Arm en rijk

• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 8

Arm en rijk

Benodigdheden deze les (60 min): 

- Chromebooks 

- A3 papier dik voor posters 

- Stiften in verschillende kleuren 

- Pen en papier 

- Bladen met daarop een perspectief + voorbeeldvragen voor de kinderen. 

Dia 1

(2 min) De kinderen zitten klaar voor de les. Dit betekent dat alle kinderen het digibordscherm goed kunnen zien.

Stel de volgende vraag aan de kinderen.

- Wat heeft deze afbeelding met arm en rijk te maken?

Arm en rijk

Lesdoel:

Ik kan met behulp van Gapminder (Dollarstreet) onderzoeken wat het verschil is tussen arme en rijke mensen in één land, en ik kan deze verschillen bekijken vanuit verschillende kanten, zoals geld (economisch), leefomstandigheden (sociaal), regels en wetten (politiek), cultuur, geschiedenis (historisch) en natuur.

Dia 2

(3 min) Bespreek het lesdoel met de kinderen. 

Leg uit dat Gapminder een tool is (gebaseerd op onderzoek, dus feiten) die verschillen op de wereld laat zien tussen o.a. landen op basis van het inkomen. Dit verschil kunnen we vanuit verschillende perspectieven (kanten) bekijken. Voorbeelden:

- Welke opleiding heeft iemand gedaan?

- Heeft iemand drinkwater uit de kraan en een auto voor de deur om zich mee te vervoeren?

- Welke wetten zijn er in het land wat betreft basisvoorzieningen zoals ziekte, voedsel, dak boven je hoofd?  

- Welke historische gebeurtenissen hebben invloed gehad op het land? 

- Woont iemand in een bergzaam land waardoor het moeilijker is om naar het werk te reizen? 

Is Afrika een arm of een rijk continent?

Dia 3

(3 min) Bespreek de vraag met de kinderen. 

Vragen die je als leerkracht kunt stellen:

- Wat bedoelen we eigenlijk met "arm" of "rijk"? Gaat dat alleen over geld?

- Wat is een continent? Hoeveel landen liggen er in Afrika?

- Kun je een heel continent als “arm” of “rijk” bestempelen?

- Waar denk je dat het beeld vandaan komt dat Afrika arm is?

- Kunnen landen rijk zijn aan natuur of cultuur, maar toch als ‘arm’ gezien worden? Hoe zit dat?

We gaan op bezoek bij twee gezinnen in Afrika

Gezin 1

M en T wonen in Zuid-Afrika. Zij wonen in een 2 persoonskamer appartement in een beveiligd complex. Zij hebben schoon drinkwater en elektriciteit. 

Inkomsten: $3.755 per maand

Dia 4

(7 min) Lees de omschrijving van het gezin voor (of laat een leerling dit doen). 

Vertel dat jij via Gapminder op bezoek gaat bij dit gezin. 

- Laat de kinderen bij Gampinder zien hoe zij de taal omzetten van Engels naar Nederlands 

- Laat de kinderen de tijdbalk bovenin het scherm zien. Vertel dat links arm is en rechts rijk. Waar bevindt het eerste gezin zich op de balk? Vertel dat het laagst genoteerde Nederlandse gezin een inkomen heeft van $1260,-. Dat is omgerekend ruim 1400,- euro.  Dit gezin heeft een inkomen van $3755,-. Dat is omgerekend ruim 4200,- euro. Dit gezin is dus best rijk (dit zie je ook op de balk)

- Lees de tekst (Engels) met de kinderen en vertaal. Blader vervolgens met de kinderen door de afbeeldingen. 

www.gapminder.org

Dia 5

Link naar de website van het eerste gezin. 

We gaan op bezoek bij twee gezinnen in Afrika

Gezin 2

Zuid-Afrika. R is 43 jaar en grasknipper (30 uur per week). Zijn vrouw B is 36. Ze hebben 3 dochters. Ze hebben een eigen woning: 1 kamer. Ze wonen hier al 9 jaar. Geen elektriciteit en geen eigen toilet.  Inkomsten: $149 per maand.

Dia 6

(5 min) Lees de omschrijving van het gezin voor (of laat een leerling dit doen). 

Vertel dat jij via Gapminder ook op bezoek gaat bij dit gezin. 

- Laat de kinderen de tijdbalk bovenin het scherm zien. Vertel dat links arm is en rechts rijk. Waar bevindt het tweede gezin zich op de balk? Dit gezin heeft een inkomen van $149,-. Dat is omgerekend ruim 167,- euro. Dit gezin is dus redelijk arm (dit zie je ook op de balk). Maak nogmaals de vergelijking met het Nederlandse gezin (1400,- euro).

- Lees de tekst (Engels) met de kinderen en vertaal. Blader vervolgens met de kinderen door de afbeeldingen. 

www.gapminder.org

Dia 7

Link naar de website van het tweede gezin. 

Verschillende perspectieven 

1. Economisch 💵
2. Sociaal 👫
3. Politiek 🏛️
4. Cultureel 🎶🍲
5. Historisch 📜🕰️
6. Natuurlijk  🌿💧⛰️

Dia 8

(2 min) Bespreek met de kinderen de verschillende perspectieven die reeds (deels) aan bod zijn geweest in dia 2 (lesdoel). 

Nu gaan we de verschillen tussen deze twee gezinnen vanuit verschillende kanten bekijken

Economisch

- Gaan de kinderen naar school?

- Kopen ze hun spullen in een winkel of maken ze veel zelf?

- Welke spullen hebben ze in huis (meubels, elektronica, keukenapparatuur)?

- In wat voor huis wonen ze? Is het groot of klein?

- Wat voor werk doet het gezin?

- Hoeveel verdienen ze ongeveer per maand/dag?

- Hoeveel mensen in het gezin werken?

Gezin 1 (moeder + dochter) - Zuid-Afrika

- Het meisje is bezig met een bachelor studie 

- Ze hebben voldoende geld om naast voedsel ook luxe producten te kopen (make-up, auto, elektronica). 

- Ze wonen in een groot en luxe appartement met meerdere kamers. 

- Het inkomen van de moeder is $3755,- per maand.

Gezin 2 (vader + moeder + 3 dochters) - Zuid-Afrika

- Het is onbekend of de kinderen naar school gaan.

- 90% van het inkomen wordt besteed aan voedsel.

- Ze wonen in een heel klein zelfgebouwd huisje.  

- Het inkomen van de vader en moeder samen is $149,- per maand. Het is onbekend of de kinderen ook moeten werken. 

Dia 9

(5 min) Gebruik de twee gezinnen als voorbeeld. Je bekijkt de gezinnen door een economische bril. Dit is direct een voorbeeld van het eindproduct wat de kinderen moeten afleveren. 

Stap 1: Je krijgt een nummer 1-6. Je werkt samen met je nummerbuddy.

Stap 2: Ga naar: https://www.gapminder.org/dollar-street en kies een land. 

Stap 3: Onderzoek twee gezinnen met een verschillend inkomen uit hetzelfde land. 

Stap 4: Maak een poster op papier of in Google Presentaties, waarin je deze twee gezinnen met elkaar gaat vergelijken. Dit doe je door in te zoomen op 1 van de verschillende perspectieven. Je krijgt een perspectief van de meester/juf.

Stap 5: Presenteren van de poster aan de klas (volgende les) 

De opdracht

Dia 10

(5 min uitleg + 25 min zelfstandige verwerking) Je kan de kinderen in tweetallen laten werken of in groepjes. Ieder tweetal of groepje krijgt een ander perspectief. 

De kinderen mogen tijdens het werken Google Translate gebruiken om de tekst te vertalen. Ze mogen ook Google Maps gebruiken om uit te zoeken waar het land ligt. 

De kinderen krijgen van de leerkracht een perspectief. Op dit blaadje staan ook vragen die zij zichzelf kunnen stellen gedurende hun onderzoek. 

Terugblik

Ik kan met behulp van Gapminder (Dollarstreet) onderzoeken wat het verschil is tussen arme en rijke mensen in één land, en ik kan deze verschillen bekijken vanuit verschillende kanten, zoals geld (economisch), leefomstandigheden (sociaal), regels en wetten (politiek), cultuur, geschiedenis (historisch) en natuur.

Dia 11

(5 min) Terugblik op de les. Wat ging er goed? Wat kan er beter? Hoe was de opdracht? Ben je klaar voor het presenteren van je poster of moeten we nog meer verwerkingstijd inplannen?