Hoofdstuk 2 paragraaf 2 Cultuur in het Romeinse Rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H2 De tijd van Grieken en Romeinen

2.2 Cultuur in het Romeinse rijk

Doelen voor deze les: 

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde. ‘

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De Klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.’

• Je kan uitleggen hoe het Romeinse wereldrijk zich ontwikkelde.

• Je kan uitleggen hoe de Griekse-Romeinse cultuur ontstond en werd verspreid.

• Je kan de expansie van het Romeinse rijk uitleggen.

• Je kan uitleggen hoe de politiek zich ontwikkelde in het Romeinse rijk.

• Je kan uitleggen wat de Pax Romana was.

• Je kan uitleggen wat de Romeinse expansie en de multiculturele samenleving met elkaar te maken hebben.

• Je kan uitleggen tot waar de Romeinen tolerant waren naar andere godsdiensten.

• Je kan uitleggen hoe de Romeinen, barbaarse volken in hun rijk romaniseerden.

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde. ‘

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De Klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.’

Romulus

• Eerste Koning van de Romeinen
• Sabbijnen
• Vrouwenroof

Tarquinius Superbus

(509 v.chr.)

• Laatste koning van de Romeinen
• Door een opstand verdreven --> Republiek
• Woede na verkrachting van Lucretia
• Mahsa Amini

Het Romeinse Wereldrijk

• 753 v.C. Rome wordt gesticht door de mythische figuur Romelus.
• 350 v.C-300v.C.: De Romeinen bereiden hun rijk uit in Italie. 
• 300 v.C. en 200 n.C.: Romeinse Rijk verspreid zich door Europa, Afrika en het Midden-Oosten.

Groei van het imperium

Rome groeide in enkele eeuwen uit van stad tot wereldrijk (imperium). Gebied: rond de Middellandse Zee, van Engeland tot het Midden-Oosten. Dit was niet gepland.

Belangrijke oorzaken waren:

- Veroveringen leverden status op voor bestuurders (triomftocht).

- Veroveringen leverden belastinginkomsten, landbouwgrond en slaven op.

- Romeinen waren hard voor ongehoorzame volken, maar mild voor bondgenoten en gehoorzame volken.

Belangrijke gevolgen waren:

- Contact met de Griekse cultuur, waarvan veel werd overgenomen.

- Generaals zoals Julius Caesar konden steeds sterker worden, waardoor burgeroorlogen ontstonden, de Republiek kwam ten val 

Het Romeinse Wereldrijk

Politiek in het Romeinse rijk: 

• 753 v.C.: Rome wordt gesticht als monarchie 
• 510 v.C.: Rome wordt een republiek. 
• Na de eerste burgeroorlog wordt Caesar uitgeroepen tot dictator.
• 27 v.C.: Na 2 Romeinse burgeroorlogen wordt Rome een keizerrijk. 

Van stadstaat naar wereldrijk

48 v.C. Ceasar wint de burgeroorlog. Laat zich uitroepen tot dictator. 

44 v.C. Ceasar wordt vermoord door senatoren die de republiek willen redden.  Hiermee start de Tweede burgeroorlog. 

27 v.C. Octavianus wint de Tweede Burgeroorlog en sticht het Romeinse Keizerrijk. Neemt de titel Ceasar aan. 

Leg uit wat de Pax Romana is.

Het Romeinse Wereldrijk

Pax Romana: 

• Binnen het Romeinse Rijk bijna 2 eeuwen van vrede (Op de grenzen werd nog wel gevochten). 
• Generaals hielden zich koest omdat de keizer opperbevelhebber was van het leger. 
• Keizer delegeerde zijn macht, binnen het Romeinse rijk, aan gouveneurs. 
• Door de goede infrastructuur werd de handel bevorderd. Waardoor de welvaart steeg. 
• Binnen het Romeinse rijk was tolerantie naar andere volken. 

Noem de 3 bestuursperiodes in de Romeinse geschiedenis.

Hoe werd Julius Caesar dictator van het Romeinse Rijk?

Opdrachten

1 t/m 9 van paragraaf 2.2

Sla opdracht 4 over.

Wat is het verschil tussen de monarchie en de republiek?

Beschrijf de rol die Caesar en Octavianus speelden bij de overgang van republiek naar keizerrijk.

Noem drie oorzaken van de welvaart in het Romeinse keizerrijk.

Romanisering

• Met de verovering van Griekenland namen de Romeinen veel over van de Grieken.
• Zij combineerden hun vormtaal met die van de Grieken. (Romeinse koepels/bogen met Griekse zuilen). 
• Deze cultuur verspreiden de Romeinen over hun hele rijk. 
• In elke stad werden bruggen, aquaducten, badhuizen,tempels en amfitheathers gebouwd.

Leg het verband tussen romanisering en de verspreiding van het Grieks-Romeinse vormentaal.

Romanisering

Bij de romanisering had het leger ook een belangrijke rol: 

• Burgers uit alle delen van het Romeinse Rijk namen dienst in het Romeinse leger. 
• In het Romeinse leger leerden zij Romeinse gewoontes. 
• Na hun diensttijd bleven ze meestal met vrouw en kinderen wonen op een stuk grond en gaven deze Romeinse gewoontes door aan hun kinderen. 
• Deze gedroegen zich dan Romeins. 

Einde van het West-Romeinse Rijk

Edward Gibbon 1737 –  1794

             - Opkomst van het Christendom

            - Binnenvallen van de Barbaren

                 http://geacron.com/home-en/

Hunnen en andere volken

Afhankelijkheid leger

Persoonlijk gewin en burgeroorlogen

Gebeurt vaker...

Splitsing Oost en West

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde. ‘

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De Klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.’

Aan de slag: Huiswerk

• Maken paragraaf 2.2. 
• Nakijken paragraaf 2.2. 
• Leren leerdoelen paragraaf 2.2. 

18, 22 t/m 25