4.2 De macht van koningen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Wie kreeg de macht in de Middeleeuwen?

Meer macht voor de koning

• Middeleeuwen (500 -1500):  edelen 
    veel macht
• Koningen waren daar niet blij mee

Wat deden de koningen om meer macht te krijgen?

1. Ridders aanstellen die trouw waren aan de koning
2. Wetten maken voor het hele land
3. Rechters aanstellen om alle burgers op dezelfde manier te straffen

Op welke manieren probeerden koningen macht te krijgen?

Waarmee lieten koningen zien dat ze veel macht en geld hadden?

Door het bouwen van paleizen.

Er ontstond meer eenheid in het land. Hoe heet dit?

staatsvorming

Als een gebied vanuit één punt wordt bestuurd, noem je dat

centralisatie

De macht op één plek (blz. 128)

Waarmee lieten koningen zien dat ze veel macht en geld hadden?

• Paleizen bouwen 

• Er ontstond meer eenheid in het land:
    staatsvorming  
• Als een gebied vanuit één punt wordt bestuurd, noem je dat centralisatie.

Hoe heet het besturen van een gebied vanuit één punt?

1. Staatsvorming
2. Centralisatie
3. Adelvorming
4. Leenstelsel

Burgers willen inspraak

• Burgers moesten belasting betalen.
    Daarom wilden ze ook meepraten over
    belangrijke besluiten.
  
• De koning vond dit goed en gaf de burgers
    inspraak.

Welke drie groepen zijn in vergadering?

• adel
• geestelijken
• burgerij

In Frankrijk heette dit de Staten-Generaal.

De Franse koning Filips VI krijgt advies (1332)

Welke groep (stand) betaalde de meeste belasting?

1. Geestelijkheid
2. Adel
3. Burgerij
4. Koning

Werktijd

• Maak opdracht 1 t/m 5
• Nakijken + verbeteren

• Lees de leerstof op blz.
   127-128-129

• Begrippen oefenen  -> Maak een mindmap van 4.1 + 4.2. 

De machtige kerk

• Naast de koning had de kerk veel macht.
• Christenen geloofden in een hiernamaals.
• Als je goed leefde kwam je in de hemel.
• Als je slecht leefde kwam je in de hel.

Wanneer was je een goede christen?

1. Bidden
2. Geld geven aan de kerk

• Niet-christenen werden vaak gestraft.

De hel

Jeroen Bosch schilderde de hel zoals mensen zich dat in de middeleeuwen voorstelden. De hel was een plaats waar mensen veel pijn moesten lijden. De hitte van het vuur was er ondragelijk. De angst om voor eeuwig te moeten branden was voor veel mensen een reden om goed te leven.

Jeroen Bosch

De schilder Jeroen Bosch leefde en schilderde rond 1500. Hij woonde in Den Bosch, vandaar zijn achternaam. Er is weinig over zijn leven bekend. Hij schilderde vaak monsterachtige personen en liet zien dat de belangrijke mensen in de kerk meer hielden van geld en rijkdom dan van hun geloof.

Duivels

Jeroen Bosch schilderde vaak duivelachtige wezens. Deze duivels martelden de mensen in de hel op de meest verschrikkelijke manieren. Zo waarschuwde Bosch de mensen dat ze op een christelijke manier moesten leven. Na de dood zou God beslissen of iemand naar de hel of naar de hemel ging. 

Zonden

Deze man had in zijn leven volgens Bosch veel zonden begaan, hij was een zondaar. Je was een zondaar als je niet leefde volgens de Bijbel. Men geloofde dat een zondaar in de hel terechtkwam. Daar kreeg een zondaar voor eeuwig straf. Je kreeg als mens dus maar één kans.

Leg uit waarom de kerk grote invloed had in de middeleeuwen.

Kruistochten

• Jeruzalem is voor christenen en moslims
    een belangrijke stad.
• Gewapende christenen gingen op reis om de stad te veroveren op de moslims. 
  = kruistochten
• Aan de kruisvaders werd de hemel beloofd.
• Tussen 1000 en 1300 meerdere tochten.
• Het lukte de moslims de kruisvaarders te
    verdrijven.

Kruisvaarders bij Jeruzalem, 1099

Werktijd

• Maak opdracht 6 t/m 8
• Nakijken + verbeteren

• Lees de leerstof op blz. 130-131

• Maak de herhaling (blz. 132)
• Nakijken + verbeteren

In de vroege middeleeuwen lag de macht vooral bij steden en edelen. In de tijd van steden en staten kwam meer macht bij de koning te liggen.
Leg in je eigen woorden uit wat het betekende dat de koning aan staatsvorming en centralisatie ging doen.