5H - De aarde brandt en beeft - Systeem Aarde 1.4

1.4 De aarde brandt en beeft
5 HAVO
Systeem Aarde
Hoofdstuk 1 - Ons eiland in de ruimte
Paragraaf 4 - De aarde brandt en beeft
1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 22 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

1.4 De aarde brandt en beeft
5 HAVO
Systeem Aarde
Hoofdstuk 1 - Ons eiland in de ruimte
Paragraaf 4 - De aarde brandt en beeft

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

1.4 De aarde brandt en beeft
Welk verband is er tussen de bewegingen van de platen en vulkanisme, aardbevingen en gebergtevorming?

Welke verschijnselen hangen samen met vulkanisme?

Wat zijn de kenmerken van een aardbeving?

Slide 3 - Tekstslide

Ligging van vulkanen

Slide 4 - Tekstslide

Locatie van aardbevingen

Slide 5 - Tekstslide

Wat valt op als je naar de ligging van vulkanen en aardbevingen kijkt?

Slide 6 - Open vraag

Vulkanisme
Bij eruptie (vulkaanuitbarsting) komt magma (gesmolten gesteente) naar buiten:
- herkomstgebied magma: magmahaard
- magma aan aardoppervlak: lava

Het meeste vulkanisme vinden we aan randen van platen.

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Kaart

Hotspots
Hotspot niet aan rand van plaat (bijv. Hawaii hotspot). 
Kenmerken:
- Uit onderste deel mantel komen hete mantelpluimen basaltisch
   materiaal boven (top pluim = hotspot)
- Materiaal brandt dwars door lithosfeer heen
- Mantelpluimen liggen vast in mantel en platen bewegen over hotspots     heen

Slide 11 - Tekstslide

Soorten vulkanen
Onderscheid in verschillende soorten vulkanen op basis van vloeibaarheid magma en omstandigheden van uitbarsting:
- Schildvulkaan
- Spleeteruptie
- Samengestelde of stratovulkaan
- Caldeira

Slide 12 - Tekstslide

Schildvulkaan
Kenmerken:
- Lava zeer vloeibaar, waardoor het ver weg stroomt
- Effusieve uitbarsting
- Vulkaan heeft brede basis en
    flauwe hellingen
- Bij hotspots en divergerende
    plaatgrenzen

Slide 13 - Tekstslide

Spleeteruptie
Kenmerken:
- Lava zeer vloeibaar, waardoor het ver weg stroomt 
- Effusieve uitbarsting
- Lava komt uit kilometerslange scheuren naar buiten

Slide 14 - Tekstslide

Stratovulkaan
Kenmerken:
- Lava is taai-vloeibaar
- Explosieve uitbarstingen
- Vulkaan is kegel met kleine doorsnede en steile wanden
- Bij subductiezones

Slide 15 - Tekstslide

Caldeira
Kenmerken:
- Dak van magmakamer stort in door grote explosie
- Kratermeer in diepte die ontstaat

Slide 16 - Tekstslide

Aardbevingen
Hypocentrum = plaats waar aardbeving ontstaat
Epicentrum = plaats van aardbeving aan aardoppervlak loodrecht boven hypocentrum

Schaal van Richter



Slide 17 - Tekstslide

Tsunami's
Tsunami’s zijn hoge
golven die ontstaan
door aardbevingen
in oceanen.






Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Slide 20 - Video

1.4 De aarde brandt en beeft
Welk verband is er tussen de bewegingen van de platen en vulkanisme, aardbevingen en gebergtevorming?

Welke verschijnselen hangen samen met vulkanisme?

Wat zijn de kenmerken van een aardbeving?

Slide 21 - Tekstslide

1.4 De aarde brandt en beeft
Aan de slag:

Opdracht 1 en 3 t/m 8

Bekijk voor opdracht 1 deze video: Bardarbunga Vulkaan

Slide 22 - Tekstslide