H 3.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

3.3 Machtige heren, halfvrije boeren

Lesdoelen;

Aan het einde van de les weet je;

- waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren.

- hoe de landbouw was georganiseerd.

- welke sociale verhoudingen er waren.

het hofstelsel

Op dit stuk land loopt een deel van het vee van de boeren

Deze horigen zijn bezig met het uitvoeren van hun verplichte herendiensten

Na het oogsten, gaan de boeren hier hun graan malen

Bij een aanval trekken de dorpelingen zich hier terug samen met hun vee

Hier woont de heer, de baas van het domein

Dit is een boerderij, hier woont de horige samen met zijn gezin

Op dit stuk land staat het graan dat bij geoogst kan worden

Akkers van de landheer

Het hof

Pacht

Akkers van de horigen

Bescherming

Herendiensten

Vervolg paragraaf 3.3

De standenmaatschappij in de Middeleeuwen

stand: een groep met een vaste sociale positie.

Standen in de middeleeuwen:

1. Eerste stand: de Geestelijken, de mensen die in dienst zijn van de kerk. (bidden)
2. Tweede stand: Edelen: de koning, leenmannen en sommige ridders. Besturen, rechtspreken en verdedigen van het gebied. (vechten)
3. Derde stand: de rest van de bevolking: vooral boeren, zij zorgen voor het voedsel. (werken)

Ongelijkheid: 

De eerste en tweede stand hadden privileges: speciaal recht, voorrechten. ten opzichte van de derde stand. 

Ook hadden ze heerlijke rechten: recht van de heer in het gebied. 

De eerste stand:

De tweede stand:

De derde stand:

De geestelijken

De edelen

De boeren

In de middeleeuwen was er een standenmaatschappij. Wie hoort bij welke stand?

Eerste stand

Tweede stand

Derde Stand

Geestelijken

Adel

Boeren

Sleep de teksten naar de juiste plek in de afbeelding

Ik ben van adel

Ik ben een geestelijke

Ik betaal pacht

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

Drie standen:

1. Geestelijken

2. Adel

3. De rest

De eerste stand:

De geestelijken. Zij zorgden voor alles wat met geloof te maken had.

De tweede stand:

De adel. Zij bestuurden het land, verzorgden de rechtspraak en verdedigden het land als er oorlog was. 

De derde stand:

De rest van de bevolking. Zij zorgden voor het voedsel.

In de Middeleeuwse standenmaatschappij hadden de eerste en de tweede stand alle rechten, en de derde stand vrijwel alle plichten (zoals het betalen van belasting).

Aan deze verdeling werd niet getwijfeld: God heeft het zo gewild.

Klik op de afbeelding

!

Krijgen bescherming van de heer

Het systeem van heren en horigen op een domein

vaak gemaakt van steen

de eigenaar van een domein

de grond en boerderijen van de heer

het domein

het hofstelsel

Het huis van de heer

de heer

horigen

Maak de goede combinaties

Op de afbeelding zie je de 3 sociale groepen uit de Middeleeuwen. Sleep de juiste groep naar de juiste plek op de afbeelding

De geestelijken

De edelen

De boeren

Wat is een domein?

1. het gebied van een horige
2. het gebied van een koning
3. het gebied van een halfvrije boer
4. het gebied van een edelman of klooster

Een horige is een

1. tot slaaf gemaakte boer
2. een halfvrije boer
3. een vrije boer

Kijk de opdrachten van 3.2 na.