5.6 Nederland als bondgenoot van de Verenigde Staten (MEMO)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

5.6 - NL als bondgenoot van de VS

Leerdoelen 5.6

1. Om welke reden was Nederland na de oorlog (WOII) een trouwe bondgenoot van de Verenigde Staten? 
2. Waardoor werd Nederland een kritische bondgenoot van de Verenigde Staten? 
3. Wat veranderde er in 1898 in de verhouding tussen Nederland en de Verenigde Staten?

Deel 1

Amerikaanse dollars

Marshallhulp (1948)

= Hulp van de VS om het land na WOII weer op te bouwen

VS dreigde deze steun aan NL 2 keer   stop te zetten. Waarom? 

1. in 1949NL had in Indonesië het leger ingezet tegen de nationalisten (Politionele Acties)

VS dwong NL weg te gaan uit Indonesië en het land onafhankelijkheid te geven. Hier gaf NL gehoor aan.

Veel woningen, fabrieken, wegen en bruggen waren tijdens WOII vernield..

Korea Oorlog (1950-1953)

Communistisch Noord-Korea valt Zuid-Korea aan

2. VS vraagt steun aan NL om de communisten te verjagen uit Zuid-Korea

• Nederland wil dit eerst niet, maar de VS dreigt wederom met het stoppen van de Marshallhulp. 
• Nederland geeft uiteindelijk toe.

Deel 2

Een kritische bondgenoot

Vietnamoorlog 

(1955-1975)

Noord-Vietnam steunt communistische aanhangers in Zuid-Vietnam --> Vietcong

Amerikanen steunen Zuid-Vietnam

•  Eerst met adviseurs en wapens 
• Daarna met troepen

 

Kritiek op VS

VS zette alles op alles om de oorlog te winnen

Oorlog is goed te volgen op tv, radio en in kranten... zorgde voor veel boosheid

Eind jaren 60 --> steeds meer kritiek en protesten (ook vanuit de politiek) tegen Vietnamoorlog + VS 

NL ging niet langer zomaar akkoord met alle plannen van de VS

Gebruik van Napalm door de VS....

Raketten

Eind jaren 70 werden er door de SU raketten gericht op West-Europa

• VS wil als reactie kernraketten in Europese NAVO-landen (48 in NL)

Honderdduizenden Nederlanders gingen de straat op om te protesteren...

• Regering NL gaat ze plaatsen
• Kernraketten zijn nooit geplaatst vanwege ontwapening Gorbatsjov

Deel 3

Hernieuwde vriendschap

Vietnamoorlog

• Noord-Vietnam was communistisch
  

• Zuid-Vietnam was kapitalistisch

• Grens ligt bij de 17e breedtegraad

• De Verenigde Staten steunen (in het geheim) Zuid-Vietnam

Steeds meer protesten tegen de oorlog

• Er reizen veel journalisten mee met de soldaten.
  

• De oorlog is vanuit de huiskamer te volgen op televisie en in de kranten.
  

• Niet alleen de Vietnamezen, maar ook de eigen soldaten begaan vreselijke oorlogsmisdaden.
  

• De frustraties van de soldaten zijn duidelijk te zien: "Wat doen we daar?!"
  

• Ook in Nederland wordt tegen de oorlog geprotesteerd.

Gevolgen Napalm

Gevolgen Agent Orange

Wereldvrede?

Val van de Berlijnse Muur (1989) --> men droomt van wereldwijde vrede

Echter, nog steeds veel conflicten in de wereld, bijv. in Joegoslavië (Kroatië, Servië, Bosnië-Herzegovina).

• Heftige burgeroorlog, waarbij VN ingreep.
• VS en NL hielpen ook mee, maar optreden NL eindigde in een drama

War on Terror

Op 11 september 2001 --> terroristische aanslag in VS (World Trade Center)

• Aanslagen gepleegd door Al Qaida (Osama Bin Laden)

Reactie VS --> Afghanistan binnen vallen. Deze inval wordt gesteund door NL (en andere NAVO-landen)

Strijd tegen het terrorisme zorgt voor een hernieuwde vriendschap tussen NL en VS

Belangrijke begrippen en gebeurtenissen

• Marshallplan
• Vietnamoorlog 1955-1975
• Joegoslaviëoorlog 1992-1995
  
• Osama bin Laden, leider Al Qaida
• terrorisme
• 11 september 2001 aanslagen in de VS
  

Aan de slag

* Aan de slag

* Maken 5.5 EN 5.6!