Les 7: Jouw invloed op de politiek!

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Macht

Maatschappijleer BK 3 - les 7

Bezoek Tweede Kamer

Scholierenverkiezingen?

Startklaar

Doe je telefoon in je zakkie

Pak je laptop

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

... weet je hoe mensen invloed kunnen uitoefenen op de beslissingen van de politiek en kun je hiervan voorbeelden noemen.

... weet je wat pressiegroepen zijn en kun je hiervan voorbeelden noemen.

... weet je welke machtsmiddelen er zijn en kun je hiervan voorbeelden noemen.

Wat is wat?

Dikgedrukt = een begrip

schuin = moeilijk woord

uitleg van begrip

Hierin staat de uitleg van het begrip. Schrijf het begrip en de betekenis op in je schrift.

uitleg van moeilijk woord

Hierin staat de uitleg van het moeilijke woord. Schrijf het op in je schrift.

uitleg

Hierin staat de uitleg over een bepaald onderwerp.

Invloed op de politiek

Voor veel mensen voelt de politiek als iets van ver weg. Burgers missen soms het vertrouwen dat politici weten wat voor hen belangrijk is.

  

Toch zijn er volop mogelijkheden om wel invloed uit te oefenen op de politiek. Er zijn mogelijkheden voor jou als individu, maar vooral ook als groep.

invloed

het individu

Politieke partijen & pressiegroepen

Wat kun je allemaal doen?

1. Stemmen bij verkiezingen.

2. Het oprichten van een politieke partij.

3. Lid worden van politieke partij en er actief in meedoen.

4. Het oprichten van een pressiegroep.

5. Lid worden van een pressiegroep en er actief in meedoen.

Iedereen is vrij om mee te doen met een politieke partij, of er zelf een op te richten. Mocht je nou vooral geïnteresseerd zijn in één onderwerp, dan kun je het beste aansluiten bij een pressiegroep.

de pressiegroep

Politieke partijen

Je kunt je aansluiten bij een politieke partij die bij je past. Van elke politieke partij kun je lid worden. Je wordt dan uitgenodigd om mee te beslissen over de belangrijkste standpunten van je partij. 

Als je het leuk vindt, kan je ook actief worden voor een partij. Binnen een politieke partij kun je veel verschillende dingen doen: bijvoorbeeld voorzitter, beleidsmedewerker of vrijwilliger. 

En misschien vinden ze jou wel geschikt als volksvertegenwoordiger voor de gemeente, provincie of zelfs de Tweede Kamer.

de standpunten

Oprichten van een politieke partij

Volg deze link om naar de site van de rijksoverheid te gaan. 

Hier kun je zien wat de eisen zijn om in Nederland een politieke partij op te richten.

Wat zijn de drie eisen om in Nederland een politieke partij op te richten?

Kijk op de website van een politieke partij die jou aanspreekt, hoe jij deze partij zou kunnen helpen. Schrijf dat hier op.

Pressiegroepen

Een pressiegroep is een groep die opkomt voor bepaalde belangen. Denk aan: Amnesty International, Bond tegen Vloeken, GreenPeace, Kick Out Zwarte Piet, Save the Children, Wakker Dier, maar ook de Consumentenbond, vakbond FNV, Rode Kruis, Vereniging eigen Huis, zijn voorbeelden van pressiegroepen.

  

Ze proberen met hun acties druk uit te oefenen op de politiek om voor elkaar te krijgen wat voor de pressiegroep van belang is. We noemen dit lobbyen.

lobbyen

de belangen

Bekijk de voorbeelden hierboven nogmaals. Kies één organisatie uit en omschrijf voor welk belang deze organisatie opkomt.

Wat voor acties voeren zij uit?

Invloed op de politiek

Als burger of pressiegroep zijn er manieren om invloed uit te oefenen op de politiek:

1. Direct contact opnemen met politici.

2. Als men niets met de klacht doet, kun je de rechter inschakelen.

3. Petitie (handtekeningen) indienen bij de overheid.

4. Verzoek indienen om een referendum te houden in de gemeente.

5. Klacht indienen bij de Nationale Ombudsman.

6. Inschakelen van de media.

7. Demonstreren en protesteren.

In de video zie je een voorbeeld van een student die de hulp inschakelt van presentator Tim Hoffman met zijn vlog #BOOS.

de petitie

het referendum

de Nationale Ombudsman

02:53

Van welke mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de politiek maakt Jeen hier gebruik?

1. Het recht om de media in te schakelen
2. Het recht om te demonstreren
3. Het recht om een burgerinitiatief in te dienen
4. Het recht om te klagen

Van welke mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de politiek maken de boeren hier gebruik?

1. Het recht om file te veroorzaken
2. Het recht om te demonstreren
3. Het recht om supermarkten te blokkeren
4. Het recht om te BBQen

Wat zouden deze boeren nog meer kunnen doen om voor hun standpunt op te komen?

Invloed op de politiek

Wist je dat het heel gemakkelijk is om contact te krijgen met een volksvertegenwoordiger uit de Tweede Kamer? Je hoeft alleen maar te bellen of een mailtje te sturen. Alle emailadressen van de Tweede Kamerleden staan gewoon op de site van de Tweede Kamer.

 

Invloed op de politiek

Je kunt ook een petitie starten. Een petitie is eigenlijk een handtekeningenactie. Je neemt een bepaald standpunt in over een onderwerp en je vraagt aan zoveel mogelijk mensen om dit standpunt te steunen door middel van een handtekening. Vaak wordt een handtekeningenactie aangeboden aan een Kamerlid in de Tweede Kamer.

Klik op deze link van de site petities.nl welke handtekeningenacties de laatste tijd zijn aangeboden aan Kamerleden.

de petitie

Kijk op de site: Welke petitie is het grootst op dit moment?

Levertijden Wehkamp lopen iets op door eerste staking ooit

De levertijden van Wehkamp lopen iets op door de eerste staking ooit bij het bedrijf. Zo’n vijftig personeelsleden leggen sinds maandagmiddag het werk neer bij het distributiecentrum in het Gelderse Maurik. Daardoor kunnen er al enige tijd geen bestellingen worden verzonden.

De personeelsleden besloten maandag te staken omdat Wehkamp het distributiecentrum in Maurik wil sluiten. Ook in Zwolle, waar het hoofdkantoor is gevestigd, verdwijnen arbeidsplaatsen. In totaal dreigen 82 mensen hun baan te verliezen.

De medewerkers zijn niet tevreden over het plan dat de werkgever heeft voorgesteld. Ze willen een hogere ontslagvergoeding en betere begeleiding bij het vinden van een nieuwe baan. Een ultimatum hiertoe verliep maandagmiddag, zonder bevredigend antwoord vanuit Wehkamp, waarop de werknemers het werk neerlegden. Het was voor het eerst dat personeel van Wehkamp staakte.

Bron: NU.nl, 2020

Wat willen de personeelsleden van Wehkamp bereiken?

1. Meer personeelskorting
2. Hun baan behouden
3. Hogere ontslagvergoeding
4. Dat Wehkamp failliet gaat

Welke mogelijkheden gebruiken ze daarvoor?

1. Staken
2. Demonstreren
3. Brieven schrijven
4. Pakketjes voor zichzelf houden

Wat zouden de personeelsleden van Wehkamp nog meer kunnen doen om invloed uit te oefenen?

Machtsmiddelen

Wil je invloed uitoefenen op de politiek? Dan zul je moeten kijken op welke manieren je macht kunt krijgen. Met macht heb je de mogelijkheid om het gedrag van anderen te sturen.

Macht heb je in vele vormen. Zo kan de wijkagent jou een boete geven als je vuil op straat gooit. De wijkagent gaat er vanuit dat je het door die boete wel laat om iets op straat te gooien. Je ouders kunnen je huisarrest geven wanneer je voor de zoveelste keer te laat thuiskomt. Zij hopen dat je door die straf nooit meer te laat komt.

de machtsmiddelen

Machtsmiddelen

Bekende mensen, bijvoorbeeld een voetballer als Ronaldo, of een zangeres als Beyoncé, hebben ook macht. De voetbalschoenen van deze sporters gaan als zoete broodjes over de toonbank en soms kan een artiest invloed hebben als hij of zij een doel steunt. Zij hebben grote invloed op mensen en daardoor macht.

Er zijn een aantal manieren waarop je macht of invloed kan hebben, we noemen ze machtsmiddelen.

de machtsmiddelen

02:25

Hebben deze celebraties macht over of invloed op mensen?

VOORBEELDEN VAN MACHTSMIDDELEN

1. Vanuit een beroep of functie (zoals een politieagent, leraar of je ouders)

2. Vanuit kennis en vaardigheden (zoals een chirurg of wetenschapper)

3. Vanuit overtuigingskracht (zoals een politicus die je overhaalt op hem te stemmen of een vriendin die je ompraat om mee te gaan naar een feest)

4. Vanuit aanzien en status (mensen die hoog op de maatschappelijke ladder staan)

VOORBEELDEN VAN MACHTSMIDDELEN

5. Toegang tot media (zoals een influencer met heel veel volgers)

6. Toegang tot politici (zoals journalisten of topbestuurders van grote bedrijven)

7. De grootte van een groep (zoals stakingen of protesten)

8.Hoeveel geld je hebt (zoals een miljonair voor wie een verkeersboete meer of minder niet uitmaakt)

Welk machtsmiddel is hier ingezet om macht uit te oefenen?

1. Vanuit een beroep of functie
2. Vanuit kennis en vaardigheden
3. Vanuit grootte van een groep
4. Vanuit (veel) geld

Welk machtsmiddel is hier ingezet om macht uit te oefenen?

1. Vanuit een beroep of functie
2. Vanuit kennis en vaardigheden
3. Vanuit grootte van een groep
4. Vanuit (veel) geld

Welk machtsmiddel is hier ingezet om macht uit te oefenen?

1. Vanuit een beroep of functie
2. Vanuit kennis en vaardigheden
3. Vanuit grootte van een groep
4. Vanuit (veel) geld

Begrippen uit deze les

• invloed
• pressiegroepen
• lobbyen
• petitie
• referendum
• Nationale Ombudsman
• machtsmiddelen

• individu
• standpunten
• belangen

Een voorbeeld van invloed uitoefenen op de politiek is stemmen tijdens verkiezingen.

1. Juist
2. Onjuist

Met een pressiegroep bedoelen we...

1. Een muziekvereniging
2. Een partij die ideeën heeft voor de samenleving.
3. Een sportclub
4. Een bedrijf dat zich met de politiek bemoeit.

Wanneer je wilt dat de overheid vuurwerk gaat verbieden, dan kun je het beste...

1. Zelf een politieke partij oprichten.
2. Lid worden van een politieke partij.
3. Heb je pech, de overheid doet hier niets aan.
4. Een petitie starten.

Wanneer mensen massaal gaan staken voor een hoger loon, dan is dat een voorbeeld van...

1. Macht door financiële middelen.
2. Macht door kennis en deskundigheid.
3. Macht door de grootte van de groep.
4. Macht door beroep of functie.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.