Les 2. Literatuur middeleeuwen. Jaco van Maerlant (rest) en rederijkers

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Programma

• Voortgang (Talent, literatuurgeschiedenis, keuze ME boek)
• Hoe begin je aan een beschouwing?
• Literatuurgeschiedenis: laatste stukje Van Maerlant + de rederijkers

Leerdoelen

• Je verwerft kennis en inzicht in de Nederlandse literaire cultuur van de middeleeuwen: Jacob van Maerlant en de rederijkers
• Je kunt teksten vergelijken en bepalen welke beschouwing het meest geslaagd is.
  
• Je kunt je voorbereiden op het schrijven van een beschouwing
  

Keuze 2e boek middeleeuwen

• Van den vos Reynaerde
• Karel ende Elegast
• Elkerlijc
• De reis van Sint Brandaan
• Mariken van Nieuwmeghen
• 6 Ridderverhalen (of enkelen daaruit)

Opdracht Middeleeuwen

• (Her)lees de Beatrijs 
• Schrijf een beschouwing van tussen de 500 en 700 woorden.
• Schrijf een inleiding, kern en een slot.

Inleiding, kern, slot

• In de inleiding introduceer je de boeken; het thema; de auteurs; en je onderzoeksvraag/ of stelling.
  
• In de kern geef je argumenten bij je vraagstelling. Maak vergelijkingen. Gebruik de inhoud van de boeken.
  
• In het slot weeg je de argumenten/meningen tegen elkaar af en kom je tot een slotsom, het antwoord op je vraag.
  

Bronnen, citaten, etc.

• Min. 1 bron naast je boeken: een recensie of een achtergrondartikel
• Verwerk citaten in je beschouwing uit je bron(nen) en je 2 boeken (min 1 citaat per boek).
• Betrek de middeleeuwese cultuur (als achtergrondinformatie) bij je beschouwing
• De spelling moet correct zijn.
• Voeg een bronnenlijst toe (volgens APA-richtinlijnen)(https://www.scribbr.nl/category/apa-stijl/).

Planning

Week 20: uitleg opdracht

Week 21: maken bouwplan en samen beoordelen

Week 22 schrijven (1e versie)

Week 23 inleveren  (2e versie)

Beginnen aan de beschouwing 1

Documenteren

Zoek op internet achtergrondartikelen over de boeken. (Je kan ook gebruikmaken van de LessonUps over de middeleeuwse literatuur).

Beginnen aan de beschouwing 2

Brainstorm 

• Brainstorm individueel of samen (bijvoorbeeld door met elkaar te videobellen)  over je boeken en schrijvers. Wat hebben ze gemeen? Wat zijn de verschillen? Komen er verschillende meningen in je achtergrondartikelen/ recensies voor?  
• Welke vragen komen er bij je op?

Beginnen aan de beschouwing 3

Ordenen

Orden je gedachten: wat schijf je in de inleiding? Hoeveel alinea's heb je nodig in je kern? Wat schrijf je waar? Wat wordt je centrale  vraag?

Beginnen aan de beschrouwing 5

Schrijfplan!

Schrijf in steekwoorden op wat je in welke alinea wil schrijven.

Je kan nu ook al tussenkopjes, en misschien al een titel bedenken.

Tesktstructuur?

Wat schrijf je in je conclusie? 

Schrijf een inleiding

In de inleiding trek je de aandacht van de lezer d.m.v. een anekdote, aanleiding, eerder artikel, achtergrondinformatie.

Zie ook p. 77, 78 van je Talent vakboek

Onderwijs in de middeleeuwen

Trivium

• de grammatica (het bestuderen van de structuur van het Latijn)
• de retorica (het er zich schriftelijk en mondeling in kunnen uitdrukken) 
• dialectica of logica (het opzetten van een betoog en het afwegen van argumenten). 

Quadrivium

rekenen

wiskunde 

astronomie

muziektheorie

En daarna...

• Minderheid ging naar de universiteit 
• Studies: theologie, filosofie, rechten of medicijnen
• Universiteiten alleen in Leuven, Parijs, Orleans of Bologna
• Op het platteland maar heel weinig scholing

En jij?

Als jij in de middeleeuwen had geleefd, zou jij dan denk je het trivium  en/ of het quadrivium hebben doorlopen?

En zou je naar de universiteit gaan?

De rederijkers

0

De rederijkers waren burgers uit de stad. Zij hadden dezelfde maatschappelijke positie als

1. edelen
2. geestelijken
3. boeren/ burgers

Vormregels

• Strenge vormregels
• Voorbeeld: 'Refrein', een gedicht van meerdere strofen waarbij aan het slot van iedere strofe dezelfde regel (de ‘stokregel’) herhaald wordt.
• Waarom die regels? Goddelijke orde, harmonie, (in de hele kosmos) moest in de kunsten weerspiegeld worden.

Landjuwelen

• Wedstrijden tussen verschillende rederijkerskamers
• Er werd gestreden in de disciplines toneel (serieus en komisch) en poëzie.

Huiswerk maandag

• Zoek bronnen op internet of in de bibliotheek voor je beschouwing
• Lees je 2e middeleeuwse boek (https://bulkboek.online/reeks-middeleeuwen/)
• Maak de opdrachten van Talent en Literatuurgeschiedenis af

Volgende les

• Brainstormen
• Schrijfplan beschouwing maken