4. Schakelingen tekenen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

4. Schakelingen tekenen

Notitie voor docent

neem ruitjesblaadjes mee

print de overzichtjes van de symbolen voor de leerlingen. Ik wil gewoon niet dat ze de opdracht maken op met de laptop voor de neus....

Planning vandaag

• Herhaling vorige les
• Waarom gebruiken we een schakelschema?
• Hoe teken je een schakelschema
• Oefenen
• Tijd voor huiswerk

Herhaling - vorige les

Wat is een belangrijk onderdeel van een oplader?

"Bouw deze maar eens na"

"Bouw deze maar eens na"

"Bouw deze maar eens na"

Schakelschema's

Schakelschema's

In onze huizen zitten uitgebreide elektrische installaties. Zie bijvoorbeeld hier een installatie van een keuken

Schakelschema's

Schakelschema's

Maar dit soort tekeningen zijn erg onduidelijk. Daarom gebruiken natuurkundige speciale tekening om elektrische schakelingen uit te leggen. Zo'n natuurkundige tekening noem je een schakelschema. Zie hieronder een voorbeeld van van het schakelschema van een alarm installatie.

Schakelschema

Schakelschema

Jullie moeten schakelschema's kunnen aflezen en tekenen.

Bekijk het volgende filmpje met een uitleg hierover.

Uit je hoofd leren!

!

Dit zijn de symbolen uit het schakelschema,

Ik doe het voor

Regels tekenen schakelschema

1. Gebruik de afgesproken symbolen

Regels tekenen schakelschema

2. Draden tekenen we alleen horizontaal of verticaal (liniaal)

Regels tekenen schakelschema

3. Afstanden en posities in het schakelschema zeggen niets over werkelijke afstanden en posities

Regels tekenen schakelschema

4. Het schakelschema moet zo overzichtelijk mogelijk zijn (zo min mogelijk hoeken)

Regels tekenen schakelschema

1. Gebruik de afgesproken symbolen

2. Draden tekenen we alleen horizontaal of verticaal (liniaal)

3. Afstanden en posities in het schakelschema zeggen niets over werkelijke afstanden en posities

4. Het schakelschema moet zo overzichtelijk mogelijk zijn (geen onnodige hoeken)

Schema tekenen

In het volgende filmpje worden een aantal voorbeelden uitgewerkt

Let op!: Deze man moet natuurlijk eigenlijk een liniaal gebruiken

Oefenopgave 1

Wat geeft dit symbool aan?

Oefenopgave 1: Wat geeft dit symbool aan?

1. Stroommeter
2. Schakelaar
3. Spanningsmeter
4. Bel

Oefenopgave 2

Sleep het symbool naar het goede woord.

Lampje

Batterij

Zoemer/bel

Draad

Oefenopgave 3

Oefenopgave 3: Welke 2 fouten zijn er gemaakt met het tekenen van dit schakelschema?

Teken-vragen

Oefenopgave 4

Je ziet hier een schakeling met een batterij en een lampje

Teken het schakelschema. 

Oefenopgave 5

Je ziet hier een schakeling 3 batterijen, 2 lampjes en 1 schakelaar. Teken het schakelschema.

Oefenopgave 6

Een motor is aangesloten op een stopcontact. Ook is er een schakelaar, wanneer ik deze schakelaar sluit gaat de motor aan.

Oefenopgave 7

Kijk goed hoe de draden zitten!

Teken het schakelschema

Antwoorden oefen-vragen

Oefenvraag 3

1. Het symbool van de lamp is niet goed, er staat een streepje teveel

2. Het is niet overzichtelijk, die hoek rechts is niet nodig.

Oefenvraag 4            Oefenvraag 5             Oefenvraag 6           Oefenvraag 7   

Bij schakelschema's zijn vaak veel verschillende antwoorden goed, mag symbolen en het gehele schakelschema roteren. De volgorde soms ook. Twijfel je of jouw antwoord goed is, stuur mij een berichtje.

* bij vraag 6 en 7 mogen de schakelaars ook dicht zijn omdat je niet kan zien of de lampjes aan of uit zijn.

Schakelschema's

Voorbeeldvraag: Schakeling

Stel je voor dat je een nachtlampje ontwerpt voor iemand die 's nachts niet in het donker wil lopen. Het lampje moet met een schakelaar aan en uit kunnen. Daarnaast is er een LED-lampje dat alleen aangaat als een extra schakelaar wordt ingedrukt. Dit LED-lampje dient als een klein noodlampje. Het systeem wordt gevoed door een batterij of voedingskastje.

Regels tekenen schakelschema

1. Gebruik de afgesproken symbolen

2. Draden tekenen we alleen horizontaal of verticaal (liniaal)

3. Afstanden en posities in het schakelschema zeggen niets over werkelijke afstanden en posities

4. Het schakelschema moet zo overzichtelijk mogelijk zijn (geen onnodige hoeken)

Samenvattend - Schakelschema

Een schakelschema is een schematische tekening van een schakeling. We tekenen deze volgens de volgende regels:

1. Gebruik de afgesproken symbolen (zie volgende)

2. Draden tekenen we alleen horizontaal of verticaal (liniaal)

3. Afstanden en posities in het schakelschema zeggen niets over werkelijke afstanden en posities

4. Het schakelschema moet zo overzichtelijk mogelijk zijn (geen onnodige hoeken)

Dit zijn de symbolen uit het schakelschema, 

leer deze uit je hoofd!

Voordat je begint- NAKIJKEN!

Kijk je antwoorden van de vorige LessonUps na.

Dit gaat om les 1, 2 de antwoorden zijn nu verschenen op dia's achter de opgaven

Verwerkingsvragen

Dit is Huiswerk

In SOM vind je wanneer je dit precies moet af hebben

De groene vragen zijn optioneel

Wat gebeurt er nu wanneer je de schakelaar indrukt?

1. Het linker lampje gaat aan
2. Het rechter lampje gaat aan
3. beide lampjes gaan aan
4. beide lampjes gaan uit

Wat gebeurt er als je de schakelaar sluit en daarna een van de 2 lampjes losdraait?

1. Het linker lampje gaat aan
2. Het rechter lampje gaat aan
3. beide lampjes gaan aan
4. beide lampjes gaan uit

Opdracht 2 - Wat gebeurt er als je de schakelaar sluit en daarna een van de 2 lampjes losdraait?

Opdracht 3 Je ziet rechts een schakeling met een batterij, een stroommeter, een schakelaar en een lamp. Het lampje staat uit. Teken op een los blaadje het bijbehorende schakelschema.

Opdracht 4 Teken het schakelschema van deze schakeling.
Het bevat een batterij, schakelaar en 2 lampjes.

VOOR HAVO, NIET VERPLICHT VOOR VWO
Opdracht 5 Teken een schakelschema dat het volgende doet:

Twee lampjes branden op één batterij. Wanneer je een lampje losdraait blijft het andere lampje branden. De spanningsbron is een batterij.

VOOR VWO, NIET HAVO
Opdracht 6 Teken een schakelschema die het volgende doet:

Een belinstallatie met twee schakelaars en twee bellen. Als je op 1 van de 2 knoppen drukt, gaan beide bellen rinkelen. Dit gebeurd ook als je op de andere knop drukt en ook als je beide knoppen indrukt. De spanningsbron is een batterij.

Antwoorden

4.2 - Beide lampjes zijn uit want je verbreekt de stroomkring

4.3                        4.4                  4.5                   4.6

Let op! Bij het tekenen van schakelschema's kan je op veel verschillende manieren het goede antwoord tekenen. Twijfel je over jouw antwoord? Stuur eventjes een fotootje naar mij in teams, dan kan ik zeggen of die van jou goed of fout is.

Parallelschakeling - schema tekenen

Serieschakeling - schema tekenen