Bevolking en duurzaamheid lesweek 2 2022

• Aardrijkskunde
• HBO
• Studiejaar 4

Bijeenkomst lesweek 2

Fertility / vruchtbaarheid

Vorige week:

Bevolkingsdiagrammen

Groei wereldbevolking

Demografische transitie

Levensverwachting

Sterfte

Doelen bijeenkomst

Je kent vier factoren die invloed hebben op de vruchtbaarheid en kunt aangeven in hoeverre  en hoe deze te beinvloeden zijn.

Je kunt de veranderende houding tav genderaspecten in de bevolkingsgeografie verklaren

Je bent je bewust van het normatieve aspect van bevolkingsgeografie

Maar eerst

Intermezzo Vakdidactiek - Leesvragen

Energizer: systeemweb vruchtbaarheid

Voorbereidingsopdracht:
wat waren misconcepten bij
jouw leerlingen?

Waarom daalt de TFR?

www.unm.edu

Wealth flow theory (Caldwell, 1976)

Malthus

Bevolkingsgroei - exponentieel  / 

Resources: lineair

Gevolg: armoede, honger, ziekte etc. "population trap"

Gevolg: preventie: laat of niet trouwen

Toelichting

Je ziet in deze figuur dat van de vrouwen van een bepaalde leeftijd een deel getrouwd was, of was geweest. Bijvoorbeeld 45-49, 85% was getrouwd (geweest). En de rest dus niet; wat vrijwel altijd betekende dat ze ook geen kinderen hadden. Bij de leeftijdsgroep 25-29 was het aandeel gehuwden nog vrij laag; laat trouwen dus, geboortenbeperking anno 1850. Bron: Engelen, 2009, blz 35

Normatief?

Kinderen als keuze, als beslissing 

Kinderen als geschenk van God

Kinderloosheid

Veel kinderen; is dat iets positiefs, of juist niet?

NB: Afrika is geen land..

Tunesie

Mali

Dan Azie / Z-A !! Niet dan EU

Teken in 1 figuur:

Demografische transitie EU

Demografische transitie Afrika

Waarbij je het effect van het verschil zichtbaar maakt

Waarom daalt de TFR?

Omdat de ideale gezinsgrootte daalt. Waarom?

- daling kindersterfte

- overgang van agrarische economie naar industrie / diensten, urbanisatie, i.c.m. onderwijs

- emancipatie

Zie ook Carter, blz 9

Zweden 1970 en 2010 (fase 4+)

Bongaarts, 1978, via https://www.researchgate.net/figure/Bongaarts-framework-for-analyzing-the-proximate-determinants-of-fertility-Bongaarts_fig1_273575038

TFR; waar kan men op sturen ?

Socio-economische ontwikkeling doorzetten:

- kindersterfte verder omlaag

- onderwijsparticipatie verder omhoog 

             (->  huwelijksleeftijd omhoog; tradities doorbreken)

- Voorlichting om ideale gezinsgrootte te laten dalen

En dan pas:

- Tegemoetkomen aan behoefte anticonceptie

"unmet need for contraception" 

Kennis

Bezwaren omgeving, echtgenoot, familie

Zorgen om culturele, sociale acceptatie

Angst voor bijwerkingen en gezondheid

Beschikbaarheid

Kosten (ook reiskosten bv)

hdr.undp.org

hdr.undp.org

Genderindex - normatief?

Oefening lege grafieken

Je krijgt zo twee variabelen.

1. teken de grafiek, 

- waarbij je ook waardes toekent aan de x-as en y-as.

2. bespreek: is de correlatie positief of negatief? 

- hoe sterk/zwak is de correlatie?

3. Check op Gapminder EN op Our world in Data

Variabelen

1. BBP/hoofd en sterftecijfer

2. Kindersterfte en TFR

3. BBP/hoofd en artsen per 1000 inw

Lege grafieken (Rogers; predicting the graph)

- leren denken in "hoe...des te..." of " hoe....hoe..."  

- hoe sterk of zwak is de correlatie?

- er is niet altijd een relatie/verband!