6. Voorzieningen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

6. Voorzieningen

Pak je boek, pen en schrift op tafel.

Ga met je iPad in de LessonUp.

Startvraag: wat bedoelen we met een 'smart city'?

Wat gaan we leren?

Je kan straks antwoord geven op de vragen:

- Wat is een voorziening?

- Welke voorzieningen hebben mensen nodig?

- Welke voorzieningen heeft een stad die een dorp niet heeft?

Een voorziening is een gebouw/ruimte waar men gebruik van kan maken voor nuttige of leuke activiteiten.

Bv. een supermarkt: je kan er je eten kopen (nuttige activiteit).

Of een sportveld: je kan er voetballen (leuke activiteit).

Wat is een voorziening waar je
bijna dagelijks gebruik van maakt?

Een voorziening waar je sowieso wekelijks (of vaker) gebruik van maakt, noemen we een dagelijkse voorziening.

Het is iets van alledag. Zulke voorzieningen zijn op veel plekken (want veel mensen hebben ze nodig).

Wat is een voorziening waar je
maar af en toe gebruik van maakt?

Als je ergens maar af en toe gebruik van maakt, heet het een gespecialiseerde voorziening. Het is voor speciaal gebruik.

Denk bijvoorbeeld aan een dierentuin, of een ziekenhuis.

Voor welke voorziening zou je het verste reizen?

1. Een supermarkt
2. Een tandarts
3. Een groot voetbalstadion
4. Een basisschool

Sommige voorzieningen trekken mensen uit het hele land aan >>

Een stad als Amsterdam heeft veel van dat soort voorzieningen (bv. ook een academisch ziekenhuis). Zo zorgt de stad voor mensen in het hele land. Het heeft een nationaal verzorgingsniveau.

Emmen is een klein verzorgingscentrum. Dat betekent: Emmen zorgt voor een paar plaatsen in de buurt, maar niet voor een groot gebied.

Emmen heeft wel stedelijke voorzieningen die een dorp niet heeft.

Emmen 'zorgt' voor het gebied Zuid-Oost Drenthe. Dat is het verzorgingsgebied van de stad.

De centrale stad van zo'n gebied heet het verzorgingscentrum (middelpunt waar alles is).

Dit hebben we geleerd:

- Je kan uitleggen wat een voorziening is

- Je kan voorbeelden geven van dagelijkse en gespecialiseerde voorzieningen

- Je kan uitleggen wat stedelijke voorzieningen zijn

- Je kan benoemen wat het verzorgingsgebied van Emmen is

Aan de slag!

Maak: de opdrachten in deze LessonUp.

Hoe: noteer in je schrift en gebruik je Basisboek (blz. 134 en 135).

Met wie: je mag rustig overleggen met je buur.

Hoe lang: tot het einde van de les.

Klaar: zorg dat je je werk van eerdere lessen hebt nagekeken.

Werk verder aan les 7.

Opdracht 1

Lees B213 (blz. 134).

a. Wat is een voorziening?

b. Wat is het verschil tussen dagelijkse en gespecialiseerde voorzieningen?

c. Welke voorzieningen kun je bedenken in je eigen woonplaats?

Opdracht 1  - Antwoorden

a. Wat is een voorziening?

Een ruimte of gebouw dat openbaar is, en waar je een nuttige of leuke activiteit kan doen.

b. Wat is het verschil tussen dagelijkse en gespecialiseerde voorzieningen?

Een dagelijkse voorziening bezoek je vaak (wekelijks of vaker); een gespecialiseerde voorziening alleen af en toe.

c. Welke voorzieningen kun je bedenken in je eigen woonplaats?

Eigen voorbeelden - denk aan supermarkten, school, kledingwinkels, de dierentuin enz.

Opdracht 2

Lees B213.

Bekijk de afbeelding. Is dit een dagelijkse of gespecialiseerde voorziening? Leg je antwoord uit!

Afbeelding: Rijksmuseum Amsterdam

Opdracht 2 - Antwoorden

Bekijk de afbeelding. Is dit een dagelijkse of gespecialiseerde voorziening? Leg je antwoord uit!

Dit is een gespecialiseerde voorziening, omdat het een museum is, en een museum is een plek waar mensen maar af en toe naartoe gaan.

Afbeelding: Rijksmuseum Amsterdam

Opdracht 3

Lees B214.

a. Waarom vind je in steden meer voorzieningen dan in dorpen?

b. Wat wordt er bedoeld met het verzorgingsgebied van een centrale stad?

c. Leg uit waarom Emmen een verzorgingscentrum is voor Zuid-Oost Drenthe.

Opdracht 3 - Antwoorden

a. Waarom vind je in steden meer voorzieningen dan in dorpen?

Omdat er in steden meer mensen wonen, en dus meer voorzieningen moeten zijn. Mensen uit een dorp die een stedelijke voorziening nodig hebben, reizen daarvoor naar hun eigen centrale stad.

b. Wat wordt er bedoeld met het verzorgingsgebied van een centrale stad?

Het gebied waarvoor de centrale stad 'zorgt', dus het gebied van waaruit mensen naar de stad komen om gebruik te maken van voorzieningen.

c. Leg uit waarom Emmen een verzorgingscentrum is voor Zuid-Oost Drenthe.

Emmen is de grootste stad van Zuid-Oost Drenthe en heeft de meeste voorzieningen van de omgeving. Daarom komen mensen vanuit buitendorpen naar Emmen toe.

Opdracht 4

Lees B215.

a. Wat is het verschil tussen een verzorgingsgebied en het verzorgingsniveau?

b. Waarom zijn er in West-Nederland veel grote verzorgingscentrums?

c. Gespecialiseerde voorzieningen vind je vooral in het westen van het land. Leg uit waardoor dit zo is.

d. Noem een gespecialiseerde voorziening die in Emmen terug te vinden is.

Opdracht 4 - Antwoorden

a. Wat is het verschil tussen een verzorgingsgebied en het verzorgingsniveau?

Het verzorgingsgebied is het gebied waarvoor een centrale stad zorgt. Het verzorgingsniveau geeft aan hoe groot dat gebied is (bv. een heel land, een provincie, of alleen een regio).

b. Waarom zijn er in West-Nederland veel grote verzorgingscentrums?

Omdat in West-Nederland de meeste mensen wonen.

c. Gespecialiseerde voorzieningen vind je vooral in het westen. Leg uit waardoor dit zo is.

In het westen liggen de grootste steden van ons land (de steden in de Randstad), en in grote steden vind je veel gespecialiseerde voorzieningen.

d. Noem een gespecialiseerde voorziening die in Emmen terug te vinden is.

Bv. Wildlands, het ziekenhuis of de bioscoop.

Opdracht 5

In Emmen zijn meerdere middelbare scholen. In een dorp zoals Erm heb je dat niet.

a. Waarom zouden er in kleinere dorpen meestal geen middelbare scholen zijn?

b. Waarom zijn er in die dorpen vaak wel basisscholen?

Opdracht 5 - Antwoorden

In Emmen zijn meerdere middelbare scholen. In een dorp zoals Erm heb je dat niet.

a. Waarom zouden er in kleinere dorpen meestal geen middelbare scholen zijn?

Omdat er in een klein dorp niet genoeg kinderen wonen om een middelbare school mee te vullen. Op een middelbare school zitten veel meer kinderen dan op een basisschool.

b. Waarom zijn er in die dorpen vaak wel basisscholen?

Een basisschool kan bestaan met een klein aantal leerlingen. Kinderen die naar de basisschool gaan kunnen ook nog niet zo ver alleen fietsen/met de bus, dus hun school moet in de buurt zijn van waar ze wonen.