Overzicht H4 De Tweede Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

H4 De Tweede Wereldoorlog

4T - geschiedenis

DIT KOMT UIT EEN ANDERE METHODE, MAAR KAN JE GOED GEBRUIKEN OM TE LEREN!!

Tijdvak 9

• De tijd van wereldoorlogen 
• 1900 - 1950

Tweede Wereldoorlog in jaartallen deel 1 

• 1933 : machtsovername Hitler
  
• 1933 – 1945 : Nazi-Duitsland
  
• 1938 : Kristallnacht
  
• 1939 : Niet-aanvalsverdrag Duitsland en Sovjet-Unie
  
• 1939 – 1945: Tweede Wereldoorlog
• 1940 : Slag om Engeland tussen de Duitse en Britse luchtmacht

Tweede Wereldoorlog in jaartallen deel 2

• 1941 : Japanse aanval op Pearl Harbor

• 1941 – 1945 : Geallieerde samenwerking

• 1943 : Duitsland verliest slag bij Stalingrad

• 1944: Slag om Arnhem

• 1944 : D-day 6 juni

• 1945 : Atoombom op Hiroshima en Nagasaki

Eerste Wereldoorlog...

...of Tweede Wereldoorlog?

4.1 Nazi's aan de macht

Fascisme en nationaalsocialisme

Kenmerken

• antidemocratisch 
• extreem-nationalistisch
• militaristisch: de partij had een eigen leger, zoals de SA (Sturmabteilung) van de NSDAP
• totalitair: gericht op totale beheersing van mensen (het individu was ondergeschikt)

Rassenleer

Rassenleer hoort ook bij het nationaalsocialisme. 

• De onwetenschappelijke leer dat er superieure en minderwaardige rassen bestaan. 

Lebensraum

• Hitler vond dat er genoeg leefruimte (lebensraum) moest zijn voor het Duitse volk. 
• Meer land: voedsel en grondstoffen om te overleven. 
• Hoe? Veroveren van Polen en Rusland.

Hitler aan de macht

• 1933
• Hitler werd fuhrer
• Duitsland werd een totalitaire dictatuur.
• Redenen om op Hitler te stemmen: massale werkloosheid en armoede. 

Führerprincipe

• Wat is totalitair? Gericht op de totale beheersing van mensen. 
• Führerprincipe: de regel dat ondergeschikten kritiekloos moeten gehoorzamen aan hun meerderen. 

Naziterreur

• Tegenstanders van de nazi’s werden opgepakt door de Gestapo: de geheime politie, onderdeel van de SS (Schutzstaffel), de elitetroepen van Hitler. 
  
• Concentratiekampen

Hitler Jugend

• Duitse jongeren werden opgevoed tot nazi’s in de Hitlerjugend: een nazibeweging waarvan alle Duitse jongeren tussen 10 en 18 jaar lid moesten zijn.
• Voor meisjes was er een speciale afdeling: de Bund Deutscher Mädel

Censuur

• De nazi’s gebruikten censuur. 

• Wat is censuur? Niet alles werd gepubliceerd, er was toezicht op wat de media naar buiten bracht.

• Boeken van schrijvers die geen nationaalsocialist waren, joden en andere ‘schadelijke’ boeken werden verbrand. 

Propaganda

• De nazi's maakten ook gebruik van propaganda. 
• Wat is propaganda? Het eenzijdig verspreiden van ideeën. 
• Er werden o.a. propagandafilms, radio-uitzendingen en posters gemaakt. 

Kristallnacht 

• 1938
•  Uitbarsting van jodenhaat. 
• Vanaf de Kristallnacht werd er zeer regelmatig geweld tegen joden gebruikt. 

Begrippen deel 1

• NSDAP: Duitse nazipartij met Hitler als leider
• Totalitair: gericht op totale beheersing van de mensen
• Extreemrechts: voor het gebruik van geweld en revolutie om rechtse politieke doelen te bereiken
• Fuhrer: Duits voor leider, Hitler
• Nazi’s: nationaalsocialisten
• SA: partijleger van de NSDAP (Sturmabteilung)

Begrippen deel 2

• Lebensraum: leefruimte, Hitlers idee dat het Duitse volk meer land nodig had om te overleven
  
• Rassenleer: de onwetenschappelijke leer dat er superieure en minderwaardige rassen bestaan
  
• Arische: woord gebruikt in de rassenleer van de nazi’s dat Germaans betekent
  
• Machtsovername: het aan de macht komen van Hitler en de NSDAP in Duitsland in 1933
  
• Gestapo: geheime politie van de nazi’s onderdeel van de SS
  

SS: elitetroepen van Hitler (Schutzstaffel)

Begrippen deel 3

• Concentratiekamp: gevangenenkamp waar politieke tegenstanders en andere ongewenste mensen zonder rechten bijeen worden gehouden
• Gelijkschakeling: het ondergeschikt maken van organisaties aan de ideologie van de nazi’s
• Fuhrerprincipe: de regel dat ondergeschikten kritiekloos moeten gehoorzamen aan hun meerderen
• Antisemitisme: haat tegen de joden
• Rassenwetten: antisemitische wetten uit 1935
• Kristallnacht: uitbarsting van Jodenhaat in Duitsland in 1938

4.2 Duitsland valt aan

Oorzaken WO2

• Onvrede over armoede.
• Onvrede over werkloosheid
• Verdrag van Versailles

Toen Hitler aan de macht kwam in 1933 begon hij meteen met de wederopbouw van het Duitse leger. 

Appeasementpolitiek

Begrippen deel 1

• Heim ins reich: Hitlers politiek om alle Duitstaligen in het Duitse rijk te verenigen
  
• Anschluss: inlijving van Oostenrijk bij Duitsland 1938
  
• Appeasementpolitiek: politiek om toe te geven aan agressie om oorlog te voorkomen
  
• Conferentie van Munchen: vergadering in 1938 waarin Groot-Brittannie, Frankrijk, Duitsland en Italie besloten dat Tsjecho-Slowakije het Sudetenland aan Duitsland moest afstaan
  
• Niet-aanvalsverdrag: afspraak tussen landen om geen oorlog te voeren. 

Begrippen deel 2

• Tweefrontenoorlog: oorlog die op twee verschillende fronten wordt gevoerd
  
• Blitzkrieg: bliksemoorlog, snelle, beweeglijke oorlogsvoering
  
• Slag om Engeland: luchtoorlog boven Engeland tussen de Duitse en de Britse luchtmacht
  
• Operatie-Barbarossa: codenaam voor de Duitse invasie van de Sovjet-Unie
  
• Pearl Harbor: Amerikaanse vlootbasis op een van de eilanden van Hawaii
  

4.3 Totale oorlog 

Begrippen deel 1

• D-day: 6 juni 1944, de dag van de geallieerde invasie in West-Europa
  
• As-mogendheden: Duitsland, Italie en Japan in de Tweede Wereldoorlog
  
• Slag om Stalingrad: grote veldslag tussen Duitsland en de Sovjet-Unie om Stalingrad in 1942-1943
  
• Massamoorden: moord op veel mensen tegelijk
  
• Vernietigingskamp: concentratiekamp gemaakt om mensen te vermoorden
  

Begrippen deel 2

• Gaskamers: ruimte waarin de nazi’s gifgas spoten om groepen joden te vermoorde
  
• Holocaust: de massale moord op de joden in de Tweede Wereldoorlog
  
• Verenigde Naties: volkerenorganisatie die in 1945 werd opgericht, opvolger van de Volkenbond
  
• Veiligheidsraad: hoogste orgaan van de Verenigde Naties. Vijf vaste leden met vetorecht: VS, Rusland, China, Groot-Brittanie en Frankrijk
  
• Vetorecht: het recht om besluiten tegen te komen
  

4.4 Duitse bezetting van Nederland

Begrippen deel 1

• Capitulatie: overgave
  
• Koningshuis: de koning en zijn erfgenamen plus eventueel de vroegere koning of koningin
  
• Regering in ballingschap: regering die is uitgeweken naar een ander land, zoals de Nederlandse regering in de jaren 1940-1945
  
• Bezetting: een leger heeft een gebied in een ander land veroverd en houdt het in bedwang
  
• Persoonsbewijs: verplichte identiteitskaart
    

Begrippen deel 2

Februaristaking: staking in 1941 uit protest tegen de Jodenvervolging

Jodenvervolging: georganiseerd geweld tegen en onderdrukking van joden.

Deportaties: het wegvoeren van mensen

Doorgangskamp: concentratiekamp waarin mensen tijdelijk worden opgesloten voordat ze naar een andere plaats worden gedeporteerd

Onderduikers: iemand die zich verstopt om niet te worden gearresteerd

Gedwongen tewerkstelling: dwangarbeid

Begrippen deel 3

Gedwongen tewerkstelling: dwangarbeid

Goede Nederlanders: Nederlanders die in de Tweede Wereldoorlog tegen de Duitsers waren

Foute Nederlanders: Nederlanders die in de Tweede Wereldoorlog aan de Duitse kant stonden

Collaborateurs: mensen die samenwerken met de vijand

Aanpassing: gehoorzamen aan de bezetter om de oorlog te overleven

Market Garden: mislukte geallieerde militaire operatie in 1944 om via Nederland Duitsland binnen te dringen

Begrippen deel 4

Spoorwegstaking: staking van Nederlands spoorwegpersoneel

Slag om Arnhem: gevecht tussen de geallieerden en de Duitsers in september 1938

Hongerwinter: winter 1944-1945 waarin in het westen van Nederland honger werd geleden

Dodenherdenking: jaarlijkse herdenking op 4 mei van alle Nederlanders die sinds het uitbreken van WO2 door oorlog zijn uitgekomen

Bevrijdingsdag: 5 mei, als wordt gevierd dat Nederland is bevrijd van de Duitse bezetting