Classicisme

• Muziek
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Periodes

Middeleeuwen  (500  - 1400)

Renaissance      (1400 - 1600)

Barok                      (1600 - 1750)

Classicisme         (1750 - 1815)

Romantiek            (1800 - 1900)

Modernen             (1900 - heden)

Kernwoorden?

Middeleeuwen: Kerk

Renaissance: Mens

Barok: Macht

Classicisme: 

Kernwoord Classicisme:

Mach

Denken

Kernwoord Classicisme:

Mach

Denken

'De Verlichting'

Denken: intellectuele stroming

Gelijke rechten,                                  

                                 

          individuele vrijheid,

                                         algemene ontwikkeling

Denken (vragen naar het waarom) leidt tot opstand 

1789

Denken: orde & regelmaat

In de architectuur: netjes en symmetrisch

Denken: orde & regelmaat

Coda

Expositie

Re-expositie

Doorwerking

A

B

A'

Overzicht van "Hoofdvorm" (sonate-/symfonie-vorm)

In de muziek:

kenmerken Classicisme

1: Periodieke zinsbouw

2: Symmetrie en contrasten

3: 3klanken als motief

4: Domintant septiem-tonica einde

5: Albertijnse bas

6: Homofoon, of melodie met begeleiding

Sonate - Symfonie - strijkkwartet

Sonate:             Muziekstuk voor 1 of 2 solo-instrumenten. 

                             Vaste opbouw van 4 delen

Symfonie:        door orkest, ook in sonatevorm

Strijkkwartet: 2 violen, altviool, cello

Sonate

- Muziekstuk voor 1 of 2 soloinstrumenten, begeleid door kamerorkest of door grotere orkestbezetting.

-Bestaat uit:                                                                                              

                                A: Snel deel in sonate vorm

           B: langzaam deel

                                 C: Dans (menuet, 3/4 maat)

D: Snel deel

Orde & regelmaat in de muziek

Slot

Overgang

Coda

Melodie 1

Melodie 2

Expositie

Doorwerking

A

Overzicht van "Hoofdvorm" (sonate-/symfonie-vorm)

Vorm:

Orde & regelmaat in de muziek

Slot

Overgang

Overgang

Slot

Coda

Melodie 1

Melodie 2

Melodie 2

Melodie 1

Expositie

Re-expositie

Doorwerking

A

A'

Overzicht van "Hoofdvorm" (sonate-/symfonie-vorm)

Vorm:

Orde & regelmaat in de muziek

Slot

Overgang

Overgang

Slot

Coda

Melodie 1

Melodie 2

Melodie 2

Melodie 1

Expositie

Re-expositie

Doorwerking

A

B

A'

Overzicht van "Hoofdvorm" (sonate-/symfonie-vorm)

Vorm:

Expositie

Hierin maak je als luisteraar kennis met de twee contrasterende thema's. Wanneer er sprake is van uitgebreide thema's, dan spreken we van themagroepen. Deze zijn meestal met elkaar verbonden door een overgangszin. Het eerste thema staat in de hoofdtoonsoort, het tweede in de dominant of in de parallelle toonsoort.

doorwerking of ontwikkeling

Hierin heeft de componist de vrijheid om aan de slag te gaan met het thematische materiaal uit één of beide thema's; variaties van dat thematisch materiaal bijvoorbeeld in andere toonsoorten of door middel van motiefverwerking. Er kan ook geheel nieuw materiaal in voorkomen. Uiteindelijk na alle omwegen en fantasierijke uitstapjes in de doorwerking moduleert de muziek weer terug naar de hoofdtoonsoort.

Reprise

Dit is een gewijzigde herhaling van de expositie: beide thema's staan nu echter in dezelfde toonsoort, er is dus geen overgangszin, maar een verbindingszin. Er zijn kleine melodische en ritmische veranderingen en er is een afsluitende slotgroep en een coda.

Coda

Dit is de afsluiting van de sonate. Er wordt gebruik gemaakt van V7 - I. 

Soms een aantal keren na elkaar, om het te versterken. 

Componisten

Mozart, Haydn, Beethoven

'De Weense school':

van sonates en symfonieën

Clavecimbel

Piano(forte)

Instrumenten

Barokorkest

Geen dirigent

wat doen we met de aarde? 

wie zijn we als mensen? 

waarom zijn we zo....?