Woordsoorten tweede les

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Woordsoorten

WW, LW, ZN, BV en VZ

lidwoord

zelfstandig-

naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

werkwoord

De

sportieve

jongen

voetbalt.

Is kochten een werkwoord of geen werkwoord?

1. werkwoord
2. geen werkwoord

Theorie werkwoorden 

Een werkwoord is een woordsoort.

Een werkwoord zegt wat iets of iemand kan doen

of wat er gebeurt.

In een zin staat tenminste één werkwoord.

Er zijn werkwoorden met een onduidelijke betekenis zoals: hebben, zullen, kunnen, worden of zijn. 

Een werkwoord kan je vervoegen: lach, lacht, lachen, lachte, lachten, gelachen, lachend.

Lidwoord (lw)

•   3 lidwoorden 
•   De, het, een 
•  Lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord
• Tussen het lidwoord en een zelfstandig naamwoord kan nog een ander woord staan, bijvoorbeeld het blauwe tasje.

Lidwoorden

1. De (bepaald lidwoord) (blw)
2. Het (bepaald lidwoord) (blw)
3. Een (onbepaald lidwoord) (olw)
   
   

• De vader en het kind zitten in een vliegtuig.

Zelfstandige naamwoorden (ZN)

Woorden waar je een lidwoord voor kunt zetten, noem je zelfstandige naamwoorden (znw).

Namen zijn ook zelfstandige naamwoorden. Suzanne en Zwolle zijn dus zelfstandige naamwoorden.

De blonde jongen is zijn rugtas vergeten.

Wat is in deze zin 

een zelfstandig naamwoord?

blonde

jongen

rugtas

is

Bijvoeglijke naamwoorden (bn)

• Een bijvoeglijk naamwoord vertelt iets over een mens, dier, plant, ding of naam. Over een zelfstandig naamwoord dus.

• De blauwe trui
• De aardige vrouw
• Het mooie eendje zwemt in de gracht.
• De eend is mooi (een BN kan dus ook achter het ZN staan)

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het materiaal waarvan iets gemaakt is en eindigt vaak op -en

De gouden ring

Maar: de plastic tas (zonder -en)

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

een

doos

de

trui

de

tassen

Waar zegt het bijvoeglijk naamwoord iets over?

1. Zelfstandig naamwoord
2. Lidwoord
3. Werkwoord
4. Bijvoeglijk naamwoord

Welk woord is het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord in de zin?

Je kunt in de koude winter je mooie handen het best beschermen met leren handschoenen.

1. koude
2. mooie
3. beschermen
4. leren

Schrijf de zin op en vul de woordsoort aan 

• Ik WW een ZN.
• Ik eet een boterham.
• Ik lees een boek.
• Ik heb een zusje
• ... 

OLW = onbepaald lidwoord

BLW = bepaald lidwoord

ZN = zelfstandig naamwoord

BN = bijvoeglijk naamwoord

WW = werkwoord

Ik hou van ZN en ZN.

OLW = onbepaald lidwoord

BLW = bepaald lidwoord

ZN = zelfstandig naamwoord

BN = bijvoeglijk naamwoord

WW = werkwoord

Ik hou van BN ZN en BN ZN.

OLW = onbepaald lidwoord

BLW = bepaald lidwoord

ZN = zelfstandig naamwoord

BN = bijvoeglijk naamwoord

WW = werkwoord

BLW huis langs BLW sloot is al heel oud.

OLW = onbepaald lidwoord

BLW = bepaald lidwoord

ZN = zelfstandig naamwoord

BN = bijvoeglijk naamwoord

WW = werkwoord

Ik ga op vakantie naar ZN 

en neem OLW S-BN ZN mee.

OLW = onbepaald lidwoord

BLW = bepaald lidwoord

ZN = zelfstandig naamwoord

BN = bijvoeglijk naamwoord

WW = werkwoord

Nog een nieuwe woordsoort...

Voorzetsels 

... geven plaats, tijd of oorzaak/reden aan

tijdens, gedurende

om, vanwege, wegens

Werkwoorden met vast voorzetsel

houden van

bang zijn voor  

deelnemen aan 

gek zijn op

luisteren naar

lijken op

Let op bij scheidbare werkwoorden

uitleggen                                             legt uit

afwassen                                              wast af

opruimen                                               ruimt op

              

...tot hier de theorie!

Welke zelfstandig naamwoorden zie je in deze zin?
"Het is mijn doel om vaker te gaan sporten in de sportschool. "

Het lidwoord 'een' is een:

1. Bepaald lidwoord
2. Onbepaald lidwoord

Het is een

1. bepaald lidwoord
2. onbepaald lidwoord

Lidwoord

zelfstandig naamwoord

Een 

aanrijding 

op 

de 

snelweg 

zorgt 

meestal 

voor 

een  

lange 

file.

Jumbo

1. Lidwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijvoeglijk naamwoord

Ik heb een WOLLEN trui

1. zelfstandig naamwoord
2. stoffelijk bijvoeglijk naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord

Tekst

Zelfstandig naamwoord

Bijv. naamwoord

huisarts

wit

fiets

groot

duur

jong

nieuw

oma 

interessant

klaslokaal