07. Attributie: waarom gaf u mij een vier?

• Mentorles
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Waarom gaf u mij een vier?

Over attributies: hoe we gedrag en succes verklaren (of verdoezelen)

Wat gaan we doen vandaag?

Startvraag: hoe verklaar jij een cijfer?
Wat is een attributie (en wat is de fout)?
Leesfragment + herkenbare situaties
Drie soorten denkfouten
Reflectie: hoe denk jij over jezelf en anderen?
Afsluiting

Wakker worden:
Wat zeg jij tegen jezelf als je een 8 haalt?

Wakker worden:
Wat zeg jij tegen jezelf als je een 4 haalt?

Wat is attributie?

Attributie = de manier waarop je oorzaken toekent aan gedrag of gebeurtenissen

    Intern: het ligt aan mij

    Extern: het ligt aan iets buiten mij

Wat is attributie?

Attributie = de manier waarop je oorzaken toekent aan gedrag of gebeurtenissen

   Stabiel: dit is altijd zo

Instabiel: dit is tijdelijk of veranderbaar

Wat is attributie?

Situatie                  Oorzaak                                             Soort attributie

Ik heb een 8        Ik ben goed in dit vak                    Intern, stabiel
Ik heb een 8        Ik had geluk met de vragen       Extern, instabiel
Ik heb een 4        De leraar mag mij niet                  Extern, stabiel
Ik heb een 4        Ik had niet geleerd                         Intern, instabiel 

Leesblokje

Wat is een fundamentele attributiefout?

1. Het vergeten van je eigen fouten
2. De neiging om je gedrag altijd positief te beoordelen
3. Het overschatten van persoonlijke oorzaken bij het gedrag van anderen
4. Het verkeerd beantwoorden van een toetsvraag

Wat is een voorbeeld van zelfdienende attributie?

1. Je denkt dat succes vooral door geluk komt
2. Je denkt dat een ander het altijd beter weet
3. Je geeft jezelf de schuld als iets misgaat
4. Je zegt dat je een goed cijfer haalde omdat je slim bent, maar een slecht cijfer kwam door de toets

Welke drie vragen stelde Bernard Weiner in zijn attributietheorie?

1. Intern of extern? / Stabiel of veranderlijk? / Controleerbaar of niet?
2. Intern of extern? / Simpel of moeilijk? / Toeval of bedoeling?
3. Echt of nep? / Moeite of geluk? / Goed of fout?
4. Oorzaak of gevolg? / Direct of indirect? / Bewust of onbewust?

Attributie op een rijtje:

Intern vs. extern
– “Ik ben goed” vs. “Het lag aan de docent”
Stabiel vs. instabiel
– “Ik ben dom” vs. “Ik had niet geleerd”
Bij jezelf vs. bij de ander (fundamentele fout)
– Ik let niet op → ik ben moe
– Zij let niet op → ze is ongeïnteresseerd

Persoonlijke reflectie (stil werken)

Denk terug aan een succes en een mislukking van de afgelopen weken. Beschrijf van beide:
    – Wat gebeurde er?
    – Wat dacht je dat de oorzaak was?
    – Was dat intern of extern?
    – Stabiel of instabiel?
    – Eerlijk of (een beetje) zelfbeschermend?

Afsluiting:
Wat kun jij doen om eerlijker te zijn over je eigen bijdrage?

Afsluiting:
Wat kun jij doen om eerlijker te zijn over de bijdrage van anderen?

Einde

    “Als ik iets goed doe, komt het door mij. Als ik iets fout doe, ligt het aan de omstandigheden. Dat is logisch – het beschermt me. Maar het helpt me niet. 

En als een ander iets fout doet? Dan denk ik vaak: die kan er niks van. Niet: die had een slechte dag. Raar eigenlijk. Voor mezelf gebruik ik omstandigheden – voor anderen gebruik ik oordelen.”