H3 - 3.2. - De Atheense democratie (2)

• Geschiedenis
• Grieks
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de Oude Grieken kolonies hadden en op welke manier ze hun stadstaten bestuurden.

De Oude Grieken

3.2. De Atheense democratie (les 2)

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je uitleggen:

- Hoe de Atheense democratie ontstaan is en wat de kenmerken van deze democratie zijn.

- Wat de verschillen zijn tussen de Atheense democratie en die van ons

Macht en honger (1)

• Athene is waarschijnlijk ook ooit een monarchie geweest.

• Rond 600 v. Chr. wordt Athene bestuurd door rijke adellijke families, die veel bloedige ruzies om de macht hebben.

• De inwoners hebben weinig te vertellen. Armen werden slaaf door schulden.

Het volk beslist

• Arme Atheners hadden het zwaar en er kwamen nieuwe ruzies
  
  
• Ondanks hervormingswetten blijft het verschil tussen arm en rijk groot

• Rond 500 v. Chr. komt Cleisthenes met nieuwe wetten en voert een échte democratie in

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen
  
  
• Volksvergadering (buiten)

• Directe democratie --> Burgers mogen zelf meedoen en meebeslissen
  
  

• Onbetaalde baan (reisvergoeding)

Hoe ontwikkelde Athene zich op politiek vlak?

1. Monarchie - aristocratie - democratie
2. Aristocratie - monarchie - democratie
3. Tirannie - aristocratie -democratie
4. Monarchie - tirannie - democratie

Waarom was de Volksvergadering zo'n belangrijke bijeenkomst in Athene?

Wat is het ostracisme?

• Ostracisme (schervenrechtbank) 
  
  
• Democratie beschermen, tirannie voorkomen
  
  
• Naam op potscherf
  
  
• Verbannen voor 10 jaar

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Tweede Kamer - 150 leden (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Atheense democratie voor iedereen?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers (ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Wie mochten meebeslissen in de Atheense democratie?

1. slaven
2. vreemdelingen
3. vrouwen
4. mannen

De naam van de persoon die het meest genoemd werd tijdens het schervengericht.....

1. Moest voor tien jaar in de gevangenis
2. Werd meteen vermoord
3. Werd voor tien jaar verbannen uit Athene
4. Mocht nooit meer in Athene komen

Verbeter de 3 fouten: In Athene werd wekelijks de schervenrechtbank gehouden. Atheners die een wet wilden invoeren of hun mening wilden geven konden naar voren komen om te spreken. Voor hen was de politiek een betaalde baan.

Geef één overeenkomst tussen de Atheense democratie en de democratie die wij in Nederland kennen.

Geef twee verschillen tussen de Atheense democratie en de democratie die wij in Nederland kennen.

Aan de slag:

Gebruik paragraaf 3.2

Maak de opdracht 1-8

Klaar? Maak Test Jezelf of kies een keuze taak van de planner

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Personen uit deze les

• Cleisthenes

Begrippen uit deze les

• Democratie
• Volksvergadering
• Burger
• Ostracisme (schervengericht)

Jaartallen uit
deze les

• 800 v. Chr. - 550 v. Chr.: Griekse kolonisatie
  
  
• 508 v. Chr.: wetten van Cleisthenes: Athene wordt een democratie

Opdracht - Brief aan Cleisthenes

Je schrijft in Word of in je schrift een brief aan de Griekse leider Cleisthenes. In de brief verwerk je de onderstaande punten. Gebruik je boek erbij!

-  Je vertelt wat je van de Atheense democratie vindt (sterke punten en zwakke punten).

- Je vergelijkt onze democratie met die van Athene (wat is er hetzelfde en wat is er anders?)

- Je  sluit je brief af met tips hoe de Atheense democratie volgens jou beter had gekund.