Burger stilleven KuBv H5

• Kunstzinnige oriëntatie
• Kunst
• +3
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-4

 Burger Stilleven

Leerdoelen

Je leert:

• Wat een stilleven is.
• Wat een collage is.
• Wat een 17e eeuws stilleven is
• Wat een hedendaags stilleven is
• Met 8 voorwerpen een stilleven samen stellen en daarbij rekening houden met de compositie.

Stilleven tijdens de burgerlijke cultuur van Nederland

Het stilleven is een genre dat in de 17e eeuw bedacht is door de Nederlandse kunstenaars. Er werden producten getoond die men bezat, kon kopen en uit overzeese gebieden liet ophalen. Met de producten werd een status getoond.

Tegelijkertijd was het de bedoeling dat er een inhoudelijke betekenis werd getoond die aantoont hoe men in de 17e eeuw over het leven dacht.

De producten toonden verval, de vergankelijkheid van het leven. Daarmee werd bedoeld dat je op aarde zo goed mogelijk moest leven om je plek in de hemel te verdienen.

De Nederlanders toonde graag met hun schilderijen in huis dat ze vroom waren maar ook dat ze goed verdienden.

Deze stillevens vormen een genre apart: het Vanitas stilleven.

Vanitas betekent ijdelheid: dus de zaken die je met geld kon kopen vergaan, je gedrag en medemenselijkheid moet goed zijn om in de hemel te komen

https://www.examenblad.nl/examendocument/2021/cse-1/beeldende-vorming-vmbo-gl-en-tl/bijlage/2021/f=/GT-0600-a-21-1-k.pdf

examen 2021 BTE TL 4

De kunstenaar Tjalf Sparnaay maakt bijzondere hedendaagse stillevens en schildert hedendaagse producten. zijn olieverfschilderijen zijn levensecht maar er lijkt een wat romantisch filter over heen geplaatst te zijn zodat de producten een zachtere glans krijgen

Vanaf 1987 werkt Tjalf Sparnaay aan een vernieuwend oeuvre, steeds zoekend naar andere, nog nooit geschilderde beelden. Zijn Megarealisme is onderdeel van de eigentijdse en internationale stroming die Hyperrealisme wordt genoemd waarbinnen hij internationaal inmiddels als een van de belangrijke en trendsettende schilders gezien wordt.

Hamburgers, patat, broodjes, ketchupflessen, knikkers en kreeft, hij brengt dit soort triviale onderwerpen in beeld en blaast ze op tot enorm formaat, als donderslagen op ons netvlies.

Hij documenteert niet alleen de werkelijkheid, maar intensiveert deze door alledaagse objecten op te blazen tot megaproporties. 

Dat geeft hem de gelegenheid elk detail zeer nauwkeurig te verkennen en laag voor laag te ontleden om zo tot de kern van het onderwerp te komen. “Mijn schilderijen”, zo stelt hij, “zijn bedoeld om de kijker in staat te stellen de realiteit opnieuw te ervaren, opnieuw de essentie te laten ontdekken van het voorwerp dat zo alledaags is geworden".

Stilleven

Een stilleven is een schilderij, tekening of foto waarbij de kunstenaar een aantal onbeweeglijke voorwerpen opstelt en die als model gebruikt voor zijn werk. Vandaar de naam "stil-leven": alle voorwerpen die de kunstenaar afbeeldt zijn stil, ze bewegen niet.

Een stilleven heeft alles met compositie te maken. In het filmpje op de volgende pagina wordt uitgelegd hoe je een goede compositie maakt. Maak ook de quizvragen die je tussendoor krijgt.

00:21

Deze man gaat een leuke compositie maken van schillende groenten bij elkaar. Wat is een compositie?

1. De manier waarop hij de groenten gaat neerleggen.
2. De kleuren van de groenten die hij gaat gebruiken.
3. Nadenken over de vormen die hij gaat gebruiken.
4. De groenten op een rijtje neerleggen.

00:46

Hij gaat een goed gevulde compositie maken. Hoe noem je deze soort compositie?

1. Driehoeks compositie
2. Overall compositie
3. Symmetrische compositie
4. Horizontale compositie

00:58

De man wil de rode kool en de bietjes opengesneden afbeelden, waarom?

1. Omdat de klant deze groenten het lekkerste vindt.
2. Omdat deze groenten op de voorgrond komen.
3. Omdat de rode kool een mooie structuur heeft en de bietjes een mooie kleur.
4. Omdat deze groenten anders niet zo opvallen.

01:19

Waardoor wordt bepaald of iets een goede foto is?

1. Door de soort groenten die je kiest.
2. Door welke groenten je vooraan plaatst.
3. Door welke kleuren de groenten hebben.
4. Door de compositie van de foto.

01:46

Waar op de foto komen de opvallende kleuren?

1. Vooraan
2. Achteraan

Oriëntatie thema 4 Burger Stilleven

1. Zoek in De Bespiegeling en online naar voorbeelden van voorwerpen en voedsel die een rol speelden in de burgerlijke cultuur van Nederland, 17e  eeuw.

Maak een sfeerblad van minimaal 5 voorwerpen en 5 soorten voedsel

zorg ervoor dat je alle afbeeldingen 2 x print, in kleur.

Schrijf achterop het sfeerblad waardoor deze in de 17e eeuw een rol speelden

2. Zoek online naar voorbeelden van hedendaagse voorwerpen en voedsel die er voor jou, als hedendaags burger toe doen.

Maak een sfeerblad van minimaal 5 voorwerpen en 5 soorten voedsel.

zorg ervoor dat je alle voorwerpen en het voedsel ook echt zelf hebt.

Schrijf achterop je sfeerblad waarom ze hedendaags zijn en waardoor ze er voor jou toe doen

Oriëntatie

3. Maak fotocollage een 17e eeuws stilleven met de plaatjes

Verwerk alle tips die je in het filmpje ziet.

Maak een collage met de plaatjes op A4 formaat

4. Maak foto van een hedendaags stilleven met de echte voorwerpen en het voedsel

Verwerk alle tips die je in het filmpje ziet.

Maak een foto en print deze uit op A4

Uitvoeren : maak collages van je stillevens.

Je tekent je 17e eeuwse stilleven en je hedendaagse stilleven uit, elk op een bedrukt groot vel, bijvoorbeeld een krant of stuk behang.

1. Eerst met potlood stift, om de volumes aan te geven

2. Nu knip je de verschillende voorwerpen uit verschillende papier en karton

     soorten en plak je op het papier.

Materiaal: kleurpotlood, stift, acrylverf, karton, papier

je mag de materialen ook combineren!

PLAN VAN AANPAK

• Maak een foto van een stilleven.
  
• Teken het stilleven na op een groot stuk papier.
  
• Kleur of arceer de volume's.
• Knip de volume's uit en plak ze op.
• Maak foto's van je stappen en plak deze in je dummy
• Eindproduct fotograferen en inleveren op MM

Stap 1.

Bekijk de collage van je 17e eeuwse stilleven 

Bekijk de foto van je hedendaagse stilleven.

Stap 2.

Teken beide stillevens na op een groot stuk bedrukt papier.

Maak een foto van de resultaten en plak deze in je dummy

Stap 3

Kleur of arceer de volume's.

Maak een foto van beide resultaten en plak deze in je dummy

Stap 4

Bekijk je getekende stillevens op het bedrukte papier

Knip de volume's uit karton en plak ze op het bedrukte en betekende papier

Zie de voorbeelden op de volgende dia's

Maak foto's van je stappen en plak deze in je dummy

Stap 5.

Eindproduct fotograferen en inleveren op MM

Je werkstukken moeten aan de volgende criteria voldoen

1. Je 17e eeuwse stilleven is duidelijk herkenbaar aan de vormen

   

2. Je hedendaagse stilleven is duidelijk herkenbaar aan de vormen

3. De opbouw en indeling van beide stillevens voldoet aan de kenmerken die je in het filmpje hebt gezien

4. De foto's van de tekeningen tonen de volumes, formaten en de overlappingen

5. De stillevens zijn gemaakt met doos-karton en pakpapier en je toont rib- en glad karton, verschillende diktes, overlappingen en diverse tinten.