10.1 Nazi-Duitsland en het fascisme in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

10.1 Nazi-Duitsland en het fascisme in Europa

Cijfer periode 4: Rep. H10 en H11 (12?)

Leerdoelen 10.1 (eerste helft)

Met voorbeelden uitleggen dat Duitsland na 1933 een totalitaire staat werd. 

Uitleggen dat Spanje en Italië andere Europese fascistische staten waren. 

Nationaalsocialisme in Duitsland

Hoe Hitler aan de macht kwam

Welke partij kon door de ellende en problemen in Duitsland op meer steun rekenen?

1. NDAP
2. DDR
3. NSB
4. NSDAP

Beginsituatie na WOI:

Overal in Europa zorgde de wereldcrisis voor nieuwe onzekerheid, armoede en ontevredenheid. 

• Leiders hadden gefaald
• Wie gaat dit oplossen?
• Beloften door radicale groepen 

Interbellum

De periode tussen de twee wereldoorlogen in wordt het Interbellum genoemd (van 1918 tot 1939).

Belangrijke leiders:

• Mussolini (Italië)
• Hitler (Duitsland)
• Stalin (Sovjet-Unie)

Italië: Fascisme vanaf 1922

Hitler heeft het fascisme niet zelf bedacht. Het bestond al in Italië. 

Fascisme: politieke stroming: streeft naar een terke staat onder leiding van een sterke man; gericht tegen democratie,, kapitalisme, communisme. 

Benito Mussolini

• Leider, of 'Il Duce',  van Italië (1922-1943)
• Oprichter van de Zwarthemden, knokploegen

• Na de Eerste Wereldoorlog en de Vrede van Versailles was er veel onvrede, en dat kwam door de onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.

Kenmerken van fascisme (1)

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen
  

• Fascisme is anti-democratisch: het volk hoeft niet mee te praten.

• Er is één leider. Hij bepaalt wat goed is: dit is het Leidersbeginsel.

Kenmerken van fascisme (2)

• Fascisme is nationalistisch: de eigen staat boven alles.    

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen ("sommige rassen, volken zijn sterker, superieur")
• De vrouw is ondergeschikt: haar taak is het krijgen van kinderen.

Kenmerken van fascisme (3)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Geweld is goed: geen woorden maar daden.  Fascisme is militaristisch (= verheerlijking van geweld)

Duitsland: Fascisme vanaf 1933

In Duitsland beloofden de nationaal-socialisten onder Hitler wraak voor de vernederingen van Versailles en herstel van de economie.

• Krachtige leider
• Nationaal-socialisme = Duitse vorm

     van fascisme 

Opkomst Nationaal-socialisme

Hitler had gediend in het Duitse leger in de eerste wereldoorlog.

• Niet met de vrede eens
• Vernedering voor Duitsland
• Joden medeschuldig 

Opkomst Nationaal-socialisme

In het boek ‘Mein Kampf’ beschreef de toekomstige Duitse dictator Adolf Hitler de Joden als een gevaar voor de Duitse samenleving.

Belangrijkste punten:

• Joden medeschuldig aan het verlies.
• Anti-Communistisch 
• Anti-Kapitalistisch 

Waarom de joden?

Het Joodse volk heeft wereldwijd in de loop der eeuwen voortdurend met discriminatie te maken gehad.

• Afwijkende godsdienst
• Vreemdelingen in Europa 
• Hygiëne voorschriften 
• "moordenaar van J.Christus"

 Nationaalsocialisme

• Nationaalsocialisme verwijst naar het Duitse fascisme in de periode 1933-1945.

• Ook wel nazisme genoemd.

• Volgelingen werden nazi's genoemd.

• Ook de Nederlandse NSB was nationaalsocialistisch.
  

Kenmerken van nationaal-socialisme 

• Zie kenmerken fascisme, deze gelden allemaal. Plus deze kenmerken, te maken met 'ras': het Duitse ras moet raszuiver worden gehouden.

• Rassenleer en antisemitisme

• Het Duitse volk heeft Lebensraum (=levensruimte) nodig.

• Heim ins Reich: alle Duitsers moeten in één groot rijk wonen

Opkomst Nationaal-socialisme

Hitler met de NSDAP werd gekozen in 1933 tot kanselier, een soort minister-president. 

• de zogenoemde ‘Joodse kwestie’ één van zijn belangrijkste politieke agendapunten.

Opkomst Nationaal-socialisme

Gedurende de jaren dertig was het nazibeleid gericht op uitsluiting van de Joden via discriminerende wetgeving.

De Neurenberger Wetten van 1935:  Anti-joodse wetten, bepalingen over huwelijken tussen joden en niet-joodse Duitsers. Joden werd het Duits staatsburgerschap ontnomen.

Opkomst Nationaal-socialisme

Duitse Joden al vanaf 1933 in het openbaar te maken kregen met scheldpartijen en gewelddadigheden door individuele of groepjes nazi’s. 

• Kristalnacht: uitbarsting van jodenhaat die in Duitsland plaatsvond in de nacht van 9 op 10 november 1938. Synagogen en winkels werden vernield. 

Kristallnacht

November 1938

Francisco Franco

• Caudillo de España por la Gracia de Dios (leider van Spanje bij de Gratie Gods)
• Fascistische dictator van Spanje tussen 1939 en 1975(!), die een einde aan de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) maakte.
  

• Historici zijn het er overigens niet over eens of Franco daadwerkelijk in het rijtje van fascistische leiders als Mussolini en Hitler hoort, maar Hitler en Mussolini steunden hem.