benaderen van de werkelijkheid / scheppingsverhalen

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Verhalen en de werkelijkheid

Deze LessonUp gaat over 

- hoe mensen naar de werkelijkheid kijken

- scheppingsverhalen

Benaderen van de werkelijkheid

Mensen kijken op verschillende manieren naar de werkelijkheid: 

1. beschrijvend:

deze mensen denken veel na over verschijnselen en houden van logisch argumenteren. 

2. betekenisgevend:

deze mensen houden van verhalen over verschijnselen om zo de waarde die in die verhalen verborgen ligt ervaarbaar te maken voor zichzelf en anderen.

Wat past bij een filosoof?

1. Nadenken over een verschijnsel en logisch argumenteren
2. Een verhaal vertellen over een verschijnsel om de waarde ervaarbaar te maken

Wat past bij joden, christenen en moslims?

1. Nadenken over een verschijnsel en logisch argumenteren
2. Een verhaal vertellen over een verschijnsel om de waarde ervaarbaar te maken
3. zowel A als B
4. dit past allemaal niet

Verhalen hebben levensbeschouwelijke functies:

1. orde aanbrengen  in het leven

2. antwoorden geven op levensvragen 

3. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid 

4. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven

'Saar gaat naar school' is een prentenboek over een meisje dat voor het eerst naar school gaat. Welke functie heeft dit verhaal vooral?

1. orde aanbrengen in het leven
2. antwoorden geven op levensvragen
3. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid
4. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven

In de Bijbel en de Koran staan veel verhalen. Welke functies hebben deze verhalen?

1. orde aanbrengen in het leven en antwoorden geven op levensvragen
2. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid
3. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven zodat je daarnaar kunt handelen
4. alle genoemde functies

'Ons huis staat in brand' gaat over Greta Thunberg, die als tiener staakte van school voor een beter klimaatbeleid.
Welke functie heeft dit verhaal vooral?

1. orde aanbrengen in het leven
2. antwoorden geven op levensvragen
3. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid
4. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven

Scheppingsverhalen

Niet alleen in de Bijbel en in de Koran worden scheppingsverhalen verteld, ook daarbuiten zijn veel verhalen bekend over het ontstaan van de aarde en leven op aarde. 

Eerste scheppingstekst

De eerste tekst over het ontstaan van de aarde 

staat waarschijnlijk op een kleitablet uit Irak. 

Het is geschreven in het Sumerisch rond 3000 v.C.

Vertaling van de eerst geschreven scheppingstekst

De hemel stond op als een held.

De hemel en aarde schreeuwden tezamen.

In die tijd waren de god Enki en zijn stad Eridu nog niet verschenen. 

De god Enlil bestond nog niet...

De pracht van de velden was stof, vegetatie was stof.

Het daglicht scheen nog niet.

De nieuwe manen waren nog niet gerezen aan de hemel.

Het eerste geschreven scheppingsverhaal, dat wij kennen, komt uit...

1. Egypte
2. Irak
3. Israël
4. Jordanië

Het eerste geschreven scheppingsverhaal, dat wij kennen, is van ...

1. 5000 jaar geleden
2. 3000 jaar geleden
3. 2000 jaar geleden
4. ?? het juiste antwoord staat hier niet bij

Verschillende scheppingsverhalen

Behalve het verhaal uit Irak van zo'n 5000 jaar geleden, zijn er veel meer scheppingsverhalen. Deze verhalen komen namelijk in heel veel culturen voor. En steeds weer zie je daar iets van die eigen cultuur in terug. Zo is een scheppingsverhaal van eskimo's uit Groenland anders dan die van indianen uit Noord-Amerika. 

In welk scheppingsverhaal zijn honden belangrijk?

Tip: denk aan de invloed van cultuur en natuur in scheppingsverhalen

1. in het verhaal van de eskimo's
2. in het verhaal van de indianen
3. bij beiden
4. bij geen van beiden

In welk scheppingsverhaal speelt klei een belangrijke rol?

1. bij de eskimo's
2. bij de indianen
3. bij beiden
4. bij geen van beiden

Scheppingsverhalen

Bijbels scheppingsverhaal                         Oerknal 

Bij welke benadering past het verhaal van de oerknal?

1. De beschrijvende benadering: nadenken over een verschijnsel en beargumenteren
2. De betekenisgevende benadering: een verhaal vertellen over een verschijnsel

Scheppingsverhalen

Inca's                                                    Zoeloes

Welk scheppingsverhaal vind jij het mooiste?

Inca's

Zoeloes

Wat is voor jou het belangrijkste dat je vandaag over scheppingsverhalen geleerd hebt?

Je leerde dat verhalen verschillende levensbeschouwelijke functies hebben:

1. orde aanbrengen in het leven

2. antwoorden geven op levensvragen 

3. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid 

4. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven

Welke functie vind jij het meeste bij scheppingsverhalen passen?

1. orde aanbrengen in het leven

2. antwoorden geven op levensvragen

3. verbinden met verborgen lagen van de werkelijkheid

4. een nieuwe kijk op de werkelijkheid geven

Wat vind je het interessantste dat je deze les gehoord/gezien/geleerd hebt?

Aan de slag

Lezen paragraaf 2.2 vanaf blz 23
Maken in je schrift opdracht 2.6 en 2.7

Lezen paragraaf 2.3 vanaf blz 24
Maken in je schrift opdracht 2.8 

Dit is ook het huiswerk voor volgende week.