HA3 Afkortingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Wat gaan we doen 

Huiswerk nakijken - opdracht 6 blz 165

Theorie 163 en 164

Afkortingen en trema en koppelteken

 

Zelf aan het werk

-klaar is iets voor jezelf doen - en anders is het huiswerk-

Theorie

afkorting/verkorting

letterwoord/initiaalwoord

symbool

Kenmerken afkorting:

- Je schrijft een afkorting met een of meerdere punten.

- Als in het oorspronkelijke woord een hoofdletter voorkomt, komt deze ook in de afkorting.

Voorbeelden: 

i.v.m. = in verband met

Z.K.H. = Zijne Koninklijke Hoogheid

Kenmerken verkorting:

- Het zijn delen van een woord(groep).

- Je schrijft het als een gewoon woord.

- Hoofletter alleen aan het begin als het een naam is.

Voorbeelden:  horeca = hotels, restaurants en cafés

Benelux = België, Nederland, Luxemburg

Kenmerken letterwoord:

- Het zijn de eerste letters van een woordgroep.

- Je schrijft geen punten.

- Je schrijft een hoofdletter als het een naam is of volgt de schrijfwijze van de organisatie.

- Je spreekt het woord als geheel uit, niet waar het voor staat.

Voorbeelden:

havo, vip

Kenmerken initiaalwoord:

- Je schrijft geen punten.

- Je spreekt de letters uit.

- Je schrijft een hoofdletter als het een naam is of volgt de schrijfwijze van de organisatie.

Voorbeelden:

pc, pk, NS

Kenmerken van een symbool:

- Het is een notatie van een wetenschappelijk begrip, een eenheid, of een valuta.

- Je schrijft geen punt.

- Een symbool is internationaal afgesproken.

- Je spreekt het woord uit waar het voor staat. Voorbeelden: km/h, MHz

oefenen 

Wat is KLM?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is z.g.a.n.?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is prof?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is btw?

1. een afkorting
2. een verkorting
3. een letterwoord
4. een initiaalwoord

Trema

Een trema zijn twee puntjes op een klinker.

Een trema is bedoeld om duidelijk te maken 

hoe je een woord uitspreekt.

Trema

voorbeeld

geillustreerd

als je dit ziet, zou je de ei als 1 klank uitspreken,

maar dat is niet de bedoeling.

Trema

Door een trema te zetten op de letter ná de breuk in de klank, spreek je het woord goed uit.

geïllustreerd

ge - illustreerd: vóór de i moet de klank worden gebroken.

Trema

Het trema maakt dus duidelijk dat het om 2 klinkers gaat, en niet om 1 klank.

Nog een voorbeeld: reünie (reunie)

Trema

Kijk naar het verschil in uitspraak:

ideeen  <ideen>

ideëen <idejeen>

ideeën <ideejen>

Koppelteken

Gebruik je:

Als de samenstelling anders verkeerd wordt uitgesproken

AUTO-ONDERDELEN

MEE-ETEN

RADIO-OMROEP

Koppelteken

Gebruik je:

In aardrijkskundige aanduidingen

Zuid-Spanje

Noord-Hollandse

Koppelteken

Gebruik je:

Voor of na een hoofdletter

T-shirt

B-merk

Henk-Jan

Koppelteken

Gebruik je:

Na een cijfer, afkorting of symbool

50-jarige

EU-land

%-teken

Oefenen

Hoe schrijf je: drieentwintig

1. drie-en-twintig
2. drieëntwintig
3. drietwintig
4. drieeentwintig

Hoe schrijf je: beinvloeden

1. be-invloeden
2. beïnvloedden
3. beïnvloeden
4. beinvloeden

Hoe schrijf je: onderzeeer

1. onderzeeeer
2. onderzeeër
3. onder-zeeër
4. onder-zee-er

Hoe schrijf je: geinteresseerd

1. geinteresseerd
2. geïntereseerd
3. ge-interesseerd
4. geïnteresseerd

Hoe schrijf je: autoonderdelen

1. autoonderdelen
2. auto-onderdelen
3. autonderdelen
4. autoönderdelen

Hoe schrijf je: astmaaanval

1. astmaanval
2. astmaáanval
3. astma-aanval
4. stamaanval

Hoe schrijf je: stereoinstallatie

1. stereo-installatie
2. stereoinstalatie
3. stereoïnstalatie
4. stereo-instalatie

Zelf aan het werk

Maken in de les 

blz. 163 opdracht 1

blz. 164 opdracht 2 en 3 

muziek luisteren mag (in oren zodat anderen het niet horen)

Einde les nakijken of anders huiswerk

Klaar: iets voor jezelf doen