hoofdstuk 18 misdrijven tegen de ambtenaar

• BOA
• MBO
• Studiejaar 1

BOA 

HOODSTUK 18

MISDRIJVEN TEGEN DE AMBTENAAR

Log in en laat even weten...
Hoe zit je er bij?

Structuur van de les.

• Leerdoelen.
• Belangrijk? Waarom?
• Voorkennis LessonUp
• Behandelen lesstof

LEERDOELEN

Na het bestuderen dit hoofdstuk kun je op basis van een

gegeven situatie bepalen of gedrag jegens een ambtenaar strafbaar

kan worden gesteld.

- ambtsdwang

- wederspannigheid

- gekwalificeerde wederspannigheid

- niet voldoen aan bevel of vordering of van het belemmeren

 van de ambtshandeling

- veroorzaken van opschudding en zich niet verwijderen na

 gegeven bevel

- belediging van een ambtenaar in functie

create.kahoot.it

Wat weet je al over misdrijven
die tegen een ambtenaar
kunnen worden gepleegd?

Soorten Misdrijven tegen een ambtenaar

* Ambtsdwang

*Wederspannigheid

*Eenvoudige belediging

*Bevel, vordering en handeling van een bevoegd ambtenaar

* zich niet verwijderen na een bevel bevoegd gezag

1. 2.1 Ambtsdwang art. 179 WvSr.

Hij die door geweld of enige andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid, een ambtenaar dwingt tot het volvoeren van een ambtsverrichting of het nalaten van een rechtmatige ambtsverrichting, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.

Dwingen van de nog niet handelende ambtenaar.

• M.a.w. de ambtenaar moet nog inactief (lijdelijk) zijn, dus nog niet bezig met ambtsverrichtingen.
• Ambtsdwang op moment dat ambtenaar bevoegdheid wil uitvoeren.
• Ambtsdwang op moment dat ambtenaar niet aan het werk is, maar benadering i.v.m. toekomstige ambtsverrichting.

• Gebruik geweld of andere feitelijkheid of daarmee dreigen.
• Doel → dwingen om rechtmatige of onrechtmatige ambtverrichting te doen of nalaten van een nog niet ondernomen rechtmatige ambtsverrichting.
• Dwingen nalaten onrechtmatige ambtsverrichting ≠ strafbaar!! 
• Ambtsverrichting = handelingen die functie van ambtenaar mee brengt → bijv. alle bevoegdheden.

Geweld

Definitie;

Elke dwangmatige kracht van meer dan geringe betekenis uitgeoefend op personen of zaken.

Andere feitelijkheid

Bijvoorbeeld;

• Dwingen d.m.v. bedreigen de carrière van de ambtenaar schaden.
• Link andere feitelijkheid
• Zie ook de voorbeelden in het boek (bladzijde 18.5).

Wederspannigheid/ verzet art.180 WvSr.

Hij die zich met geweld of bedreiging met geweld verzet tegen een ambtenaar werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, of tegen personen die hem daarbij krachtens wettelijke verplichting of op zijn verzoek bijstand verlenen, wordt als schuldig aan wederspannigheid gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.

Wederspannigheid/ verzet

• Alleen tegen de ambtenaar in persoon die begonnen is met de ambtsverrichting → de werkzame ambtenaar.
• Verschil met ambtsdwang? → 
• Ambtenaar is nog niet begonnen met ambtsverrichting.

• Geweld → gericht tegen ambtenaar in persoon of burger die de ambtenaar helpt (op verzoek of verplicht), bijv. arts die in opdracht OvJ inwendig onderzoek uitvoert bij een VE.
• Lijdelijk verzet → Niet strafbaar → bijv. op de grond gaan liggen. Is namelijk geen verzet met geweld of bedreiging daarmee.
• Werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening → bezig met een bevoegdheid.
• Rechtmatige uitoefening → De bevoegdheid die wordt toegepast moet rechtmatig zijn, bijv. aanhouden VE. 

Dader moet weten dat hij met een ambtenaar te maken heeft.

• In uniform gekleed of,
• in burger kenbaar maken als zijnde OA of,
• in burger legitimeren.

nos.nl

18.2.3 Gekwalificeerde ambtsdwang/ wederspannigheid 

Art. 181 WvSr en Art. 182 WvSr (link).

• Art. 181 WvSr. Gekwalificeerde ambtsdwang en wederspannigheid met als gevolg;
• enig lichamelijk letsel of
• zwaar lichamelijk letsel of 
• de dood.
• Op deze drie kwalificaties staat strafverzwaring. 5 jaar of meer  → Voorlopige hechtenis feit.
• Art. 182 WvSr → gepleegd door 2 of meer personen met verenigde krachten → 7 jaar of meer.

Tijdens de demonstratie wordt je als handhaver aangesproken door een plaatselijke winkelier. Hij zegt het volgende tegen je: “Ik wordt ziek van al die lui die hier komen demonstreren. Als jij niet zorgt dat dit zooitje nu wordt aangehouden breek ik allebei je benen.


Is hier sprake van ambtsdwang? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Ja, hij probeert de ambtenaar namelijk door te dreigen met geweld (ik breek je benen) te dwingen een ambtshandeling te volvoeren (uit te voeren)

Als de aanhoudingseenheid voor de groep gaat staan om de verdachte aan te houden roept een van de andere demonstranten “Als jullie hem willen aanhouden zal je eerste langs mij moeten gaan”. Vervolgens gaat de man staan en neemt een gevechtshouding aan. De man is tevens zichtbaar onder invloed van verdovende middelen.

Is hier sprake van ambtsdwang? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Ja, hier is namelijk sprake van "enige andere feitelijkheid". Er wordt niet direct met geweld gedreigd maar door de houding van deze man komt het wel bedreigend over. Met deze houding wil de man de aanhoudingseenheid dwingen tot het nalaten van een ambtsverrichting.

Twee collega’s van de aanhoudingseenheid vertellen de man dat hij is aangehouden en pakken de man beet. Hierop begint de man wild om zich heen te slaan en probeert hij door te duwen en te trekken te ontkomen.

Van welk strafbaar feit is hier sprake? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

De ambtenaren zijn in de rechtmatige uitvoering van hun bediening. De handeling (aanhouding) is al begonnen. Doordat er geweld wordt gebruikt om dit te voorkomen is er sprake van weerspannigheid.

Tijdens een demonstratie dreigt de situatie te escaleren. Hierop vordert de politie de demonstranten om weg te gaan. Een aantal demonstranten gaat vervolgens op de grond zitten. De demonstranten doen verder niets maar ze gaan niet weg.

Zijn de demonstranten strafbaar voor het misdrijf wederspannigheid? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen.

Nee, hier is namelijk geen sprake van "zich met geweld verzetten". Onder geweld wordt namelijk verstaan een kracht van meer dan geringe betekenis.

dit is LIJDELIJK VERZET

(Hoe ziet dat er uit???)

Tijdens de demonstratie wordt je als handhaver aangesproken door een plaatselijke bakker. Hij zegt het volgende tegen je: “Ik wordt ziek van al die lui die hier komen demonstreren. Als jij zorgt dat dit zooitje nu wordt aangehouden mag je de rest van het jaar elke dag een brood komen halen bij mij.

1. Van welk strafbaar feit is hier sprake?
2. Wie is of zijn er strafbaar als de handhaver niet in gaat op het aanbod?
3. Wie is of zijn er strafbaar als de handhaver wel in gaat op het aanbod?

1. Omkoping (artikel 177 WvSR).

2. De bakker.

3. De bakker en de handhaver.

Een van de demonstranten die zit roept plotseling naar je: “Vuile klootzak, bel je wijf maar dat je laat thuis komt. Wij blijven hier nog even zitten teringlijer”. Terwijl hij deze woorden uitspreekt kijkt hij je aan en wijst hij in je richting.
Is deze man strafbaar? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen uit het artikel.

Ja, hij is strafbaar voor het beledigen van een ambtenaar in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening.

Wat gebeurd er met de strafmaat als de wederspannigheid leidt tot een gebroken vinger van een van de politie agenten?

De straf wordt dan zwaarder. Dit staat genoemd in artikel 181 van het wetboek van strafrecht. Daar staat namelijk:

Als iemand wederspannigheid pleegt (artikel 180 WvSR) en dit heeft als gevolg dat iemand enig lichamelijk letsel heeft (gebroken vinger) wordt de maximum straf 5 jaar (ipv 1 jaar bij artikel 180 WvSR)

Als de collega’s de verdachte van belediging beetpakken laat hij zich op de grondvallen. De collega’s slepen de man vervolgens mee.

Is de man nu ook strafbaar voor het feit wederspannigheid?

Nee, hij moet zich dan verzetten met geweld of dreigen met geweld.

Terwijl ze de verdachte meeslepen komt de vriendin van de verdachte aanlopen. Zij pakt de agenten beet die de verdachten meenemen en probeert de verdachte te ontzetten.

Is de vrouw strafbaar voor het artikel 184 WvSr? blz 7-9

Ja, ze voert opzettelijk een handeling uit om de ambtenaren te belemmeren. Blz 7-9

Na afloop van de demonstratie doe je nog een surveillance ronde. Je ziet een aantal jongeren lopen door de straat. Je vordert deze jongeren om weg te gaan omdat je bang bent dat er anders weer een demonstratie komt. Na jouw vordering blijven de jongeren staan.

Zijn de jongeren strafbaar voor artikel 184 WvSr? Motiveer je antwoord op basis van de bestanddelen van het artikel.

Nee, de vordering is niet gedaan op basis van een wettelijk voorschrift.

Tijdens een terechtzitting begint iemand uit het publiek de zaal op te jutten door van alles te schreeuwen. De voorzitter van rechtbank vordert deze persoon dat hij zich uit de zaal verwijderd. De man stopt met schreeuwen en gaat weer zitten op zijn stoel.

Is de man strafbaar voor artikel 185 WvSr?

Ja, hij dient zich namelijk te verwijderen nadat hij het bevel heeft gehad.