3.1 - Reactiekenmerken (les 1)

Welkom!
Ga zitten volgens het plattegrond

Pak je boeken en tablet erbij

Login bij LessonUp


timer
3:00
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 21 slides, met tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Welkom!
Ga zitten volgens het plattegrond

Pak je boeken en tablet erbij

Login bij LessonUp


timer
3:00

Slide 1 - Tekstslide

§3.1 Reactiekenmerken
Je leert:
  • een chemische reactie herkennen
  • Enkele kenmerken van een chemische reactie benoemen

Slide 2 - Tekstslide

Chemische reactie of niet?
Bijvoorbeeld: Het oplossen van suiker in water. 



Het oplossen van SUIKER in WATER  is GEEN chemische reactie want je kunt de stoffen WATER en SUIKER weer terugkrijgen door het water te verdampen. 

Slide 3 - Tekstslide

Chemische reactie of niet?
We spreken pas van een CHEMISCHE REACTIE wanneer:
De beginstoffen worden omgezet tot andere stoffen. Genaamd eindproducten/reactieproducten

Bijvoorbeeld de verbranding van aardgas (methaan):
methaan      +          zuurstof       ->      koolstofdioxide    +     water
     CH4           +              2 O2            ->                 CO2                 +     2 H2O

Slide 4 - Tekstslide

Chemische reactie of niet?
Doordat er andere stoffen ontstaan, hebben deze stoffen ook andere stofeigenschappen.

Demo practicum in de klas:
Verbranden van magnesium lint.
Welk verschil neem je waar van de 
beginstof (Mg) en de ontstane stoffen (=reactieproduct)?

Slide 5 - Tekstslide

Kenmerken van een (chemische) reactie
Kenmerk 1 hebben we besproken: stoffen veranderen in andere stoffen.

Kenmerk 2 is ook zeer belangrijk bij chemische reacties:
WET VAN BEHOUD VAN MASSA

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

Kenmerken van een (chemische) reactie
Kenmerk 2: WET VAN BEHOUD VAN MASSA
Dit betekent dat alle beginstoffen samen en alle eindproducten samen even zwaar zijn. 

Er kan geen massa verdwijnen of bijkomen tijdens de reactie, omdat: 
Het aantal atomen voor en na de reactie is EXACT hetzelfde.


Slide 8 - Tekstslide

Wet van behoud van Massa
Je kan ook zien dat evenveel atomen voor en na de pijl zijn geschreven:
                   CH4         +       2 O2       ->                                   CO2           +            2 H2O
C-atoom:  1                                                       C-atoom:      1
H-atoom:  4                                                      H-atoom:                                      2*2  = 4
O-atoom:                         2*2 = 4                   O-atoom:     2                +            2*1   = 4                                  

Slide 9 - Tekstslide

Wet van behoud van Massa
Voorbeeld:
                     CH4         +         2 O2           ->           CO2         +            2 H2O
massa's:    12,01       +    4*16,00         ->          12,01         +           4*1,008
                 4*1,008             ________         ->     2*16,00         +          2*16,00
                   16,042                  64,00                       44,01                          36,032
                              opgeteld                                                      opgeteld                             
                                80,042                                                        80,042
             

Slide 10 - Tekstslide

Zelfstandig
Maken 1 t/m 6
blz 77

Slide 11 - Tekstslide

Andere kenmerken van chemische reacties
Kenmerk 3: Reactietemperatuur.

Elke reactie heeft een begin-temperatuur waarop de reactie plaatsvindt.


Slide 12 - Tekstslide

Andere kenmerken van een chemische reactie
Kenmerk 4: Energie-effect
Elke chemische reactie heeft energie nodig om te starten. 
Tijdens de reactie komt energie vrij(exo) of wordt gebruikt (endo).

Energie komt vrij => EXOTHERME REACTIE (exo = uit, denk exit)
Energie is nodig => ENDOTHERME REACTIE (endo = in)

Slide 13 - Tekstslide

5 factoren die de snelheid van een chemische reactie bepalen
1. De soort stoffen die een reactie aangaan
2. De verdelingsgraad; hoe fijner de stof verdeeld is, hoe sneller de reactiesnelheid.
3. De concentratie; Hoe hoger de concentratie, hoe hoger de reactiesnelheid
4. De temperatuur; Hoe hoger de temperatuur, hoe hoger de reactiesnelheid
5. Een katalysator; als er een katalysator aanwezig is, is de reactiesnelheid hoger.

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Explosies
  • Wanneer je bij sommige stoffen de 5 factoren van reactiesnelheid toepast, kan er explosiegevaar zijn.
  • Ze reageren in een razendsnelle, krachtige exotherme reactie. 
  • Er komen daarbij vaak gasvormige reactieproducten vrij.
  • Door de ontstane warmte zetten de gassen snel en sterk uit en ontstaat de explosie.

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

dfa
fdaf
explosies en GHS-symbolen
  • Explosie ontstaat als brandbare stof, zuurstof en juiste ontstekingstemperatuur aanwezig zijn.
  • De verhouding brandbare stof en zuurstof moet binnen  bepaalde grenzen liggen: 
    de explosiegrenzen.

Slide 18 - Tekstslide

Wanneer zijn 'gewone' stoffen explosief?
Als benzine verneveld wordt is het explosief. Fijne druppels in de lucht ontvlammen.

Als je van hout zaagsel maakt en je verspreidt dit in de lucht (een rook) dan is dit mengsel ook explosief. Als daar een vonkje bij komt dan treedt er een zogenaamde stofexplosie op. Dit is een groot risico bij de opslag van poeders zoals zaagsel, poedersuiker en meel.

Slide 19 - Tekstslide

§3.1 Reactiekenmerken
Je leert:
  • een chemische reactie herkennen
  • kenmerken van een chemische reactie benoemen
  • de vijf factoren die van invloed zijn op de reactiesnelheid
  • uitleggen wat een explosie is en wanneer die optreedt

Slide 20 - Tekstslide

Zelfstandig
Lees 3.1: blz 72 - 76
Maken 1 t/m 7, 10, 11, 13, 15 (vwo 12 ook) blz 77

Verdere uitleg? -> VIP

Slide 21 - Tekstslide