Gs 8: Liberalisme, socialisme en nationalisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 8:  Burgers en stoommachines

                                                                          19e eeuw                        1800-1900

Wat is de sociale kwestie?

1. De armoede onder boeren in de 19e eeuw.
2. De wet kinderarbeid te verbieden.
3. Het besef dat er een oplossing moet komen voor de slecht woon- en leefomstandigheden van arbeiders
4. Wetten waarmee het leven van rijke mensen in de 19e eeuw beter zou moeten worden.

Wat is het communisme?

1. Politiek systeem waarbij de vrije markt een grote rol speelt
2. Politiek systeem waarbij de productiemiddelen van iedereen zijn
3. Politiek systeem waarbij de burgers de macht hebben
4. Politiek systeem waarbij iedereen gelijk is

Conservatisme

• alles bij het oude houden
• tegen idealen Franse Revolutie (vrijheid, gelijkheid, broederschap)
• voor tradities 
• voor koningschap en macht rijke burgerij en adel
• tegen volksinvloed

Liberalisme 

Komt voort uit Verlichtingsideeën die de vrijheid van het individu voorop stelden. Vaak waren dit de rijkere burgers 

Voor:

• Persoonlijke vrijheid van mensen.
• Economische vrijheid: vrije markt 

• Meer democratie, niet afhankelijk zijn van de koning.
• Wie meer belasting betaalt mag stemmen (censuskiesrecht) 

Socialisme

Socialisten komen op voor de rechten van arbeiders. Zij vinden dat werkende mensen beschermd moeten worden. Vaak de arme arbeiders.

Voor:

• Het verbeteren van werkomstandigheden.
• Staken en vakbonden oprichten om op te komen voor hun rechten.
• Taak van de overheid is om te zorgen voor lagere klassen
• Algemeen kiesrecht. 

Confessionalisme

De godsdienstige kant was een belangrijke richting in de politiek. Te verdelen in protestante en katholieke leden. Zij lieten zich leiden door het geloof. 

Voor:

• Wilden dat de overheid ook subsidie gaf aan 'bijzondere' scholen, net als aan de openbare scholen.
  
• Tegen het socialisme, liberalisme en feminisme
• De bijbel als leidraad

Politiek in de 19e eeuw. 

Door emancipatiebewegingen in de 19e eeuw ontstonden er nog meer stromingen.

Emancipatiebeweging: is ‘een beweging die streeft naar gelijkberechtiging van achtergestelde groepen’.

• Feminisme

Nationalisme

Nationalisten voelen zich door taal, gewoontes, een vlag en het volkslied als inwoners sterk met elkaar verbonden. Hypernationalisme: Geloven dat hun volk, land en cultuur de beste is van de hele wereld. Vaak overdreven trots.

Voor: 

• Zij willen graag dat de trots voor het land op school aandacht krijgt
• Sterk leger om wereldwijd militair een machtig land te zijn.
• Liefde voor het eigen volk en cultuur: geschiedenishelden!
• Streven naar koloniën

Feminisme 19e eeuw

Feministen vinden dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn. Dat betekent dat vrouwen dezelfde rechten zouden moeten hebben als mannen. 

Voor:

• Stemrecht voor vrouwen
• Toegang tot hoger onderwijs
• Toegang tot anticonceptie

Waar of niet waar?

Na 1848 bleef de Nederlandse koning erg machtig

1. Waar
2. Niet waar

Welke politieke stroming hoort bij de volgende zin?

"De taak van de overheid is om te zorgen voor een eerlijke verdeling van kennis, inkomen en macht."

1. Liberalen
2. conservatieven
3. Socialisten
4. Nationalisten

-  Verbind de uitspraken aan de juiste politieke stromingen

SOCIALISME

LIBERALISME

CONFESSIONALISME

FEMINISME

NATIONALISME

Wij willen betere werkomstandigheden!

Wij willen gelijke rechten als mannen!

Nederland is het beste land op aarde!

Wij willen geen verandering en de bijbel als leidraad! 

Wij willen zo weinig mogelijk bemoeienis van kerk en staat!