21.5-1 Bloedgroepen en bloedtransfusie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

16.5 Bloedgroepen 

en resusfactor

Reflectie en voorkennis

Reflectie:

1. Hoe noemen we de eiwitten aan de oppervlakte van cellen waaraan immuuncellen kunnen herkennen of iets lichaamseigen of lichaamsvreemd is?

2. Welke cellen zijn een schakel tussen de aangeboren afweer en de verworven afweer?

3. Welk molecuul gebruiken lichaamscellen om eiwitten die in de cel aanwezig zijn te presenteren?

Voorkennis:

1. Welke bloedgroepen zijn er?

2. Wat bepaalt welke bloedgroep je hebt?

Doel 16.5

Je leert het verband tussen bloedgroepen, antigenen en antistoffen

Je leert wat de resusfactor is

Bloedgroepen

De antigenen kunnen bijvoorbeeld glycoproteïnen (suiker-eiwitcombinatie) of glycolipiden (suiker-vetcombinatie) zijn.

De antigenen op rode bloedcellen bepalen je bloedgroep.

Bloedgroepen

Bloedgroepen

Net na de geboorte ontwikkelt je afweersysteem antistoffen tegen o.a. bacteriën in je darm.

Onder deze bacterien bevinden zich bacteriën die antigenen hebben die lijken op de antigenen op rode bloedcellen.

Iemand met bloedgroep A vormt daarom antistoffen tegen antigeen B. Niet tegen antigeen A want die is voor hem/ haar lichaamseigen.

Bloedgroepen

Bloedtransfusie

Krijg je bloedcellen met een antigeen waarvoor je zelf antistoffen aanmaakt dan gaat je bloed klonteren.

Bij een bloedtransfusie wordt eerst de bloedgroep van de ontvanger getest met een kruisproef.

Kruisproef

  C   antiA  antiB  anti A en B

Resusfactor

Ongeveer 85% van de mensen heeft antigeen D op de rode bloedcellen: de resusfactor.

Als je deze resusfactor niet hebt en bloedcellen in je bloed krijgt mét die factor (antigeen) dan ontwikkel je antistoffen (-> klontering)

Maak de opdracht bloedgroepen

Vul het blaadje in

 oefen daarna met bloedgroepbepaling op biologiepagina zie volgende slide

www.bioplek.org

Bloedtransfusie

Doel 21.5

Je hebt het verband geleerd tussen bloedgroepen, antigenen en antistoffen

Begrippen 21.5

glycoproteïne, glycolipide, bloedgroep, bloedtransfusie, kruisproef, resusfactor