlandse migratie: naar het buitenland of binnen je eigen land migreren.

Emigratie = het verlaten van het land
Immigratie = het binnenkomen van een land

Pushfactoren = Redenen om te vertrekken
Pullfactoren = Redenen om ergens heen te gaan / aantrekkingsfactoren.

B184: Het percentage stedelingen

Urbanisatiegraad = het percentage stedelingen in een land

Ruraal-urbane migratie = migratie van platteland naar stad

urbanisatietempo = de snelheid waarmee de urbanisatiegraad toeneemt.

Krottenwijken (bidonville): wijken waar bewoners elf illegaal een huis hebben gebouwd.

B117 Immigratie en emigratie

Buitenlandse en binnenlandse migratie: naar het buitenland of binnen je eigen land migreren.

Emigratie = het verlaten van het land
Immigratie = het binnenkomen van een land

Pushfactoren = Redenen om te vertrekken
Pullfactoren = Redenen om ergens heen te gaan / aantrekkingsfactoren.

B184: Het percentage stedelingen

Urbanisatiegraad = het percentage stedelingen in een land

Ruraal-urbane migratie = migratie van platteland naar stad

urbanisatietempo = de snelheid waarmee de urbanisatiegraad toeneemt.

Krottenwijken (bidonville): wijken waar bewoners elf illegaal een huis hebben gebouwd.

4.4 Keerzijde van de groei

Belangrijke begrippen:
Smog
Stuwdammen
Bodemerosie

Wat moet je ook kennen:
Kenmerken Smog
Kenmerken Gele rivier
Kenmerken Chang Jiang

B89 Aantasting, vervuiling, uitputting

1 soorten milieuproblemen:
- milieuvervuiling : het milieu als afvalbak met veel schadelijke stoffen.
Milieu-uitputting : Opraken van natuurlijke voorraden (zoals gas/olie/steenkool)
Milieu-aantasting: grote veranderingen in landschappen en ecosystemen (zoals verwoestijning)

B98 Bodemerosie

Bodemerosie = het verdwijnen van de bovenste vruchtbare bodemlaag. Dat gebeurt door het wegspoelen (water) of wegwaaien (wind) van de bodem.

Waar gebeurt dit veel?
Op plekken met veel reliëf (hoogteverschillen in het landschap)
Droge gebieden.

B99: Ontbossing en waterhuishouding

Waarom zijn bossen zo belangrijk voor ons?
- Zuurstof, mooie natuur....

Beschermt ons tegen overstromingen!
Druppels vallen zachtjes op de grond door het bladerdek, via de bodem stroomt het water dan langzaam naar beneden.

Kap je de bossen, dan stroomt alles meteen over de grond naar beneden en neemt het onderweg zand mee (bodemerosie)

4.5 Japan en andere tijgers

Japan is rijk, maar toch een onpraktisch land qua natuur:
- Eilandjes
- Reliëf
- Weinig delfstoffen
- Aardbevingen, tsunami's, orkanen

Opkomst als industrieland

Twee menselijke factoren:

- Politieke systeem: Dictatuur zorgde voor de vrije markt (i.t.t. China)

- Cultuur: respect voor de andere en het wij-gevoel: ze werken hard omdat ze zich verantwoordelijk voelen.

Oude tijger en nieuwe tijgers

Nieuwe industrielanden:
Landen in Azië met een snelgroeiende economie: Tijgerlanden

Japan: Oude tijger
Zuid-Korea en Taiwan: Nieuwe Tijgers
Vietnam, China, Thailand: Nieuwste tijgers.

Figuur 23!

Achterblijvers

Laos, Cambodja, Myanmar zijn achterblijvers.
Zij zijn agrarisch (alles wat met landbouw te maken heeft)

Verbetering door de Groene Revolutie: Nieuwe zaden/rijst zorgt voor betere oogst.

B5 Menselijke factoren

Vier groepen:
Economische factoren
Culturele factoren
Demografische factoren
Politieke factoren

B171 Verschillen in ontwikkelingspeil

Ontwikkelingslanden en ontwikkelde landen.

Regionale ongelijkheid: verschil tussen gebieden wat betreft de ontwikkeling.

B179 Beroepsbevolking in de eerste sector

Eerste sector: boeren.
Arme landen: Zelfverzorgende boeren.
Rijke landen: Commerciële boeren

Groene Revolutie: verbeteren van de agrarische sector in arme landen. > Commercialisering

Handen worden vervangen door machines: mechanisering

Kinderarbeid: een lastig probleem

Kinderarbeid = te zwaar werk voor kinderen dat en/of zo veel tijd kost dat ze niet naar school kunnen gaan.

Waarom zou je kinderen aannemen?
GOEDKOOP!

'Schone producten'

Producten die op een eerlijke manier zijn gemaakt.

Veel bedrijven letten nu goed op of er kinderarbeid plaatsvindt in de productielanden.

Werken en naar school:

Hoe kan een kind geld verdienen om te eten en toch niet aan kinderarbeid doen?
Door een deel van de dag naar school te gaan en een deel van de dag werk te doen dat geschikt is voor een kind.

Bekijk figuur 31:

Wat valt je op aan de verdeling van de niet naar schoolgaande kinderen?

Waar gaan kinderen het meest naar school?
Waar gaan kinderen het minst naar school?

Herhaling Köppensysteem - B51

A = Tropisch
B = Droog
C = Zee
D = Land
E = Koud
ACD > f, s, w
B > W, S
E > T, F, H