3 vmbo-b Thema 4 Stevigheid en bewerging: herhalen deel 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 4 Stevigheid en beweging

herhalen deel 1

Thema 4 Stevigheid en beweging

4.1 Het skelet van de mens

leerdoelen vandaag (4.1)

Aan het einde van de les:

- kan je de botten benoemen in een afbeelding van het skelet

- kan je de 4 functies van het skelet noemen.

4.1 Het skelet van de mens

Zonder de stevige botten van je skelet zou je in elkaar zakken. Dan blijft er een soort pudding van je over.

Het skelet heeft 4 functies:
- geeft stevigheid
- beschermt je organen
- maakt beweging mogelijk
- geeft vorm aan je lichaam

4.1 het skelet van de mens

Het skelet bestaat uit meer dan 200 botten.

Er zijn 2 soorten botten:

- platte beenderen (bijvoorbeeld schedel en heupbeen)

- pijpbeenderen (bijvoorbeeld ellepijp, dijbeen een vingerkootje)

4.1 Het skelet van de mens

Het lichaam van de mens bestaat uit het hoofd, de romp, twee armen en twee benen.

4.1 Het skelet van de mens

Op de afbeelding hiernaast zie je de hand en de pols van de mens.

De ellepijp en het spaakbeen liggen naast elkaar.

De ellepijp ligt aan de kant van de pink.

Op de afbeelding hiernaast zie je een afbeelding van de voet van een mens.

Kahoot over het skelet

thema 4 Stevigheid en beweging

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding

- je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

In botten zit kalkzouten en lijmstof.

Kalkzouten zijn hard.

Lijmstof is taai en kan buigen

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Een weefsel is een groep cellen met dezelfde vorm en functie.

Twee weefsels voor stevigheid zijn beenweefsel en kraakbeenweefsel.

De meeste botten bestaan voor het grootste deel uit beenweefsel.

Beenweefsel is hard, heel stevig en bijna niet buigzaam.

In beenweefsel zitten veel kalkzouten en weinig lijmstof.

Langwerpige botcellen zijn met elkaar verbonden door veel uitlopers.

In kraakbeenweefsel liggen kraakbeencellen en tussencelstof.

In de tussencelstof zit heel veel lijmstof en weinig kalkzouten.

Daardoor kan kraakbeen goed buigen.

De botten van een baby bestaan vooral uit kraakbeenweefsel.

Een baby is daardoor lenig.

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

DUS:

In beenweefsel zitten veel kalkzouten en weinig lijmstof:

daarom is het zo stevig.

In kraakbeenweefsel zitten weinig kalkzouten en veel lijmstof: daarom kan je het goed buigen

beenweefsel

kraakbeenweefsel

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Als een baby ouder wordt, verdwijnt veel van het kraakbeen.

Er komt dan steeds meer beenweefsel voor in de plaats.

Maar op sommige plaatsen blijft kraakbeenweefsel zitten. Bijvoorbeeld:

- in de oorschelp

- in de neus

- tussen de ribben en het borstbeen

- tussen de wervels van de wervelkolom

4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Als mensen ouder worden, verandert het beenweefsel.

Er verdwijnt lijmstof en er komen kalkzouten bij.

Door de kalkzouten worden de botten harder.

Doordat er lijmstof verdwijnt, worden de botten minder buigzaam. Bij oudere mensen breken de botten daardoor sneller.

VRAGEN??

zelf aan de slag

Maak de samenhang op blz. 68

('overbelaste puppy's')

(online staat dit na 4.6)