ARGO 2 grammatica 2.2 genitivus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Naamval en functie: genitivus

Grammatica 2.1

Na deze lessonup:

- heb je de functies van de nominativus en accusativus herhaald

- ken je de functies van de genitivus

- weet je op welke plek in de Griekse zin een bijvoeglijke bepaling kan staan

Herhaling:
De nominativus is:

1. alleen onderwerp
2. onderwerp en lijdend voorwerp
3. onderwerp en naamwoordelijk deel
4. onderwerp en na een voorzetsel

Herhaling:
De accusativus is:

1. lijdend voorwerp
2. onderwerp en lijdend voorwerp
3. lijdend voorwerp en naamwoordelijk deel
4. lijdend voorwerp en na een voorzetsel

naamval => functie in de zin 

Grieks heeft vier naamvallen:

Nominativus = onderwerp of nw deel gezegde

Accusativus = lijdend voorwerp of na voorzetsel + acc

Dus: rijtjes zijn belangrijk

want dan weet je welke functie een woord in de zin heeft!

Oefenen!

Sleep de vormen naar de juiste naamval

nom ev

gen ev

dat ev

acc ev

nom mv

gen mv

dat mv

acc mv

μαχη

μαχης

μαχῃ

μαχην

μαχαι

μαχων

μαχαις

μαχας

Sleep de vormen naar de juiste naamval

nom ev

gen ev

dat ev

acc ev

nom mv

gen mv

dat mv

acc mv

θεον

θεου

θεοι

θεων

θεοις

θεῳ

θεος

θεους

Sleep de vormen naar de juiste naamval

nom ev

gen ev

dat ev

acc ev

nom mv

gen mv

dat mv

acc mv

παιδων

παιδι

παιδας

παιδες

παισιν

παιδος

παιδα

παις

Genitivus

nieuwe naamval!

Hoofdfunctie: bijvoeglijke bepaling

Ook mogelijk: na voorzetsel + gen

Of: na werkwoord + gen

Bijvoeglijke bepaling

- zegt iets over zelfstandig naamwoord

bijvoorbeeld: 

van wie/wat het is: de stoomboot van Sinterklaas

waar het uit bestaat: een hoedje van papier

waar het deel van uitmaakt: een deel van het boek

heel vaak kun je dit vertalen met 'van ...'

Voorbeeld in het Grieks

ἀδελφός τῆς κόρης 

vertaling: een broer van het meisje

De plek van de bijv. bepaling

Voor of na het naamwoord waar het bijhoort als dat geen lidwoord heeft:

ἀδελφός τῆς κόρης een broer van het meisje

τῆς κόρης ἀδελφός een broer van het meisje

Tussen lidwoord en naamwoord waar het bijhoort. 

ὁ τῆς κόρης ἀδελφός de broer van het meisje

Genitivus na voorzetsel + gen

Sommige voorzetsels hebben niet + acc., maar + gen.

Voorbeelden: ἐγγύς, διά (δι᾽), ἐκ (ἐξ)

ἐγγύς του θεού

 διά της πετρας

 ἐκ των δενδρων

Genitivus na werkwoord + gen

Na sommige werkwoorden komt als lijdend voorwerp niet een accusativus maar een genitivus.

In de woordenlijst staat na zo'n werkwoord altijd + gen.

Voorbeelden: ἄρχω, ἀκούω

ἄρχω των θεων ik heers over de goden

ἀκούω των θεων ik hoor de goden

(ἀκούω soms ook met de acc... die eet van twee walletjes mee)

Hoe kan de genitivus NIET worden gebruikt in een zin?

1. Als bijv. bepaling -bezit
2. Als bijw. bepaling na een voorzetsel
3. Als naamwoordelijk deel v/h gezegde
4. Als aanvulling bij een werkwoord

Sleep alle woorden die in de genitivus staan naar het vakje 'genitivus' toe

Genitivus

Ἡ

Ἀθηνα

ἡ

θεου

θυγατηρ

ἐστιν

Ἡ Ἀθηνα ἡ θεου θυγατηρ ἐστιν
Wat is de functie van de genitivus in deze zin?

1. bijvoeglijke bepaling
2. aanvulling bij vz
3. aanvulling bij ww

Vertaal de zin:
Ἡ Ἀθηνα ἡ θεου θυγατηρ ἐστιν

Sleep alle woorden die in de genitivus staan naar het vakje 'genitivus' toe

Genitivus

Ὁ

Ζευς

την

Ἀθηναν

ἐκ

της

κεφαλης

τικτει

Ὁ Ζευς την Άθηναν ἐκ της κεφαλης τικτει

Wat is de functie van de genitivus in deze zin?

1. bijvoeglijke bepaling
2. aanvulling bij vz
3. aanvulling bij ww

Een bijv. bepaling kan in het Grieks staan:

1. voor het lidwoordloze naamwoord
2. na het lidwoordloze naamwoord
3. tussen lidwoord en naamwoord in
4. A B en C zijn goed

Wat wil je nog vragen over de genitivus?