H4.4 Globalisering

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§4.4 Globalisering verbindt de wereld

Welzijn

Welvaart

Hoog BBP/hoofd

Naar school gaan

Voldoende voedsel kunnen kopen

Toegang tot zorg

Op vakantie kunnen

Een auto hebben

Hoe ontwikkeld een land is, kun je vaak weten door te kijken naar de beroepsbevolking. Wat voor soort werk doen de mensen?

Centrum

Periferie

Semi-periferie

Tertiaire sector

Secundaire sector

Primaire sector

Welk soort land, en waarom?

Leerdoelen

1.  Je weet door welke ontwikkelingen de wereld steeds meer 'krimpt'.
2. Je begrijpt waarom sommige gebieden meer profiteren van de globalisering dan anderen.
3. Je kunt goederen indelen naar grondstoffen, halffabricaten en eindproducten.

Krimpende wereld

Eet je wel eens ananas? Of mango? Of heb je een mobieltje? Of draag je spijkerbroeken?

Weet je waar je spullen allemaal vandaan komen? Of gemaakt zijn?

Dit komt doordat gebieden op aarde steeds meer met elkaar verbonden raken. Dit noem je globalisering.

Globalisering

Gebieden en mensen raken steeds meer met elkaar verbonden. Dat noem je globalisering.

Voorbeelden van MNO's

Oorzaken globalisering

Technologische ontwikkeling

Afstand tussen gebieden verdwijnt (krimpen). Dit komt door onder andere het internet, vliegtuigen en schepen.

Verdwijnen van handelsbelemmeringen

De grenzen vanaf 1990 open voor de wereldmarkt. Hierdoor is handel gemakkelijker. Invoerbelastingen verdwijnen.

multinationale ondernemingen (mno).

Vanaf 1975 ontwikkelen bedrijven zich tot bedrijven die zich overal ter wereld op meerdere plekken vestigen 

Het wereldsysteem verandert

Drie soorten goederen

-> Grondstoffen: nog niet bewerkte goederen - (periferie)

-> Halffabricaten: bewerkte grondstoffen - (semiperiferie)

-> Eindproducten: producten die gereed zijn en verkocht kunnen worden - (centrum)

Van grondstof naar eindproduct

Vroeger:

Periferie -> verkoop van grondstoffen

Centrumlanden -> productie van halffabricaten en eindproducten

Tegenwoordig:

Periferie / semiperiferie -> Productie van halffabricaten en eindproducten

Centrumlanden -> sluiting van fabrieken

Welvaart verschuift

Vroeger:

Periferie -> arm

Centrumlanden -> rijk door de productie van goederen

Tegenwoordig:

Periferie / semiperiferie -> economie groeit

Semiperiferie -> economie groeit harder door productie halffabricaten en eindproducten

Centrumlanden -> sluiting van fabrieken

Problemen

Door de verschuiving binnen het wereldsysteem zijn er winnaars, maar ook verliezers. 

Verliezers:

- Veelal in Afrika ten zuiden van de Sahara.

*periferie

> Vaak geen grondstoffen

> mno's willen niet investeren

*centrumlanden

> door globalisering worden sommige mensen hier ook armer dan eerst

Wat zijn grondstoffen?

1. aardolie, aardgas, hout en water
2. hout, water, aardolie en aluminium
3. benzine, aardgas, water en hout
4. zonne-energie, water, wind en aardgas

De wereld krimpt

Globalisering betekent....

1. Dat gebieden minder verbonden raken
2. Dat veel gebieden toegang hebben tot internet
3. Dat gebieden meer verbonden raken
4. Dat veel gebieden belangrijk zijn in economie

Sleep de afbeeldingen naar de juiste categorie.

Grondstoffen

Half

fabricaten

Eindproducten

Grondstof

Halffabricant

Eindproduct

Periferie

Semi-Periferie

Centrum

Beoordeel de volgende stellingen. Welk antwoord is juist?
I De productie van grondstoffen levert meer op dan de productie van eindproducten.
II De productie van halffabricaten levert meer op dan de productie van eindproducten.

1. I is juist II is onjuist
2. I is onjuist II is juist
3. beide zijn juist
4. beide zijn onjuist

Vragen?

vragen?