H3 - week 47 - Les 3 - Grammatica Samentrekkingen

Welkom!

Nederlands
Mevrouw Takken, TNL
tnl@jfc.nl


1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Welkom!

Nederlands
Mevrouw Takken, TNL
tnl@jfc.nl


Slide 1 - Tekstslide

- Dagopening
- Stillezen
- Grammatica woordsoorten uit H2 - hww, zww, kww
- Aan de slag: oefening op papier


Planning deze les:

Slide 2 - Tekstslide

- Je kent de theorie van grammatica woordsoorten: kww, zww, hww
- Je kunt deze toepassen;
- Je kunt in een zin aangeven of iets een werkwoordelijk gezegde is of een naamwoordenlijk gezegde
- Je kunt in samengestelde zinnen alle ww benoemen. 
Doel van de les

Slide 3 - Tekstslide

Stillezen
timer
10:00

Slide 4 - Tekstslide

Als een woord of woordgroep twee keer voorkomt, mag je het weglaten:

 - dat heet een samentrekking
Samentrekkingen

Slide 5 - Tekstslide

Er bestaat voorwaartse en achterwaartse samentrekking:

Voorwaartse samentrekking: het gezamenlijke deel wordt genoemd in het eerste deel van de samentrekking en verderop weggelaten: een antieke lamp en een (-) stoel;

Achterwaartse samentrekking: het gemeenschappelijke deel wordt genoemd in het laatste deel van de samentrekking en daarvóór weggelaten: binnen- en buitenland.
Samentrekkingen

Slide 6 - Tekstslide

Samentrekkingen komen voor op drie niveaus:


1. woordniveau 

2. woordgroepsniveau 

3. zinsniveau 
Samentrekkingen

Slide 7 - Tekstslide

Samentrekkingen komen voor op drie niveaus (in de voorbeelden is het weggelaten deel onderstreept):

1. woordniveau – op de plaats van het samengetrokken woorddeel wordt een streepje geschreven: keukenstoel en -tafel; zon- en feestdagen;
2. woordgroepsniveau 
3. zinsniveau 
Samentrekkingen

Slide 8 - Tekstslide

Samentrekkingen komen voor op drie niveaus (in de voorbeelden is het weggelaten deel onderstreept): 

1. woordniveau
 
2. woordgroepsniveau – binnen een woordgroep worden een of meer hele woorden weggelaten: dure ringen en (-) armbanden; hoge (-) en lage bergen;
3. zinsniveau 
Samentrekkingen

Slide 9 - Tekstslide

Samentrekkingen komen voor op drie niveaus (in de voorbeelden is het weggelaten deel onderstreept): 

1. woordniveau
 
2. woordgroepsniveau 
3. zinsniveau – een of meer zinsdelen (ow, lv, mv, bwb enz.) die twee keer voorkomen, worden weggelaten:
– Iris volleybalt op zaterdag en Peter (-) op zondag.
– Je wilt (-) en krijgt een leuk cadeautje.
Samentrekkingen

Slide 10 - Tekstslide

Wanneer mag je een samentrekking op zinsniveau gebruiken?

Samentrekken mag alleen als aan drie voorwaarden wordt voldaan:
1. de weggelaten woorden hebben dezelfde functie (zinsdeel, woordsoort),
2. dezelfde betekenis én
3. hetzelfde getal (enkelvoud/meervoud) als de woorden die blijven staan.
Samentrekkingen

Slide 11 - Tekstslide

Is de samentrekking in deze zin goed?

De Eerste Kamer heeft de wet aangenomen en geldt vanaf 1 januari
A
ja, dat klopt
B
nee, dat klopt niet

Slide 12 - Quizvraag

De Eerste Kamer heeft de wet aangenomen en geldt vanaf 1 januari.

Het onderwerp is in beide zinnen niet hetzelfde:
a. de Eerste Kamer
b. de wet

Zoals het hier nu staat, geldt de Eerste Kamer vanaf 1 januari. 
Waarom klopt ie niet?

Slide 13 - Tekstslide

Is de samentrekking in deze zin goed?

De leerlingen werden ongeduldig en het lokaal uitgezet
A
ja, dat klopt
B
nee, dat klopt niet

Slide 14 - Quizvraag

De leerlingen werden ongeduldig en het lokaal uitgezet

werden is pv die samengetrokken wordt
zin 1 = kww
zin 2 = hww

Werden heeft twee keer een andere functie, dus mag niet wordenn samengetrokken. 
Waarom klopt ie niet?

Slide 15 - Tekstslide

Wat:
H2 - leerlijn grammatica Samentrekking - helemaal.

(Dit staat bij de komende week in de planner, maar dan lopen we iets voor)

Aan de slag!

Slide 16 - Tekstslide

Voor de les:
- Leer de zinsdelen en woordsoorten uit havo 2: De Brug

In de les:
Werken aan samentrekkingen

Succes!
Volgende les: 

Slide 17 - Tekstslide