CvdK:Architectuur (H2 en 3)

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

CdkV:Architectuur (H2 en 3)

In deze hoofstukken leer je alles over bouwkunst in de hoge en late middeleeuwen: Kerken en Kloosters.

examentopics (Kerken en kloosters: Romaanse bouwkunst):

Kerken & kloosters: Kunstproducten en architectuur.

Schoonheid als openbaring van het goddelijke: Licht, Glans & Kleur; Gotiek; Geometrische orde op basis van getalsverhoudingen. (H3)

Opdrachtgevers: Kerk, adel, gilden, burgerij en stadsbestuur.

Status van de kunstenaar: kunst als ambacht.

Technische ontwikkelingen: Kerkarchitectuur (Skeletbouw) (H3)

Kloosters

https://schooltv.nl/video/kloosters-in-de-middeleeuwen-het-leven-in-een-klooster/

Kloosterleven

• Nonnen / monikken 

wijden hun leven aan god. Orba en labora. Kloosters krijgen steeds meer bezit en hebben strikte regels die verschillen per orde (gemeenschap).

• Klooster was groot complex met abdij landerijen, school, ziekenzaal, scriptorium.
• In het scriptorium schrijven de monniken boeken over en decoreren ze hier ook.

Belangrijke kloosterordes

Benedictijner Orde (6e eeuw)

Orde van Cluny (Cluniacenzer) (10e eeuw)

Cisterciënzer Orde (11e eeuw)

Opdracht: Gebruik je boek - Beschrijf kort de 3 verschillende orden.

Romaanse architectuur

• Romaans is afkomstig van Romeins: dit soortbouwwerken leken in bouwwijze en stijl veel op de Romeinse bouwkunst
• Plattegrond

• Dikke muren / kleine ramen / weinig licht
  
• Rondbogen
  
• Beeldhouwwerk op het exterieur
  

• Kruisvormige plattegrond
• Middenschip, dwarsschip
• Viering, absis, kooromgang, straalkapellen

Kenmerken Romaanse architectuur

Abdij van Maria Laach- 

Glees (Duitsland) - (12e eeuw)

Ook: Centraalbouw

In het Oost-Romeinse (Byzantijnse) rijk, zien we meer/andere Romeinse invloeden terug: centraalbouw, koepels. 

Deze stijl zien we ook terug in Italie

Hagia Sofia - Constantinopel (532-537)

St. Maria maggiore

Rome (437)

Basilica San Vitale

Ravenna (Italie) - (547)

San Vitale in Ravenna (547)

Sober van buiten, rijk gedecoreerd van binnen

GEWELVEN

Huiswerk

Lees pagina 18 - 23

Maak vragenblok 2.2 en 2.3

CdkV:Architectuur (H2 en 3)

In deze hoofstukken leer je alles over bouwkunst in de hoge en late middeleeuwen: Kerken en Kloosters.

examentopics (Late middeleeuwen -  Gotiek (H3):

Kerken & kloosters: Kunstproducten en architectuur.

Schoonheid als openbaring van het goddelijke: Licht, Glans & Kleur; Gotiek; Geometrische orde op basis van getalsverhoudingen. (H3)

Opdrachtgevers: Kerk, adel, gilden, burgerij en stadsbestuur.

Status van de kunstenaar: kunst als ambacht.

Technische ontwikkelingen: Kerkarchitectuur (Skeletbouw) (H3)

Middeleeuwse stad

Veel houten huizen.

Steen voor de rijken.

Toren van de Dom = hoogste punt.

Opkomst van de handel -> rijke kooplieden. 

De handel heeft nieuwe bouw tot gevolg (beurs, markthal, gildenhuis, raadshuis)

Gasthuizen (want zorgplicht)

Goddelijke licht

Abt Suger noemt 'licht' de gesymboliseerde goddelijkheid.

Licht is de essentie van schoonheid, stralende waarde en het goede. 

Licht kan het goddelijke zijn.

Kathedraal van Saint-Denis (+/- 1144)

Gotiek

Romaans

Zoek de verschillen.

Romaans

Stijl lijkt op die van de laat-Romeinse vroegchristelijke architectuur (rondbogen en tongewelven)

Vaak in de vorm van een kruis (soms centraalbouw)

Zware, dragende muren

Ze ogen stevig en onoverwinnelijk

Gotisch

Kruisvormige plattegrond

Zeer hoog (rijkend naar de hemel)

Spitsvormige ramen (spitsbogen)

Geen dragende muren maar een kruisribgewelf en luchtbogen (skeletbouw)

Grote raampartijen met glas-in-lood (goddelijk licht) en roosvensters

Veel versieringen aan de binnen- en buitenkant. 

Beeldhouwwerken zijn zeer gedetailleerd en beelden verhalen uit de Bijbel uit

constructie

Wie hoger, lichter, luchtiger wil, moet zich buigen over de constructie:

Skeletconstructie

Steunberen met luchtbogen en pinakels

Spitsbogen en glas(in lood)

Roosvenster

Glas-in-lood/gebrandschilderde ramen

Gotiek in Europa

Groepjes: maak per groepje een half A4-tje over de gotiek in het land naar keuze. Minimaal 1 plaatje en een korte samenvatting van de paragraaf in het boek.

Frankrijk - Duitsland - Nederland - Groot Brittannië - Italië - Spanje 

Huiswerk

Kijk vragenblok 2.2 en 2.3 na.

Lees pagina 24 - 32

Maak vragenblok 2.7 en 2.9